PiS wygrało wybory w 2019 roku dzięki programowi 500+ [BADANIE]

Badacze Jan Gromadzki, Katarzyna Sałach i Michał Brzeziński w badaniu zatytułowanym “When populists deliver on their promises: the electoral effects of a large cash transfer program in Poland”, przeanalizowali jak program Rodzina 500+ wpłynął na wyniki wyborów parlamentarnych w Polsce w 2019 roku. Z ich badania wynika, że gdyby Prawo i Sprawiedliwość nie wprowadziłoby tego programu, przegrałoby wybory w 2019 roku. 

Program Rodzina 500+ zapewnił zwycięstwo Prawu i Sprawiedliwości

Gdy w 2015 roku partia Prawo i Sprawiedliwość obiecała, że po dojściu do władzy wprowadzi ona program Rodzina 500+, nie zachęciło to wtedy zbyt wielu ludzi do głosowania na tę partię. Sytuacja zaczęła się radykalnie zmieniać, kiedy w 2016 roku program ten wszedł w życie. Jego wprowadzenie doprowadziło do wzrostu poparcia dla PiS. Jak możemy wyczytać w omówieniu badania:

Wprowadzenie świadczenia zwiększyło odsetek głosujących na PiS średnio o 2,7 punktu procentowego, co stanowi niemal jedną piątą wzrostu poparcia dla PiS w tym okresie [2011-2019].

Może się wydawać, że taki wzrost poparcia jest stosunkowo nieistotny, jednakże jak zaznaczają badacze, to właśnie dzięki niemu Prawo i Sprawiedliwość wygrało wybory w 2019 roku. Dzięki wprowadzeniu programu Rodzina 500+ PiS uzyskał od 500 tys. do 700 tys. dodatkowych głosów w wyborach do Sejmu w 2019 r. Gdyby nie ci dodatkowi wyborcy, we wspomnianym roku PiS objąłby jedynie 225-227 mandatów w Sejmie. Co prawda mógłby on wtedy stworzyć koalicję z jakąś inną partią i dalej rządzić, jednakże niezwykle trudno ocenić, czy faktycznie tej partii by się coś takiego udało w 2019 roku. 

Kogo i dlaczego przekonało wprowadzenie programu?

Jak informują badacze program Rodzina 500+ przyczynił się głównie do wzrostu poparcia dla PiS wśród ludzi, wcześniej niezaangażowanych w politykę. Wiele osób, które przed 2015 rokiem nie głosowało, w wyborach parlamentarnych mających miejsce w 2019 roku postanowiło to zrobić. Oznacza to też, że analizowany program przyczynił się do wzrostu frekwencji wyborczej. 

Zobacz także: Program rodzina 500 plus nie wypycha kobiet z rynku pracy

Program Rodzina 500+ szczególnie przekonał do PiSu osoby żyjące na wsiach i w gminach, gdzie populacja charakteryzuje się relatywnie niskim poziomem wykształcenia. Badacze wskazują na to, że bardzo możliwe, że stało się tak, gdyż program ten znacznie polepszył sytuację finansową tych osób. Jak możemy przeczytać w omówieniu badania:

Może to [przyrost poparcia na wsiach] oznaczać, że program „Rodzina 500+” wpłynął na wyniki wyborów w 2019 r. głównie przez poprawę sytuacji finansowej rodzin – w biedniejszych gminach poprawa ta była większa i stąd efekt wyborczy jest silniejszy.

Choć jak wskazują badacze, osoby wcześniej nieaktywne politycznie, postanowiły poprzeć działania partii rządzącej, nie tylko po to, aby dalej otrzymywać korzyści finansowe. Wskazuje na to fakt, że program Rodzina 500+ pomógł PiSowi w wyborach do Parlamentu Europejskiego, a ich wynik nie ma żadnego wpływu na politykę społeczną w Polsce. Według badaczów może to oznaczać, że istotna część Polaków zagłosowała w 2019 roku na PiS, aby odwdzięczyć się tej partii za poprawę jej stanu materialnego. Ponadto możliwym jest również to, że po wprowadzeniu tego programu wielu ludzi zaczęło się mocniej identyfikować z PiSem 

Reforma programu Rodzina 500+ nie zwiększyła poparcia PiSu

Co warto zaznaczyć, wprowadzenie świadczenia w wysokości 500 złotych również na pierwsze dziecko w 2019 roku praktycznie nie wpłynęło na poparcie partii rządzącej. Według badaczy wynika to z tego, że:

Rozszerzenie to zwiększyło dochody gospodarstw domowych o średnim i wysokim statusie finansowym, które poprzednio nie były uprawione do pobierania świadczenia na „pierwsze” dziecko. Dla tych gospodarstw dodatkowe 500 zł było zapewne mniej silnym bodźcem do zmiany zachowań wyborczych.” 

Zobacz także: Program rodzina 500 plus nie wypycha kobiet z rynku pracy