Finanse

Numer NIP, co warto wiedzieć?

Numer NIP- dziesięć cyfr o kluczowym znaczeniu dla firm Numer Identyfikacji Podatkowej jest obecny w polskim prawodawstwie od wielu lat. Z czasem jego rola mocno ewoluowała. Dziś ma on bardzo duże znaczenie zwłaszcza dla przedsiębiorców, choć jeszcze kilkanaście lat temu korzystał z niego niemal każdy dorosły Polak.

Numer NIP w Polsce pojawił się już ponad dwie dekady temu!

Akt prawny, który był zapowiedzią pojawienia się w Polsce numeru NIP, nosi nazwę ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Dokument został opublikowany w Dzienniku Ustaw 13 października 1995 roku, jednak Numer Identyfikacji Podatkowej oficjalnie wszedł do użycia dopiero kilka miesięcy później, już w 1996 roku.

W swoich początkowych założeniach ten numer był wydawany każdemu dorosłemu obywatelowi. Oznacza to, że spora część starszych Polaków „z automatu” otrzymywała NIP, który pełnił funkcję identyfikacyjną wobec wszystkich osób fizycznych.

Z biegiem czasu, wraz z popularyzacją numeru PESEL, jego rola została zmieniona. Zachowała się jednak charakterystyczna konstrukcja, na jaką składa się dziesięć cyfr. Nie są one nadawane przypadkowo. Ustawodawca zastosował prosty, a zarazem bardzo skuteczny algorytm.

Zobacz także: Mikrofirmy w Polsce zaciągają coraz mniej kredytów inwestycyjnych

Numer NIP: konstrukcja

Każdy zespół oznaczeń w systemach podatkowych – a takim jest m.in. numer NIP – ma przede wszystkim pełnić funkcję identyfikacyjną. W Polsce zdecydowano, że zasady numeracji powinny przede wszystkim wskazywać na kod urzędu skarbowego, do którego przynależy firma.

Pierwsze trzy cyfry w Numerze Identyfikacji Podatkowej to właśnie kod lokalnego Urzędu Skarbowego. Początkowo w kodzie występowały tylko cyfry od 1 do 9. Tę konstrukcję zmieniono w 2004 roku, co wynikało z rozpoczęcia funkcjonowania kilkudziesięciu nowych urzędów w całym kraju.

Z czasem ewoluowała też zasada pisowni numeru NIP. Jeszcze kilka lat temu musiał być on wyrażony w formacie AAA-BB-CC-DDD, koniecznie z zachowaniem myślników. Zasada ta obowiązywała nie tylko w systemie podatkowym, ale i na pieczątkach. Osoby, które mają dostęp do starych faktur sprzed wejścia Polski do Unii Europejskiej, znajdą tam NIP zapisany właśnie w takim formacie.

Ostatnia, dziesiąta cyfra w Numerze Identyfikacji Podatkowej zawsze pełni funkcję kontrolną. Aby zweryfikować prawdziwość podanego numeru, trzeba pomnożyć każdą z dziewięciu cyfr przez wagi: 6,5,7,2,3,4,5,6 oraz 7. Kolejnym krokiem jest dodanie ich do siebie i obliczenie reszty z dzielenia przez 11. Jest to tak zwana opracja modulo 11.

Zobacz także: Polska gospodarka niedługo przestanie dynamicznie rosnąć

Konstrukcja prawidłowego numeru NIP wyklucza uzyskanie z takiego działania liczby 10. Jest to zarazem test na prawdziwość podanego nam numeru NIP, chociaż – na szczęście – z biegiem czasu pojawiły się o wiele prostsze sposoby na jego weryfikację.

Kto dzisiaj korzysta z NIP?

Podatnicy, którzy nie prowadzą działalności gospodarczych, nie muszą martwić się o nadanie, a następnie podawanie numeru NIP w różnych sytuacjach. Dla nich tę funkcję pełni PESEL. To właśnie ten identyfikator i zgromadzona dzięki niemu baza danych dotyczy zdecydowanej większości obywateli Polski.

Z wykorzystaniem numeru PESEL można sprawdzić naszą tożsamość na przykład w urzędzie gminy, ale i w przychodni u lekarza. Zakres informacji, jaki administracja publiczna gromadzi w tej bazie, jest ogromny i dotyczy on m.in. danych o płci obywatela, ale i dacie urodzenia, obywatelstwie, a nawet meldunku.

Numer Identyfikacji Podatkowej został domeną przedsiębiorców. Korzystając na przykład z wyszukiwarki NIP w największej bazie firm w Polsce – ALEO.com – możemy poznać wiele interesujących danych o przedsiębiorcy. Rozpoczynając od informacji teleadresowych, na strukturze prawnej firmy kończąc.

Zobacz także: Linie EasyJet z pierwszą stratą w historii firmy

Dla niektórych rodzajów działalności NIP daje też dostęp do wiedzy o aktualnych wskaźnikach finansowych, na przykład informacji o zyskach i stracie finansowej wyrażonej w kwocie brutto. Kontrahenci zza granicy mogą uzyskać dostęp do naszych danych dzięki systemowi VIES. Muszą tylko w odpowiednim miejscu podać nasz Numer Identyfikacji Podatkowej. Cała procedura trwa zaledwie kilka chwil.

Nadanie NIP – o czym trzeba wiedzieć?

Z formalno-prawnego punktu widzenia, numer jest nadawany przez naczelnika Urzędu Skarbowego odpowiedniego dla miejsca wykonywania działalności. W praktyce, wraz z popularyzacją zakładania firmy przez dostępny w sieci formularz, otrzymujemy go automatycznie. Wystarczy we wniosku do CEIDG zaznaczyć odpowiednią rubrykę.

O NIP może też wystąpić osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności. W takiej sytuacji trzeba złożyć wniosek NIP-7. O nadanie mogą też ubiegać się stowarzyszenia rejestrowe, czyli takie, które działają na zasadach opisanych w ustawie o stowarzyszeniach z 07.09.1989 z późniejszymi zmianami. W każdej z tych sytuacji nadanie NIP jest nieodpłatne.

Cechą charakterystyczną Numeru Identyfikacji Podatkowej jest też to, że zostaje on z nami na całe życie. Nie można go zmienić, a gdy go nie pamiętamy, to można jedynie wystąpić o urzędowe nadanie duplikatu. Bez względu na okoliczności i cel nadania NIP-u, numer będzie jednak ten sam.

Wash trading: 70% transakcji na giełdach kryptowalut to manipulacje

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker