Kobiety posiadające dzieci zarabiają nawet o 45% mniej

Kompleksowa analiza zarobków kobiet w Wielkiej Brytanii udowodniła, że kobiety posiadające dzieci zarabiają średnio 45% mniej od kobiet, które nie zdecydowały się na macierzyństwo. W literaturze naukowej określeniem „kar macierzyńskich” określa się mniejsze zarobki pracownic, które są matkami względem bezdzietnych. W poczet „kar” wchodzą również: ograniczony dostęp do awansów oraz dyskryminacja na poziomie rekrutacji. 

Kobiety posiadające dzieci zarabiają mniej  — metodologia badania

Dane wykorzystane w badaniu pochodziły z British Household Panel Survey. Dotyczyły kobiet, które zdecydowały się na urodzenie dziecka w latach 1995-2005. Naukowcy zastosowali odmienny sposób pomiaru zarobków kobiet, gdyż wzięli pod uwagę nie tylko wpływ macierzyństwa na dochód matki, ale również całego gospodarstwa domowego. Mediana kar macierzyńskich to obniżenie zarobków w perspektywie średnio- i długoterminowej o 45%, w stosunku do zarobków kobiet bezdzietnych. Analiza empiryczna dotyczyła Wielkiej Brytanii, gdzie różnice płacowe są zależne od zajmowanego stanowiska i statusu społecznego kobiet.

Dlaczego kobiety posiadające dzieci zarabiają mniej?

Celem naukowców było oszacowanie wpływu posiadania dziecka na zarobki kobiety. Dodatkowo prześledzili trend zmieniania się wynagrodzenia w ciągu pierwszych lat od momentu urodzenia potomka. Grupą eksperymentalną były kobiety w wieku 16–30 lat rodzące pierwsze dziecko. Grupą kontrolną zaś kobiety w tym samym wieku, pozostające bezdzietne przez cały okres trwania obserwacji. Analizy wykonywano, biorąc pod uwagę co najmniej 8 lat z życia kobiet, w tym 4 lata przed porodem i co najmniej 3 lata po porodzie. W celu oszacowania wyników badania przeanalizowano zarobki lub dochód w latach przedurodzeniowych wraz z trzema zmiennymi: wiekiem, wiekiem, w którym ukończono szkołę i godzinami pracy. Szacunkiem przyczynowym jest zatem wpływ macierzyństwa na zarobki kobiet w stosunku do ich zarobków z lat wcześniejszych, gdy nie posiadały potomka. Badania objęły 318 kobiet w grupie eksperymentalnej i 630 w grupie kontrolnej. 

Wykres 1. Wykres obrazujący spadek zarobków grupy eksperymentalnej w stosunku do grupy kontrolnej od momentu narodzin pierwszego dziecka na przestrzeni lat. 

Źródło: https://academic.oup.com/esr/article/37/5/834/6325498 (dostęp: 04.10.2021).

Jak się uchronić przed karą macierzyńską?

Naukowcy przeprowadzający przytoczone badanie, po analizie grupy eksperymentalnej i kontrolnej, zaobserwowali również, że kobiety, które nie posiadają wyższego wykształcenia, są bardziej narażone na kary macierzyńskie. Ponadto matki, które zdołają pozostać zatrudnione lub wrócą do pracy na pełny etat, doświadczają znacznie mniejszej kary lub nawet jej braku. Tak więc posiadanie dyplomu uniwersyteckiego sprawia, że matki są mniej narażone na dyskryminację płacową. W tej kwestii badania stoją w opozycji do innej analizy (Anderson, Binder i Krause, 2002; Anglia i in., 2016), która udowodniła, że to matki posiadające wyższe wykształcenie są najbardziej narażone na kary. 

Zobacz także: Czy gender pay gap istnieje?

Pay gap w polskiej rzeczywistości

W odniesieniu do polskiej rzeczywistości brak jest badań, które w podobny, syntetyczny sposób, odnosiłyby się do wpływu macierzyństwa na zarobki kobiet. Warto przywołać w tym kontekście raport pt.: „Analiza luki zatrudnienia oraz wynagrodzeń kobiet i mężczyzn” autorstwa  Instytutu Analiz Rynku Pracy Sp. z o.o.Instytutu Analiz Rynku Pracy Sp. z o.o. oraz badanie Mileny Helak przeprowadzone na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy pt.: Macierzyństwo a kariera zawodowa kobiet w opinii studentek. Obie analizy zostały przeprowadzone w przeciągu ostatniej dekady i dowodzą, że luka płacowa pomiędzy kobietami, a mężczyznami na rynku pracy jest znaczna. Badania uwzględniają również kwestię macierzyństwa, która dla wielu kobiet jest tożsama z mniejszymi zarobkami w przyszłości. 

Nie należy kwestionować decyzji kobiet dotyczących macierzyństwa. Warto jednak walczyć z luką płacową, która pojawia się po urodzeniu pierwszego dziecka. Istotne również jest zwalczanie uprzedzeń oraz stereotypów, które wiążą się z posiadaniem dziecka w młodym wieku. Kary macierzyńskie to zjawisko, które, z całą stanowczością, powinno zostać zlikwidowane, aby umożliwić kobietom konkurowanie na równi z mężczyznami w środowisku pracy. 

Zobacz także: Kobiety w zarządach w Polsce zarabiają więcej od mężczyzn