Europa

Płaca minimalna w Niemczech zmieniła krajowy rynek pracy

Badacze Christian Dustmann, Attila Lindner, Uta Schönberg, Matthias Umkehrer, Philipp vom Berge postanowili przeanalizować jaki wpływ na niemiecki rynek pracy miało wprowadzenie płacy minimalnej na poziomie 8,5 euro za godzinę. Z ich analizy wynika, że płaca minimalna w Niemczech przyczyniła się do zwiększania zarobków nisko opłacanych pracowników średnio o 17%. Do tego reforma nie wpłynęła na poziom bezrobocia. Według autorów badania opisywana zmiana była tak korzystna dla niemieckiego społeczeństwa głównie dlatego, że doprowadziła do relokacji pracowników z mniej do bardziej produktywnych przedsiębiorstw. 

Upadek niemieckich związków zawodowych

W kraju nad Renem przez całe dekady nie było, uchwalonej przez rząd, płacy minimalnej, bo nie była ona tam potrzebna. W Niemczech to związki zawodowe i pracodawcy decydowali, o tym ile dostaje pracownik pracujący w danej branży. Niestety te pierwsze zaczęły w ostatnich dekadach podupadać, a poziom uzwiązkowienia w Niemczech spadł. 

Jak podają autorzy badania The Erosion of Union Membership in Germany, w latach osiemdziesiątych 40% siły roboczej w Niemczech było zrzeszonych w związkach zawodowych, w 2004 roku odsetek ten wynosił już tylko 27%. Wraz ze spadkiem siły przetargowej pracowników w Niemczech podział dochodów zaczął się zmieniać na korzyść osób bogatych. Jak podają twórcy analizy Productivity Growth, Wage Growth and Unions:

„W Niemczech realne płace wzrosły w latach 1995-2010 o ponad 10% dla ludzi znajdujących się powyzej 90 percentylu, pozostały mniej więcej stałe przy medianie i spadły o ponad 10% u osób znajdujących się poniżej 10 percentylu”

Polityczny spór o płacę minimalną w Niemczech

Pogarszanie się sytuacji osób najgorzej zarabiających skłoniło lewicowe niemieckie partie SPD, Die Linke i Zielonych do rozpoczęcia kampanii mającej na celu uchwalenie płacy minimalnej. Wprowadzeniu tego pomysłu w życiu sprzeciwiała się liberalna FPD. Z kolei największa niemiecka konserwatywna CDU była sceptyczna. Jednak ta druga długo taka nie pozostała, bo poparcie społeczne dla wprowadzenia wspomnianej przed chwilą ustawy było spore. CDU ugięło się pod żądaniami własnego elektoratu i wraz z lewicowymi partiami zagłosowała za uchwaleniem płacy minimalnej, która została wprowadzona na terenie całych Niemiec w 2015 roku. 

Warto zaznaczyć, że ustawa została przegłosowana, mimo sprzeciwów wielu ekonomistów. Badacze Andreas Knabe, Ronnie Schöb i Marcel Thum z CESifo Economic Studies prognozowali, że na wprowadzenie płacy minimalnej spowoduje utratę 900 000 miejsc pracy. Według nich szczególnie duże bezrobocie miało powstać na terenie Niemiec Wschodnich. 

Płaca minimalna w Niemczech spowodowała transformację rynku pracy

Na szczęście dla setek tysięcy Niemców nie mieli oni racji. Badanie, na które powołałem się na samym początku artykułu, wskazuje, że po wprowadzeniu płacy minimalnej nie doszło do żadnego wzrostu bezrobocia. Ustawa wprowadzona w życie 2015 roku przyczyniła się do transformacji niemieckiego rynku pracy. 

Wprowadzenie płacy minimalnej przyczyniło się do upadku wielu mikroprzedsiębiorstw, które funkcjonowały głównie dzięki niskim kosztom pracy. W tym samym czasie pracownicy zatrudnieni w nieefektywnych zakładach zaczęli szukać pracy w bardziej produktywnych. Korzyści skali powodują, że im większe przedsiębiorstwo tym co do zasady jest ono bardziej efektywne. Z tych powodów wielkość statystycznego przedsiębiorstwa po wprowadzeniu płacy minimalnej się zwiększyła. Jak zaznaczają analitycy:

„Po wprowadzeniu płacy minimalnej firmy zatrudniające mniej niż trzech pracowników były bardziej skłonne do opuszczenia rynku, a średnia wielkość zakładu wzrosła”. 

To właśnie dzięki tej opisanej w poprzednim akapicie transformacji pracownicy wcześniej zarabiający poniżej 8,5 euro godzinę zwiększyli swoje roczne dochody średnio o 17%. Zakłady, które skupiają się na efektywności, a nie na kosztach są najbardziej przyszłościowe i to one płacą najwięcej swoim pracownikom.

Mimo tego, że wprowadzenie płacy minimalnej nie doprowadziło do wzrostu bezrobocia, pogorszyło ono sytuację pracowników otrzymujących wynagrodzenie bliskie minimalnemu w inny sposób. Jak podają badacze wielu pracowników, którzy znaleźli lepiej płatne miejsca pracy, zaczęło poświęcać więcej czasu na podróż do nich. Bardzo często osoby najmniej zarabiające pochodzą z mniejszych miejscowości, w których praca nie jest dobrze płatna, ale jest blisko miejsca zamieszkania. Ustawa z 2015 roku wymusiła na tych ludziach, by za pracą jechali do miast.

Zobacz także: Przestańmy się bać podwyżek płacy minimalnej!

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Adam Suraj

Ekonomista zarażony miłością do tej nauki przez Ha-Joon Chang. To on pokazał, że ekonomia to nie są nudne obliczenia, a nauka o życiu społecznym.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker