Europa

Polska ochrona zdrowia jest niedofinansowana

Eurostat opublikował obszerny artykuł dotyczący ochrony zdrowia w Unii Europejskiej, w którym przedstawiono kluczowe dane statystyczne dotyczące jej finansowania.

Systemy opieki zdrowotnej w zależności o państwa członkowskiego UE przyjmują różną formę organizacji i finansowania. Niezależnie od tego powszechny i tani dostęp do opieki zdrowotnej jest uważany za jedną z kluczowych potrzeb, które należy realizować.

Statystyki finansowania ochrony zdrowia pozwalają dowiedzieć się, czy jest ona efektywna, jakie są źródła jej finansowania oraz czy nakłady na leczenie ulegają zwiększeniu.

Wydatki na opiekę zdrowotną

Najwyższe wydatki na opiekę zdrowotna w UE w 2016 roku w stosunku do PKB miały Francja, Niemcy i Szwecja.

Obecne wydatki na opiekę zdrowotną we Francji stanowiły 11,5 proc. PKB, więcej niż w jakimkolwiek innym państwie członkowskim UE. Na drugim miejscu pod tym względem były Niemcy (11,1 proc.), a tuż za nimi Szwecja (11,0 proc.).

Ponadto należy zauważyć, że w niebędącej członkiem UE Szwajcarii wydatki na ochronę zdrowia stanowiły 12,3 proc. PKB i było to wyraźnie więcej niż we Francji.

W aż 12 państwach członkowskich UE wydatki na służbę zdrowia stanowiły mniej niż 7,5 proc. PKB. Najgorsza pod tym względem była Rumunia, gdzie na zdrowie w 2016 roku wydawało się zaledwie 5 proc. PKB.

naklady oz

Poziom bieżących wydatków na opiekę zdrowotną w Niemczech wyniósł 352 mld euro w 2016 r. jest to najwyższa wartość wśród państw członkowskich UE. Francja odnotowała drugi najwyższy poziom bieżących wydatków na opiekę zdrowotną (257 mld euro), a następnie Wielka Brytania (234 mld euro). Nie powinno to jednak dziwić, gdyż są to najludniejsze kraje UE, co analogicznie przekłada się na wzrost wydatków.

W przeliczeniu na mieszkańca najwyższe wydatki w na ochronę zdrowia odnotowano w 2016 roku w Luksemburgu (5 600 euro na mieszkańca), Szwecji (5 100 euro na mieszkańca) i Danii (5 000 euro na mieszkańca).

Warto zauważyć, że Luksemburg miał najwyższy wskaźnik na mieszkańca, mimo że w stosunku do PKB odnotował drugi najniższy poziom wydatków. To też odzwierciedla jak wysoki jest poziom PKB w tym małym kraju. Znaczna część pracowników w Luksemburgu to pracownicy przygraniczni i mieszkający poza krajem. Jako, że są nierezydentami ich wydatki na opiekę zdrowotną nie są uwzględnione w rachunkach zdrowia w Luksemburgu, podczas gdy ich działalność gospodarcza przyczynia się do PKB tego kraju.

Wszystkie trzy kraje EFTA ujęte w zestawieniu, czyli Liechtenstein, Szwajcaria i Norwegia  odnotowały wyższy poziom wydatków na opiekę zdrowotną w przeliczeniu na mieszkańca niż którykolwiek z państw członkowskich UE.

Current healthcare expenditure 2016 FP19

Za Luksemburgiem, Szwecją i Danią znajdują się kolejno Holandia, Niemcy, Austria i Irlandia, które w przeliczeniu na jednego mieszkańca wydawały na ochronę zdrowia od 4 200 do 4 300 euro.

Na dalszych miejscach są Francja, Belgia, Finlandia i Wielka Brytania, które wydawały od 3 600 euro do 3 800 euro na mieszkańca. Pomiędzy nimi a kolejną grupą państw występowała wyraźna różnica w wydatkach na ochronę zdrowia. Chodzi tu o Włochy (2 500 euro na mieszkańca), Hiszpanie (2 200 euro) oraz Maltę (2 000 euro).

Wszystkie pozostałe państwa członkowskie odnotowały średnie wydatki poniżej 1 700 euro na mieszkańca w 2016 r. a 7 z 14 odnotowało średnie wydatki na opiekę zdrowotną poniżej 1 000 euro na mieszkańca. Najniższe poziomy średnich wydatków na mieszkańca wystąpiły w Bułgarii (556 euro) i Rumunii (432 euro). Na trzecim miejscu od końca była Polska z wydatkami na poziomie 731 euro na mieszkańca. To też w pewien sposób uwidacznia jak mocno jest niedofinansowana w Polsce ochrona zdrowia.

Stosunek między najwyższym (w Luksemburgu) i najniższym (w Rumunii) poziomem wydatków na mieszkańca wyniósł 13:1.

Current healthcare expenditure per inhabitant 2016 FP19

Różnice te były mniejsze, gdy wydatki wyrażono w standardzie siły nabywczej (PPS), który wyrównuje różnice w poziomach cen między państwami członkowskimi.

Po uwzględnieniu kosztów okazuje się, że najwięcej w przeliczeniu na mieszkańca wydawały Niemcy (4 200), Luksemburg (4 100), Austria (3 900), Szwecja i Holandia (oba 3 800).

Rumunia (900 na mieszkańca) miała najniższy wskaźnik i była jedynym państwem członkowskim UE, które na ochronę zdrowia wydało mnie niż 1 000 PPS na mieszkańca. Po uwzględnieniu kosztów wydatki na mieszkańca w Polsce nieco mniej odbiegają od innych krajów naszego regionu, jednak ciągle jesteśmy daleko w zestawieniu. Po uwzględnieniu parytetu siły nabywczej jesteśmy na piątym miejscu od końca. Do wspomnianej Rumunii i Bułgarii dołączyły jeszcze Chorwacja i Łotwa, które plasują się za Polską.

Biorąc pod uwagę różnice w poziomie cen, stosunek między najwyższym (w Niemczech) i najniższym (w Rumunii) poziomem wydatków na opiekę zdrowotną na mieszkańca był znacznie mniejszy niż ten powyżej i wynosił  4,5: 1.

Zmiany w czasie

Tabela oraz dwa poniższe wykresy podkreślają zmiany w poziomie wydatków na opiekę zdrowotną w ostatnich latach, koncentrując się na porównaniu między 2011 a 2016 r. Należy pamiętać, że analizy są przedstawione w bieżących warunkach cenowych, a zatem odzwierciedlają zmiany cen (inflacja i deflacja), a także rzeczywiste zmiany wydatków.

Spośród 19 państw członkowskich UE, dla których dostępne są dane za 2011 r. i 2016 r., wszystkie kraje oprócz Grecji i Cypru odnotowały wyższe wydatki na opiekę zdrowotną w 2016 r. niż w 2011 r. Największy ogólny wzrost odnotowano w Estonii, gdzie wydatki w 2016 r. były 45,3 proc. wyższe niż w 2011 r., co stanowi wzrost średnio o 7,8 proc. rocznie.

Current healthcare expenditure 2011 2016 of current healthcare expenditure FP19

Spośród trzech krajów EFTA, dla których dostępne są dane, Islandia odnotowała jeszcze większy wzrost, bo o 69,5 proc., co oznacza, że średniorocznie wydatki na ochronę zdrowia rosły na Islandii o 11,1 proc. Oprócz Estonii pięć innych państw członkowskich UE – Rumunia, Bułgaria, Litwa, Luksemburg i Niemcy – odnotowało ogólny wzrost wydatków o ponad 20 proc.

Oprócz wpływu zmian cen, na porównania wydatków opieki zdrowotnej w czasie mogą również wpływać zmiany demograficzne. Wykres poniżej pokazuje średnie wydatki na opiekę zdrowotną na mieszkańca w 2011 i 2016 r. Spośród 26 państw członkowskich, dla których są prezentowane dane z tych dwóch lat (brak starszych danych dla Malty i Słowenii), Grecja i Cypr ponownie były jedynymi, które odnotowały niższe wydatki w 2016 r. niż w 2011 r. Podobnie i tym razem Estonia odnotowała największy wzrost, przy średnim wydatku na mieszkańca rosnącym o 46,6 proc.

Current healthcare expenditure per inhabitant 2011 and 2016 euro FP19

Ponadto wysoki wzrost odnotowały Rumunia (o 40,4 proc.), Bułgaria (38,6 proc.) i Litwa (34,1 proc.), a także Łotwa (29,7 proc. w latach 2013–2016).

Natomiast ogólny wzrost wydatków na opiekę zdrowotną o 23,8 proc. w Luksemburgu przełożył się na wzrost wydatków na mieszkańca o 10,3 proc. Różnica ta odzwierciedla stosunkowo szybki wzrost liczby ludności w tym kraju.

Dziewięć państw członkowskich UE (brak starszych danych dla Malty lub Słowenii) odnotowało niższy stosunek wydatków na opiekę zdrowotną w stosunku do PKB w 2016 r. niż w 2011 r. (2012 lub 2013 r. w przypadku niektórych państw członkowskich), trzy zanotowały ten sam poziom dla tego wskaźnika w obu okresach, a 14 odnotowało wzrost nakładów w 2016 r.

Zdecydowanie największy spadek miał miejsce w Irlandii, gdzie wskaźnik był o 3,3 punktu procentowego niższy w 2016 r. (7,4 proc.) niż w 2011 r. (10,7 proc.). Wynika to w głównej mierze ze sztucznego pompowania PKB Irlandii przez amerykańskie spółki technologiczne.

W państwach członkowskich, w których wskaźnik był wyższy w 2016 r. niż w 2011 r., wzrost wyniósł na ogół 0,5 punktu procentowego lub mniej. Wśród krajów UE największy wzrost odnotowano w Estonii (wzrost o 0,7 punktu procentowego), Łotwie (0,8 punktu procentowego w latach 2013–2016) i Bułgarii (1,1 punkty procentowe). Wyższe wzrosty odnotowały również Szwajcaria (1,5 punktu procentowego) i Norwegia (1,7 punktu procentowego).

Polski problem

Nawiązując do sytuacji w Polsce należy zauważyć, że ochrona zdrowia wymaga w naszym kraju zwiększenia nakładów z dwóch bardzo ważnych powodów.

  1. Nakłady na nią od lat są za niskie i by dorównać do średniej UE potrzeba nam dodatkowych około 30 mld złotych. 
  2. Za 20 lat będziemy jednnym z najstarszych społeczeństw na świecie. To nie ludzie młodzi potrzebują lekarzy, a starzy i nieinwestowanie w ochronę zdrowia będzie coraz bardziej pogłębiało jej zapaść, co uwidoczni starzejące się społeczeństwo.

Gdyby każda osoba wchodząca na portal przelewała nam miesięcznie 30 gr, to bylibyśmy w stanie publikować każdego miesiąca kilkadziesiąt jakościowych analiz, które poprawiłyby jakość debaty publicznej w naszym kraju.

Możesz się do tego przyczynić udzielając nam wsparcia i przelewając na nr konta 49 1020 4027 0000 1302 1542 2304 dowolną kwotę

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker