W slumsach żyje już ponad miliard ludzi. W tych państwach najwięcej
W latach 2000-2020 liczba ludności zamieszkująca slumsy wzrosła z 895 mln do 1,06 mld. Tylko w Indiach jest to 237 mln
Liczba osób żyjących w slumsach w XXI w. stale się powiększa, choć ich udział w całkowitej populacji miast spada. W 2020 r. w slumsach zamieszkiwało już ponad miliard ludzi. Gdzie znajdują się największe slumsy świata? W jakich państwach liczba osób mieszkających w slumsach będzie się powiększać?
- W latach 2000-2020 liczba ludności zamieszkująca slumsy wzrosła z 895 mln do 1,06 mld.
- Najwięcej osób żyjących w slumsach to mieszkańcy Indii. Jest ich aż 237 mln.
- Według ONZ do 2050 r. w slumsach ma zamieszkiwać 3 mld ludzi.
Co to są slumsy?
Słownik języka polskiego definiuje slumsy prosto – są to dzielnice biedoty w wielkich miastach. Na potrzeby badawcze to jednak niezbyt przydatna definicja. Bodaj najważniejszą instytucją, która zajmuje się badaniem slumsów, jest ONZ. Organizacja stwierdza, że gospodarstwo domowe żyjące w slumsach to takie, które cierpi z przynajmniej jednego z poniższych powodów:
- braku dostępu do wody pitnej,
- braku dostępu do infrastruktury wodno-kanalizacyjnej,
- niewystarczającej powierzchni mieszkalnej,
- trwałości budynku mieszkalnego.
- bezpieczeństwa swojej własności (przy czym ONZ nie uwzględnia tego kryterium w badaniach, bo trudno je dokładnie zdefiniować).
Trzeba przyznać, że na pierwszy rzut oka definicja ONZ jest dość szeroka, dlatego warto zapoznać się ze szczegółowymi informacjami. Przykładowo niewystarczająca powierzchnia mieszkalna ma miejsce w sytuacji, gdy jeden pokój zamieszkują więcej niż 3 osoby, przy czym stosuje się jeszcze dodatkowe wskaźniki takie jak np. średnia powierzchnia mieszkania na osobę czy liczba osób przypadająca na jedno łóżko.
Zobacz też: Afryka i Azja doganiają bogaty Zachód! Wzrost w biednych krajach przyspieszył
Coraz więcej osób żyje w slumsach
Według tak przyjętej definicji w slumsach w 2020 r. zamieszkiwało 1,06 mld ludzi. Jak zauważa analityk Jędrzej Lubasiński w Tygodniku Gospodarczym PIE, liczba ta w XXI w. stale rośnie. W 2000 r. wynosiła 895 mln, a w 2010 r. 969 mln. Mimo to udział osób zamieszkujących slumsy w całkowitej populacji miast spada. W 2000 r. slumsy zamieszkiwało 31,2 proc. ludności miast. W 2020 r. było to już 24,2 proc. Jak to możliwe?
Prawdopodobnie nakładają się tutaj na siebie dwa procesy. Jeden to zwiększenie liczby ludności świata – jednocześnie więcej ludzi żyje w slumsach. Drugi to szybsze powiększanie się ogólnej liczby ludności miast niż zwiększanie się liczby ludności mieszkającej w slumsach. Jak pisze Lubasiński, od 2000 r. ogólna populacja miast zwiększyła się o 52 proc., podczas gdy dzielnic biedy o 18 proc.
Slumsy to codzienność dla Indii
Najwięcej osób żyjących w slumsach to mieszkańcy Afryki Subsaharyjskiej i Azji. Stanowią oni aż 85 proc. wszystkich ludzi żyjących w slumsach na świecie. 359 mln stanowią mieszkańcy Azji Środkowej i Południowej, 306 mln Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej, zaś 230 mln Afryki Subsaharyjskiej.
Niechlubnym liderem, jeśli chodzi o ludność mieszkającą w slumsach, są Indie. Populacja takich osób wynosi tam nawet 237 mln. Z kolei miasta, gdzie dominują slumsy, najłatwiej spotkać w Czadzie w Afryce. Ludność ze slumsów odpowiada tam za 82 proc. całej ludności miasta.
W latach 2000-2020 liczba ludności slumsów najbardziej wzrosła w Indiach (o 76 mln), Angoli (o 12 mln), Pakistanie (o 11 mln), Iraku (o 9 mln), Etiopii (o 6,7 mln) Birmie (o 6,2 mln), Ugandzie (o 3,5 mln), Udział slumsów w miastach w tym samym okresie najmocniej wzrastał w Afganistanie, Angoli, Kubie, Demokratycznej Republice Konga, Gwinei, Iraku i Birmie. Jeśli chodzi o inne państwa, gdzie znajdują się największe slumsy świata, to w Brazylii zarówno liczba ludności slumsów, jak i jej udział spadają (z 49 mln w 2000 r. do 27 mln w 2016 r. i z 34,7 proc. do 14,9 proc. w tym samym okresie). ONZ nie dysponuje za to danymi dla Wenezueli.
Zobacz też: W Rosji brakuje lokomotyw. I pracowników. Ale za to bieda jest
Slumsów na świecie będzie przybywać
ONZ szacuje, że do 2050 r. liczba ludności mieszkającej w slumsach powiększy się do 3 mld osób (przy liczbie ludności świata wynoszącej 10 mld). W największym stopniu do tego wzrostu ma się przyczynić zwiększenie populacji slumsów w Nigerii, Filipinach, Etiopii, Tanzanii, Indiach, Demokratycznej Republice Konga, Egipcie i Pakistanie.
Warto mieć na uwadze, że jest to związane z wysokim wskaźnikiem urbanizacji w tych państwach. Miasta szybko się powiększają, ale nie idzie za tym równie szybki rozwój społeczno-gospodarczy. Jak pisze Lubasiński, panuje bieda, duże rozwarstwienie społeczne, słabe instytucje państwowe, niska dostępność mieszkań dla biedniejszej części społeczeństwa.
Dlaczego najbiedniejsze osiedla są przeważnie na wschodzie miast?