Azja i OceaniaEnergetyka

Aż 9 na 10 najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie jest w Azji Południowej!

Zanieczyszczenie powietrza w Azji Południowej jest ogromne. Aż 9 na 10 najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie położonych jest w tym regionie. W efekcie, co roku przedwcześnie umiera tam aż 2 mln osób. Potrzebne są pilne działania, które odwrócą ten trend. Jakie? Między innym, te, które funkcjonują już w krajach wysoko rozwiniętych. 

Zanieczyszczenie powietrza w Azji Południowej przekracza wszelkie normy

Wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają, aby stężenie PM2.5 (skala pomiaru jakości powietrza w czasie rzeczywistym) nie przekraczało 5 mikrogramów na metr sześcienny (µg/m³). Tymczasem w Azji Południowej prawie 60% populacji żyje na obszarach, gdzie stężenie PM2.5 przekracza średnio 35 µg/m³, a są obszary, gdzie jakość powietrza jest zdecydowanie gorsza. Na przykład w gęsto zaludnionej równinie Indyjsko-Gangetycznej (ang. Indo-Gangetic Plain) poziom ten jest ponad 20 razy wyższy, niż zalecane stężenie przez WHO i wynosi 100 µg/m³. W Polsce, gdzie jakość powietrza zaliczana jest do jednych z najgorszych w Europie, najwyższy poziom stężenia PM2.5 występuje w południowej części naszego kraju na poziomie ok. 30 µg/m³ (np. Kraków i Katowice), co w warunkach azjatycko-południowych stanowiłoby relatywnie wysoką jakość powietrza.

Zatem Azja Południowa należy do regionu, gdzie wysokie zanieczyszczenie powietrza jest na porządku dziennym, co niesie za sobą określone konsekwencje ekonomiczne i społeczne. Każdego roku dochodzi do ok. 2 mln przedwczesnych zgonów. Koszty ekonomiczne dotyczą ogromnych i rosnących kosztów opieki zdrowotnej i obniżonej zdolności produkcyjnej, natomiast skutki zdrowotne wahają się od tych mniej poważnych jak infekcje dróg oddechowych do tych bardziej poważnych jak przewlekłe choroby i przedwczesną śmierć.

Jakie są głównie przyczyny tak wysokiego zanieczyszczenia powietrza w Azji Południowej?

Bank Światowy (2023) zwraca uwagę na spalanie paliw stałych (np. węgiel kamienny i drewno) w sektorze mieszkaniowym do celów gotowania i ogrzewania, spalanie wysokoemisyjnych paliw stałych w przemyśle, złe praktyki gospodarowania odpadami komunalnymi (np. spalanie tworzyw sztucznych jest normą) oraz nieefektywne stosowanie nawozów mineralnych do produkcji fajerwerk i przy kremacji ludzi. Istotną rolę odgrywa także rolnictwo, gdzie dochodzi do niezrównoważonego stosowania nawozów i obornika. Ważnym źródłem zanieczyszczenia są także pożary lasów, które co jakiś czas nawiedzają ten region.

Utrzymujące się niebezpieczne poziomy zanieczyszczenia powietrza spowodowały poważny kryzys zdrowia publicznego w Azji Południowej, który wymaga natychmiastowych działań. Ograniczenie zanieczyszczenia powietrza wymaga nie tylko zajęcia się jego konkretnymi źródłami, ale także ścisłej koordynacji ponad lokalnymi i krajowymi granicami jurysdykcji. Współpraca regionalna może pomóc we wdrażaniu opłacalnych wspólnych strategii, które wykorzystują współzależny charakter jakości powietrza — powiedział Martin Raiser, wiceprezes Banku Światowego na Azję Południową

Potrzebne są pilne działania

Jakie środki polityki publicznej powinny przyjąć kraje Azji Południowej (do tego regionu należą m.in. Indie, Pakistan, Bhutan, Nepal i Bangladesz), aby zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza?

Bank Światowy rekomenduje podział polityki publicznej na rzecz zwalczania zanieczyszczenia powietrza na trzy fazy: 1) poprawa monitoringu i lepsze instytucje, 2) dodatkowe i wspólne cele dla efektywnej kosztowo redukcji emisji 3) uwzględnienie jakości powietrza w gospodarce.

Faza pierwsza polegałaby na powszechnej instalacji ujednoliconych czujników w każdym kraju Azji Południowej, które wykrywałyby źródła emisji. Dane o źródłach zanieczyszczenia powietrza byłyby dostępne dla społeczeństwa, aby zwiększać świadomość społeczną i ograniczać ryzyko negatywnego wpływu ludzi na środowisko. Bank Światowy podkreśla, że systemy monitorowania powinny być utrzymywane w dobrym stanie technicznym i w miarę możliwości ulepszane. W fazie tej powinno dojść także do stworzenia wiarygodnych i apolitycznych instytucji naukowych, które zajmowałyby się wykrywaniem źródeł zanieczyszczenia powietrza i badałyby wpływ złej jakości powietrza na zdrowie publiczne oraz dzieliłyby się swoimi spostrzeżeniami i wynikami ze społeczeństwem i gremium politycznym. Swoją rolę do odegrania mieliby również rządzący, których zadanie polegałoby na zaplanowaniu i koordynacji polityki środowiskowej. W tym celu kraje Azji Południowej muszą zwiększyć zasób kapitału ludzkiego i społecznego w swoich ministerstwach środowiska.

Faza druga dotyczyłaby już konkretnych działań przyczyniających się do redukcji emisji dwutlenku węgla. Po pierwsze, gospodarstwa domowe powinny stopniowo przechodzić na używanie czystszych (mniej emisyjnych) pieców kuchennych. Oczywiście, taki proces mimo jego opłacalności w długim terminie, wiąże się z początkowo wyższymi kosztami ekonomicznymi, szczególnie dla biedniejszych rodzin z obszarów wiejskich. Dlatego też zakup takich pieców powinien być objęty wsparciem ze strony państwa dla najbiedniejszych rodzin. Faza ta obejmuje także redukcję emisji w rolnictwie i przemyśle. W tym celu można wykorzystać narzędzia, które zastosowano już w Indiach, tj. transfery pieniężne jako płatności za rozwój usług ekosystemowych na obszarach wiejskich. W Indiach tego rodzaju instrument fiskalny zmniejszył wypalanie w rolnictwie o 80% (rolnicy często prowadzą takie zabiegi w mniej rozwiniętych regionach jak wypalanie w celu ogólnego zarządzania roślinnością, czyli karczowanie gruntów, nawożenie gleby i przygotowanie jej pod nowe uprawy). Szczególnie w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi istnieje duże pole do poprawy. Jest to bowiem najbardziej opłacalna interwencja pozwalająca na redukcję zanieczyszczenia o stosunkowo niewielkich kosztach. W wielu miastach Azji Południowej wciąż nie ma segregacji śmieci i recyklingu.

Faza trzecia polega na zaimplementowaniu instrumentów fiskalnych, które istnieją w krajach najbardziej rozwiniętych, np. w Unii Europejskiej. Chodzi o wdrożenie systemu handlu uprawnień do emisji i podatku węglowego. Instrumenty te sprawdzają się w Europie i mogłyby sprawdzić się także w mniej rozwiniętym regionie Azji Południowej. Koszt zanieczyszczeń zostałby niejako zmaterializowany dla przedsiębiorstw w postaci wartości pieniężnej, co zmobilizowałoby fundusze prywatne (i publiczne, gdyż podatki zwiększyłyby dochody budżetu państwa) do transformacji klimatycznej.

Istnieją zatem sposoby na redukcję zanieczyszczenia powietrza w Azji Południowej, co zważywszy na skalę tego problemu i negatywne konsekwencje złej jakości powietrza, powinno być jednym z priorytetów rządzących w tamtejszych krajach. Czy tak się stanie? Cóż, tego przewidzieć nie możemy.

Indie staną się najludniejszym krajem świata w 2023 roku!

 

 

 

 

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Gabriel Chrostowski

Analityk makroekonomiczny, w wolnych chwilach uprawiający piłkę nożną oraz biegi krótko- i długodystansowe

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker