Komentarze I Analizy

Podatki od spadków powinny być większe, aby zmniejszyć nierówności

Raport OECD pt. „Inheritance Taxation in OECD Countries” zawiera porównawczą ocenę podatków od spadków i darowizn w 37 krajach członkowskich OECD oraz analizuje potencjalną rolę, jaką podatki te mogą odegrać w zwiększaniu dochodów, rozwiązywaniu problemów nierówności i poprawie efektywności systemów podatkowych w przyszłości.

Podatki od spadków powinny być większe, aby zmniejszyć nierówności

W raporcie podkreślono wysoki stopień koncentracji bogactwa w krajach OECD, jak również nierówny podział transferów tegoż bogactwa. To zdaniem analityków jeszcze bardziej wzmacnia nierówności. Średnio, spadki i darowizny zgłaszane przez najbogatsze gospodarstwa domowe (górne 20%) są blisko 50 razy wyższe niż te zgłaszane przez najbiedniejsze gospodarstwa domowe (dolne 20%).

W raporcie wskazano, że podatki od spadków i darowizn – szczególnie te, które są ukierunkowane na stosunkowo wysokie poziomy transferów bogactwa – mogą zmniejszyć koncentrację bogactwa i zwiększyć równość szans. W raporcie zauważono również, że podatki od spadków generują generalnie niższe koszty niż inne podatki nakładane na osoby zamożne, a także są łatwiejsze do oszacowania i pobrania niż inne formy opodatkowania majątku.

Większość państw (24) należących do OECD nakłada obecnie podatki od spadków i majątków. Podatki te przynoszą jednak zazwyczaj bardzo niewielkie dochody. Obecnie średnio tylko 0,5% całkowitych dochodów podatkowych pochodzi z podatków od spadków i darowizn we wszystkich krajach, które je nakładają.

Zobacz także: Podatek majątkowy w Polsce nie ma sensu. Polacy są za biedni

Zwolnienia podatkowe i inne formy ulg ograniczają dochody z tych podatków

Jak wynika z raportu, hojne zwolnienia podatkowe i inne formy ulg są kluczowym czynnikiem ograniczającym dochody z tych podatków. Oprócz ograniczania dochodów, przepisy dotyczące ulg przynoszą korzyści przede wszystkim najbogatszym gospodarstwom domowym, zmniejszając efektywną progresywność podatków od spadków i majątku.

Osoby fizyczne są często w stanie przekazać swoim bliskim krewnym znaczne kwoty majątku bez podatku dzięki wysokim zwolnieniom. Ulgi podatkowe są również powszechne w przypadku przekazania określonych aktywów (np. głównego miejsca zamieszkania, aktywów przedsiębiorstw i gospodarstw rolnych, aktywów emerytalnych oraz polis ubezpieczeniowych na życie). W szeregu państw można również w znacznym stopniu uniknąć podatków od spadków i nieruchomości dzięki darowiznom za życia, ze względu na ich korzystniejsze opodatkowanie – można przeczytać w raporcie OECD.

Przepisy te ograniczają liczbę transferów majątku podlegających opodatkowaniu, czasami w znacznym stopniu. Przykładowo, w ośmiu krajach, dla których dostępne są dane, udział majątków podlegających podatkom od spadków był najniższy w Stanach Zjednoczonych (0,2%) i Wielkiej Brytanii (3,9%), a najwyższy w Szwajcarii (12,7%) (kanton Zurych) i Belgii (48%) (region stołeczny Brukseli).

Podczas gdy większość krajów OECD nakłada podatki od spadków i darowizn, to jednak odgrywają one  ograniczoną rolę w pozyskiwaniu dochodów i rozwiązywaniu problemów nierówności. Wynika to ze sposobu, w jaki zostały zaprojektowane. Istnieją silne argumenty za tym, aby w większym stopniu wykorzystywać podatki od spadków, ale potrzebna będzie lepsza konstrukcja, jeśli podatki te mają osiągnąć swoje cele – twierdzi Pascal Saint-Amans, dyrektor Centrum Polityki Podatkowej i Administracji OECD.

Zobacz także: Polska ma regresywny system podatkowy i jest to istny fenomen

Raport podkreśla duże zróżnicowanie w konstrukcji podatków od spadków w poszczególnych krajach. Poziom majątku, który rodzice mogą przekazać swoim dzieciom bez podatku, waha się od blisko 17 000 USD w Belgii (region stołeczny Brukseli) do ponad 11 mln USD w Stanach Zjednoczonych. Różne są również stawki podatkowe. Podczas gdy większość krajów stosuje progresywne stawki podatkowe, jedna trzecia stosuje stawki liniowe, a poziomy stawek podatkowych są bardzo zróżnicowane.

Jak odpowiednio zreformować podatki?

W sprawozdaniu zaproponowano szereg wariantów reform mających na celu zwiększenie potencjału dochodowego, skuteczności i sprawiedliwości podatków od spadków, majątku i darowizn. Zaznaczono jednocześnie, że reformy będą zależeć od okoliczności specyficznych dla danego państwa.

W raporcie przedstawiono silne argumenty przemawiające za podatkiem od spadków nakładanym od wartości majątku otrzymywanego przez beneficjentów, przy jednoczesnym zwolnieniu spadków o niskiej wartości. Nałożenie podatku od spadków od łącznej kwoty majątku otrzymanego przez beneficjentów w ciągu całego życia zarówno w drodze darowizn, jak i spadków – byłoby szczególnie sprawiedliwe i ograniczyłoby możliwości unikania opodatkowania. Tak przynajmniej twierdzi OECD. Jak dodają, mogłoby to jednak zwiększyć koszty administracyjne i koszty kontroli nad przestrzeganiem przepisów. Za priorytety polityczne uznano również ograniczenie regresywnych ulg podatkowych, lepsze ujednolicenie opodatkowania darowizn i spadków oraz zapobieganie unikaniu opodatkowania i uchylaniu się od opodatkowania.

Aby podatki te stały się bardziej akceptowalne dla ogółu społeczeństwa, w raporcie podkreślono potrzebę dostarczenia obywatelom informacji na temat nierówności oraz sposobu funkcjonowania podatków od spadków i majątku, ponieważ są one zazwyczaj źle rozumiane.

Inne reformy, w szczególności dotyczące opodatkowania osobistych dochodów kapitałowych i zysków kapitałowych, mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że systemy podatkowe przyczyniają się do zmniejszenia nierówności. OECD będzie podejmować nowe prace w tym obszarze, zwłaszcza że postępy poczynione w zakresie międzynarodowej przejrzystości podatkowej i wymiany informacji dają krajom wyjątkową okazję do ponownego przeanalizowania opodatkowania kapitału osobistego – powiedział Saint-Amans.

W Korei podatki od spadków i darowizn jest wyjątkowo duży

Jak widać na wykresie, który prezentuje OECD, największy udział podatków od spadków i darowizn w ogóle przychodów podatkowych jest w Korei. Przy tej okazji można przypomnieć o ostatniej głośnej sprawie dot. byłego prezesa Samsunga.

podatek od spadkwo i darowizn

Prezes Samsung Electronics Lee Kun-hee zmarł w ubiegłym roku, pozostawiając po sobie olbrzymi majątek. Duża część z tego olbrzymiego majątku trafi jednak na poczet budżetu państwa. Wynika, to z faktu, że stawka podatku od spadków w Korei Południowej jest druga najwyższa na świecie. Wyższą stawkę ma tylko Japonia. W Korei każdy spadek jest opodatkowany w wysokości 50%. Z tego powodu rodzina zmarłego prezesa musi zapłacić 12 bilionów wonów podatku. Jest to równowartość blisko 41 miliardów złotych.

MFW: Progresywne opodatkowanie jest kluczowym elementem skutecznej polityki fiskalnej

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker