Jak wynika z najnowszych danych GUS, zróżnicowanie dochodów na osobę w gospodarstwach domowych, mierzone współczynnikiem Giniego, urosło w 2020 do poziomu 0,313. Oznacza to, że nierówności dochodowe w Polsce rosły najszybciej od wstąpienia do UE.
Nierówności dochodowe w Polsce rosły w 2020 roku
Nowy raport GUS pt. „Sytuacja gospodarstw domowych w 2020 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych” dostarcza nam mnóstwo ciekawych i zaskakujących danych o sytuacji finansowej Polaków. Jedną z takich informacji jest poprawa oceny stanu materialnego Polaków w czasie pandemii.
Zobacz także: Sytuacja finansowa Polaków w czasie pandemii uległa poprawie
Inną ciekawą informacją jest rozwarstwienie dochodów, które zaczyna ostatnio dynamicznie wzrastać. W zasadzie od 2004 roku, zróżnicowanie dochodów na osobę w gospodarstwach domowych, mierzone współczynnikiem Giniego systematycznie spadało. Spadki te przerwały jedynie pojedyncze pomiary w 2005 (+0,001) i 2010 (+0,006). Spadek ten jednak wyhamował w 2018 roku. W 2017 odnotowano go po raz ostatni, a od 2018 pojawił się wzrost, który przyspiesza. W pandemicznym roku 2020 wzrost rozwarstwienia był najwyższy od początku notowań i wyniósł +0,012. Jeszcze w 2017 rozwarstwienie dochodów w Polsce wynosiło 0,298, a dziś to już 0,313. Dane prezentuje poniższy wykres GUS.
W 2020 r. 56,0% gospodarstw domowych dysponowało przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na osobę wynoszącym poniżej 2000 zł (61,0% w 2019 r.), 37,6% gospodarstw domowych miało dochód od 2000 do 4000 zł na osobę (33,7% w 2019 r.), 4,7% gospodarstw dysponowało dochodem od 4000 do 6000 zł na osobę (3,9% w 2019 r.), a 6000 zł lub więcej na osobę miało 1,7% gospodarstw domowych (1,4% w 2019 r.). W 2020 r. odsetek gospodarstw domowych z przeciętnym miesięcznym dochodem co najmniej 2000 zł na osobę wyniósł 44,0% (w 2019 r. – 39,0%) – informuje GUS
Jak widać, sytuacja finansowa poprawia się we wszystkich grupach dochodowych. Pandemiczny rok przyniósł spadek wydatków.
We wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych wystąpił w 2020 r. realny spadek przeciętnych miesięcznych wydatków na osobę w stosunku do 2019 r. (od 5,7% w grupie emerytów do 11,1% w grupie rolników) – dodają eksperci Głównego Urzędu Statystycznego.
Zobacz także: Nierówności dochodowe w Polsce są wyższe niż przypuszczano
Na co wydajemy najwięcej pieniędzy?
Najwyższy udział w wydatkach, miały jak przed laty żywność i napoje bezalkoholowe. Udział ten było dużo wyższy wśród rolników.
Wydatki na żywność i napoje bezalkoholowe miały, podobnie jak w latach poprzednich, najwyższy udział w strukturze wydatków ogółu gospodarstw domowych – 27,7% i wyniósł on od 24,0% w gospodarstwach pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym do 35,2% w gospodarstwach rolników – można przeczytać w danych GUS.
Wydatki na jedzenie i napoje bezalkoholowe wzrastają od 2016 roku, ale w 2020 roku nastąpił silny wzrost spowodowany pandemią COVID-19. Jest to między innymi wynik zmniejszenia się wydatków na usługi czy ubrania.
Dodatkowo należy zaznaczyć, iż w roku 2020 zmniejszył się udział w strukturze wydatków takich grup jak: restauracje i hotele (o 1,1 p. proc.), rekreacja i kultura, transport (po 0,9 p. proc.) oraz odzież i obuwie (o 0,7 p. proc.), co również ma związek z pandemią COVID-19 i epidemicznymi ograniczeniami – dodają statystycy.
Na drugim miejscu pod względem udziału w wydatkach znalazła się kategoria „użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii”. Udział wyniósł 18,8% i wzrósł o 0,8 pp. Najniższy był wśród gospodarstw domowych rolników (16,1%), a najwyższy w gospodarstwach domowych rencistów (23,1%). Jego wzrost może mieć związek z rosnącymi cenami wywozu śmieci oraz prądu, który drożeje z powodu bańki na rynku CO2.
Na rynku uprawnień do emisji CO2 może tworzyć się bańka cenowa
