Ludność Polski jest obecnie wciąż statystycznie młodsza niż średnio we wszystkich krach Unii Europejskiej. Jednak tempo, w którym przybywa u nas seniorów sprawia, że w ciągu najbliższych dekad staniemy się jednym z najstarszych społeczeństw europejskich.
Raport Eurostatu „Ageing Europe. Looking at lives of older people” z października 2019 r., przytoczony w Tygodniku Gospodarczym PIE, dostarcza wielu interesujących danych statystycznych dotyczących osób starszych w UE.
Udział osób w wieku 65 lat i więcej w ogólnej populacji jest w Polsce niższy niż w 28 krajach Unii Europejskiej (UE-28), ale rośnie szybciej i zbliża się do poziomu unijnego.
W UE-28 wzrósł on z 15,8 proc. w 2001 r. do 19,7 proc. w 2018 r. (czyli o 3,9 pkt. proc.), a w Polsce odpowiednio z 12,4 proc. do 17,1 proc. (o 4,7 pkt. proc.).
Za 30 lat co trzeci Europejczyk seniorem?
W 2050 r. osoby w wieku 65 lat i więcej będą stanowiły już 28,5 proc. obywateli UE. O ile liczba mieszkańców UE-28 wzrośnie z 513,4 mln w 2019 r. do 523,7 mln w 2050 r. (maksymalny poziom 525 mln ma osiągnąć w 2044 r.), to liczba mieszkańców Polski prawdopodobnie zmniejszy się w tym okresie z 38,0 mln do 34,9 mln.
Zdaniem analityków Eurostatu, ujemny przyrost naturalny nie będzie bowiem równoważony w Polsce przez imigrację.
Relacja osób w wieku 65 lat i więcej do osób w wieku 15-64 lat w UE w 2050 r. ma wynieść 49,9 proc.
Relacja osób w wieku 65 lat i więcej do osób w wieku 15-64 lat wynosiła w UE-28 w 2001 r. 23,5 proc., w 2018 r. wzrosła do 30,5 proc., a w 2050 r. ma wynieść 49,9 proc. O ile więc w 2001 r. na 1 osobę w wieku poprodukcyjnym w UE przypadały 4 osoby w wieku produkcyjnym, to w 2050 r. będą przypadały zaledwie 2 osoby.
W Polsce proces ten będzie przebiegał nawet szybciej. Jesteśmy jednym z czterech krajów (obok Słowacji, Irlandii i Hiszpanii), w których powyższa relacja wzrośnie ponad dwukrotnie między latami 2018 i 2050.
W 2018 r. wyniosła ona w Polsce 25,3 proc., czyli na 1 osobę w wieku poprodukcyjnym przypadały 4 osoby w wieku produkcyjnym, ale w 2050 r. będą przypadały 2 osoby.
Słabe cyfrowe kompetencje Polaków
Wśród wielu zawartych w raporcie danych dotyczących osób starszych, zwracają uwagę informacje o niskim poziomie kompetencji cyfrowych tych osób. Przynajmniej w stopniu podstawowym posiada je w UE-28 tylko 25 proc. osób w wieku od 65 do 74 lat, podczas gdy w wieku od 25 do 64 lat – 59 proc. (w Polsce odpowiednio 8 proc. i 46 proc.).
Szczególnie duży dystans dzieli więc Polskę od średniej UE w przypadku osób starszych (trzykrotnie mniejszy odsetek). Wynika to m.in. z niskiego udziału uczestnictwa w kształceniu ustawicznym w Polsce.
Nieprzygotowani do opieki nad starszymi
Zjawisko starzenia się społeczeństw występuje niemal we wszystkich krajach rozwiniętych. Wynika ono ze zmniejszenia dzietności kobiet i wydłużania się ludzkiego życia.
W Polsce zjawisko to przebiega z pewnym opóźnieniem w stosunku do krajów UE-28 – zdecydowane obniżenie dzietności kobiet zanotowano w naszym kraju dopiero w latach 90. XX wieku – ale za to zdecydowanie szybciej.
Opóźnienie to jest jedną z przyczyn słabego przygotowania Polski do zmierzenia się z demograficznymi wyzwaniami starzejącego się społeczeństwa. Przykładem może być znikoma liczba lekarzy geriatrów i generalnie zbyt mała liczba personelu medycznego – komentują analitycy PIE.
Gdyby każda osoba wchodząca na portal przelewała nam miesięcznie 30 gr, to bylibyśmy w stanie publikować każdego miesiąca kilkadziesiąt jakościowych analiz, które poprawiłyby jakość debaty publicznej w naszym kraju. Możesz się do tego przyczynić udzielając nam wsparcia i przelewając na nr konta 49 1020 4027 0000 1302 1542 2304 dowolną kwotę.
