Komentarze I Analizy

Dlaczego nierówności w Europie są mniejsze? To nie kwestia redystrybucji

Grupa naukowców z World Inequality Lab (WIB) składająca się z Thomasa Blancheta, Lucasa Chancela i Amorego Gethina postanowiła sprawdzić, czemu w Stanach Zjednoczonych nierówności dochodowe są znacznie większe, niż w Europie. Badacze doszli do wniosku, że Europa jest bardziej równa od USA, dzięki większej predystybucji, a nie redystrybucji. Co ciekawe, ta druga jest większa w kraju Wuja Sama niż w Europie. 


Nierówności dochodowe wzrosły w Europie i USA

Jak widać na zamieszczonym poniżej wykresie, w ostatnich dekadach na terenie Europy i Stanów Zjednoczonych miał miejsce znaczący wzrost nierówności dochodowych. Między 1980 a 2017 rokiem, udział dochodu przed opodatkowaniem, który przypadał najbogatszemu 1% Europejczyków, wzrósł z 8% do 11% oraz z 7% do 9% po podatkach i transferach. Z kolei w Stanach Zjednoczonych, udział najbogatszego 1% w dochodzie przed opodatkowaniem w analizowanym okresie wzrósł z 11% do 21%. Do tego udział najbogatszego 1% w dochodzie po opodatkowaniu we wspomnianym kraju wzrósł z 9% do 16%. 

Jak zaznaczają autorzy badania, w Europie jako całości, poziomy nierówności dochodowych są w większości wyjaśnione przez nierówności wewnątrzkrajowe, a nie przez średnie różnice w dochodach między krajami Europy Zachodniej, Północnej i Wschodniej. Co warto podkreślić, nierówności dochodowe na terenie Europy wzrosły najbardziej w krajach Europy Wschodniej i Północnej. W ciągu ostatnich 4 dekad w krajach Europy Zachodniej poziom nierówności dochodowych również wzrósł, ale stosunkowo słabiej niż we wspomnianych regionach. 

Stany Zjednoczone więcej redystrybuują, Europa więcej predystrybuuje

Jak również można zauważyć na zamieszczonym wykresie, w Stanach Zjednoczonych nierówności dochodowe wzrosły szybciej niż w Europie. Standardowym wyjaśnieniem tej sytuacji jest rzekomo większa redystrybucja dochodów na naszym kontynencie niż w USA. Takie wyjaśnienie pojawia się choćby w raportach OECD dotyczących opisywanego tematu. Według autorów omawianego badania to uzasadnienie jest błędne. Eksperci z WIB wskazują, że Stany Zjednoczone redystrybuują większą część swojego dochodu narodowego do najbiedniejszych 50% społeczeństwa niż jakikolwiek kraj europejski. 

Jak twierdzą eksperci WIB, błędność analiz OECD wynika głównie z tego, że opierają się one na badaniach, w których niedostatecznie reprezentowane są osoby z najwyższymi dochodami w USA. Według nich prowadzi do korekty w górę szacunków nierówności w USA. Do tego według autorów opisywanego badania, OECD przykłada zbyt mało uwagi do faktu, że podatki pośrednie i transfery rzeczowe są znacznie bardziej progresywne w USA niż w Europie. 

Autorzy twierdzą, że to właśnie dzięki predystrybucji, a nie redystrybucji, w Europie nierówności dochodowe są mniejsze niż w Stanach Zjednoczonych. To właśnie lepszy dostęp do takich dóbr publicznych jak edukacja i opieka zdrowotna oraz mocniej uregulowany rynek pracy, wyjaśniają mniejsze nierówności dochodowe w Europie. Jak objaśnił wyniki badania Jan Zygmuntowski na swoim Twitterze:

„Europa jest dobrym miejscem do życia nie dzięki redystrybucji, ale dzięki predystrybucji, czyli wyższym pensjom (w tym minimalnym) i usługom publicznym (edukacji, zdrowiu, mieszkalnictwu komunalnemu). Państwo opiekuńcze po prostu działa”.

Zobacz także: 1% najbogatszych Amerykanów ma więcej majątku niż klasa średnia w USA

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Adam Suraj

Ekonomista zarażony miłością do tej nauki przez Ha-Joon Chang. To on pokazał, że ekonomia to nie są nudne obliczenia, a nauka o życiu społecznym.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker