Rosyjska agresja sprawiła, że miliony Ukraińców stało się uchodźcami, szukającymi bezpieczeństwa za granicą. Do Polski w tym czasie udało się ok. 9 mln z nich, a wyjechało ok. 7 mln. Najnowsze badanie ukraińskiego instytutu Centrum Gospodarczej Strategii wskazuje, że w zdecydowanej większości uchodźcy z Ukrainy chcą wrócić do kraju, gdy sytuacja w państwie się ustabilizuje. Większość ukraińskich uchodźców w Polsce także planuje powrót. Tylko co dziesiąty chce pozostać w naszym kraju.
Uchodźcy z Ukrainy chcą wrócić do kraju
Większość uchodźców z Ukrainy chciałaby powrócić do swojego kraju. To wynik badań ukraińskiego instytutu Centrum Gospodarczej Strategii. Analizę tej publikacji przeprowadzili analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) w Tygodniku Gospodarczym nr 9/2023.
Przekonanych o tym, że wróci do kraju, jest 49,7 proc. badanych. Raczej planuje wrócić 24,3 proc., co łącznie wskazuje, że 74 proc. Ukraińców nie zamierza pozostawać za granicą. 15,9 proc. jest niezdecydowanych. Jednocześnie 8,3 proc. raczej nie rozważa powrotu do kraju, 1,8 proc. jest zdecydowanych, że pozostanie poza Ukrainą.
Analitycy PIE zwracają uwagę, że należy przy tym zaznaczyć, że pytanie „Czy planujesz wrócić do kraju?” mogło zostać nie w pełni poprawnie sformułowane. Co za tym idzie, część respondentów rozumiała powrót jako ponowne zamieszkanie na Ukrainie, a inna część jako powrót tymczasowy, np. wakacyjny.
Zobacz też: Mija rok od rosyjskiej agresji. Ukraina przeżywa kryzys humanitarny, a PKB spadł o 30%
Na Ukrainę najbardziej chcą wrócić najstarsi
Największy odsetek osób chcących powrócić do kraju odnotowano wśród Ukraińców w wieku 65+. Prawie 74 proc. najstarszych jest zdecydowanych na powrót, a kolejne 21,7 proc. „raczej planuje”. Co ciekawe, drugą grupą, w której chęć powrotu jest najpowszechniejsza, są osoby w wieku 18-24 lata (łącznie 75,1 proc.). Najmniej zainteresowanych powrotem odnotowano w grupie 35-49 lat (łącznie 72 proc.). To właśnie osoby w tym wieku stanowią najliczniejszą grupę uchodźców z Ukrainy.
Tylko 10 proc. uchodźców z Ukrainy pozostanie w Polsce
Badanie obejmowało uchodźców z Ukrainy, którzy udali się do różnych krajów, jednak najwięcej badanych stanowili ci, którzy wybrali się do Polski (38 proc.). Liczba osób skłonnych do powrotu z Polski na Ukrainę jest podobna jak do powrotu z wszystkich krajów, w których prowadzono badanie. 50 proc. jest zdecydowanych powrócić do kraju, niespełna 25 proc. raczej planuje powrót. Ok. 10 proc. raczej pozostanie w Polsce lub jest zdecydowanych na pozostanie w Polsce. 16 proc. jest jeszcze niezdecydowanych.
Zobacz też: Dodatkowe 1,2 p.p. PKB. Prawdopodobnie właśnie tak ukraińscy uchodźcy wpływają na gospodarkę Polski
Kiedy Ukraińcy chcą wrócić do kraju?
Najważniejszym czynnikiem branym pod uwagę przy decyzji o powrocie do kraju jest dla badanych bezpieczeństwo. Bezpieczeństwo jest jednak rozumiane w odmienny sposób przez różne grupy. Dla 50 proc. wymogiem, aby powrócić do kraju, jest ostateczne zakończenie wojny. 34 proc. jest skłonnych do powrotu w przypadku zawieszenia walk i nalotów. 19 proc. osób wystarczyłoby, gdyby walki ustały w ich regionie zamieszkania.
Połowa badanych, decydując się na powrót do kraju lub pozostanie w obecnym miejscu zamieszkania, będzie też brać pod uwagę dostępność godnie płatnej pracy na Ukrainie lub wyższy standard życia niż posiada obecnie za granicą. Uchodźcy z Ukrainy zwracają w tym kontekście uwagę także na aspekt mieszkaniowy. Bardziej skłonnych do pozostania w obecnym kraju byłoby 11 proc. badanych, gdyby dostępność mieszkań przystępnych cenowo była dostateczna.
Zobacz też: Ukraina nakłada sankcje na Koleje Białoruskie, ale nie na rosyjskie
Zmiana kraju to nie problem
45 proc. uchodźców z Ukrainy zadeklarowało, że nie miałoby problemu przenieść się do innego kraju, gdyby ten, w którym obecnie zamieszkują, im nie odpowiadał. Pytanie dotyczyło sytuacji, w której sytuacja na Ukrainie pozostawałaby niebezpieczna. Najbardziej mobilni są najmłodsi. Osoby w wieku od 18 do 24 r. życia miałyby najmniejsze opory przed powtórną przeprowadzką (56 proc. z nich). Zdecydowanie najmniej zwolenników takiego rozwiązania znajduje się w grupie najstarszej, powyżej 65 r. życia.
Ukraińcy w Polsce. Jaka jest ich sytuacja mieszkaniowa, zawodowa i materialna?
