EuropaGospodarkaKomentarze I AnalizyMapy i wykresy

Zmiana PKB państw Europy. Które z nich zdołały nadrobić kryzys?

Jak wiemy, w 2020 roku pierwszy raz od bardzo dawna przeżyliśmy kryzys, którego jedną z konsekwencji była ujemna zmiana PKB praktycznie wszystkich państw Europy. Jednak od tego czasu minęły już prawie dwa lata. W naturalny sposób nasuwa się pytanie jak poszczególne gospodarki poradziły sobie z popandemiczną odbudową i które z nich zdołały nadrobić kryzys.

Na samym początku będziemy musieli wyznaczyć cezury czasowe dla omawianego zagadnienia. Przyjmijmy rok 2019 jako bazowy, natomiast rok 2021 jako docelowy. Na podstawie danych z dwóch lat obliczymy, o ile zmieniły się rozmiar poszczególnych gospodarek w tym okresie. Niestety rok 2022 jeszcze się nie skończył, dlatego nie posiadamy odnośnie niego wyników. Zatem, które państwa zdołały nadrobić kryzys z 2020 roku?

Zmiana PKB państw Europy w 2020 roku

Nie wszystkie państwa odczuły w jednakowy sposób spadek gospodarczy, dla niektórych nawet żadnego spadku nie było, a u innych był on wręcz symboliczny. Przedstawia to poniższy wykres oraz mapa.

Zobacz także: Brazylia, czyli głód, duże nierówności oraz niski wzrost gospodarczy

Zmiany PKB w 2020 roku
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu oraz Trading Economics

 

Jak możemy zauważyć Irlandia i Turcja jako jedyne państwa w Europie odnotowały wzrost gospodarczy w 2020 roku. Irlandia jednak jako raj podatkowy zawyża statystyki. Z kolei Turcja, prowadząc swoją nieortodoksyjną politykę monetarną w aspekcie stóp procentowych, swój wzrost gospodarczy przypłaca olbrzymią inflacją. Co prawda nie jest ona efektem ostatnich wydarzeń, jej poziom pozostaje znacznie podniesiony względem państw Europy już od 2014 roku. Innym krajem, który nie odnotował spadku, była Litwa, co prawda również nie odnotowała wzrostu, ale jej gospodarka zachowała się w stabilnej równowadze. Czyli w porównaniu do innych państw był to bardzo dobry rezultat.

Zobacz także: Czy zmiany temperatury wpływają na długotrwały wzrost gospodarczy? [BADANIE]

Niestety większości państwa musiały zmierzyć się ze zmniejszeniem swojego PKB. Względnie mały spadek zanotowały Estonia (-0,6%), Norwegia (-0,7%), Luksemburg (-0,8%), Serbia (-0,9%) oraz Białoruś (-0,9%). Czyli niezbyt duże gospodarki, choć Norwegię i Luksemburg możemy określić jako państwa bogate. Polska znajduje się w grupie, która odnotowała większe spadki, jednak w porównaniu do innych ubytek 2% PKB nie wydaje się być czymś dużym.

Liderem spadków okazała się Hiszpania. Jej gospodarka skurczyła się aż o 11,3%, uzyskując taki wynik, odstawiła bardzo skutecznie innych pretendentów do tej niechlubnej pozycji. Najbardziej kryzys odczuły państwa południowej i zachodniej Europy. Wielka Brytania na drugiej pozycji odnotowała spadek o 9,3%, dalej Włochy i Grecja zmagające się z problemem zadłużenia z 9%. Kolejny państwami z tej nieszczęśliwej czołówki jest Portugalia (8,3%); Malta (8,3%); Chorwacja (8,1%) i Francja (7,8%).

Zobacz także: Wzrost gospodarczy Chin będzie w tym roku mniejszy niż w Polsce?

Zmiana PKB państw w 2020 roku
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu oraz Trading Economics

 

Zmiana PKB państw Europy w 2021 roku

Jednak po kryzysie związanym z COVID-19, w kolejnym roku nastał czas odbicia gospodarczego. Dla niektórych państw wzrosty gospodarcze były naprawdę spore i robiące wrażenie. Przedstawia to poniższy wykres oraz mapa.

Zmiany PKB w 2021 roku
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu oraz Trading Economics

 

Dzięki programom stymulacyjnym i ochronnym gospodarka w 2021 roku wydawała się nabierać tempa. Jedynym minusem była podniesiona inflacja uprzykrzająca życie obywatelom. Jednak poza tym pod koniec i na początku kolejnego roku wszystko wydawało się powoli wracać do normy. Jednym z dowodów na to twierdzenie jest dynamika odbudowy gospodarek po kryzysie.

Zobacz także: Wzrost gospodarczy w UE wyhamuje, inflacja również

Co ciekawe na pierwszym miejscu niespodziewania znalazła się Mołdawia z aż 13,9% wzrostu PKB. Był on napędzany głównie przez konsumpcję własną gospodarstw domowych oraz przez rozwój w gałęziach rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa. Poza nią liderzy poprzedniego zestawienia, czyli Irlandia (13,6) zawyżająca ranking PKB oraz Turcja (11,4), która swój bardzo dobry wynik przypłaciła jeszcze większą inflacją.

W dalszej części stawki możemy zaobserwować państwa, które w ubiegłym roku odnotowały jedne z największych strat. Czyli np. Maltę (10,3%), Chorwację (10,2%), Grecję (8,3%).

Zobacz także: Czy obniżka podatku CIT wspiera wzrost gospodarczy? Nie można wykluczyć, że nie

Natomiast Polska, mimo że nieco w tyle uplasowała się na 12. miejscu z dobrym wynikiem 6,8% PKB.

Nie wszystkie gospodarki odbiły się tak dynamicznie od dna. Na samym dole zestawienia znalazła się Białoruś (2,3%); Niemcy (2,6%); Słowacja (3%), Finlandia (3%). Na podstawie dwóch porównanych lat możemy zauważyć duże rozbieżności między spadkami a wzrostami PKB w poszczególnych państwach. Zatem teraz postaramy się odpowiedzieć, jak poradziły sobie państwa z kryzysem i jak wygląda zmiana PKB poszczególnych z nich na początku 2022 roku.

Zmiana PKB w 2021 roku
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu oraz Trading Economics

Które państwa zdołały nadrobić kryzys?

Aby wyliczyć poszczególne zmiany, użyjmy prostego równania matematycznego. Zademonstruje je na podstawie Polski. Przyjmijmy, że wartość dla roku bazowego, czyli 2019 roku wynosi 100. Jak również wiemy, w 2020 roku nasza gospodarka skurczyła się o 2%, natomiast w 2021 roku urosła o 6,8%. Wyliczmy następnie 2% ze 100, czyli 2 i otrzymujemy wynik 98. Teraz z 98 wyliczamy 6,8%, czyli 6,664. Dodajemy do siebie 98+6,664=104,664. Możemy już łatwo obliczyć różnicę procentową, wynosi ona dokładnie 4,664 a w zaokrągleniu po jednej liczbie po przecinku 4,7%. O tyle wzrosła nasza gospodarka na początku 2022 roku względem 2019. Na podstawie tego równania możemy obliczyć, które państwa zdołały nadrobić kryzys.

Zobacz także: Wzrost gospodarczy w Niemczech w 2022 roku może nie przekroczyć 1,5%

A tak prezentuje się to dla pozostałych państw:

Zmiany PKB na początku 2022 roku wzlędem 2019 roku
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu oraz Trading Economics

 

Oczywiście na samym szczycie zestawienia lokują się państwa bez spadków gospodarczych w 2020 roku. Są to kolejno Irlandia (14,4%) oraz Turcja (13,5%). Co prawda Irlandia jest specyficznym państwem jeżeli chodzi o wskaźnik PKB. Do samego wskaźnika opinia publiczna podchodzi coraz bardziej sceptycznie, mimo że ogólnie spełnia swoją funkcję mierzenia rozmiarów gospodarki. W przypadku Irlandii jednak wyniki są bardzo niemiarodajne. Wyspa odgrywa rolę głównie jako siedziba gigantycznych transgranicznych korporacji, które swoją produkcję i usługi lokują w większości na terenach innych państw wspólnoty.

Zobacz także: PIE: wojna w Ukrainie spowolni wzrost gospodarczy w Polsce! Kluczowe będą trzy czynniki

Poza tymi państwami w czołówce znalazły się również Estonia (7,3%), Serbia (6,5%) i Litwa (6%). Państwa Bałtyckie zdołały bardzo dobrze poradzić sobie z odbudową gospodarczą po pandemii. Jeżeli chodzi o Serbię, Bank Światowy wskazuję, że znaczna część wzrostu napędzana była przez konsumpcję, sektor publiczny oraz politykę fiskalną. Najintensywniej działały sektory usług, budownictwa i przemysłu.

Wysoko uplasowała się również niepozorna Mołdawia (5,5%), dzięki wzrostowi z ubiegłego roku.

Najgorzej poradziły sobie państwa półwyspu Iberyjskiego, Czyli Hiszpania (-6,4)% i Portugalia (-3,3%). Hiszpania w 2021 roku osiągnęła wzrost na poziomie 5,5%, co w normalnych warunkach byłoby uznawane za bardzo duże osiągnięcie. Jednak w tym przypadku nie wystarczyło, aby odrobić straty spowodowane kryzysem pandemicznym. Prawdopodobnie nie będzie to również możliwe w ciągu kilku najbliższych lat, do czego przyłoży się wojna na Ukrainie.

Czy Polska zdołała nadrobić kryzys?

Polska natomiast uplasowała się na siódmym miejscu w naszym zestawieniu z wynikiem 4,7%, a na trzecim jeżeli bierzemy pod uwagę jedynie Unię Europejską.

Zobacz także: Wzrost gospodarczy Japonii wyniósł 5,4%. Ekonomiści są zawiedzeni.

Jeżeli chodzi o niewymienionych sąsiadów Polski, to jedynie gospodarka Białorusi zdołała urosnąć o 1,4%, natomiast pozostali wciąż zmagają się ze skutkami kryzysu pandemicznego. Najbardziej Czechy, które osiągnęły wynik -2,2%, niewiele lepiej Niemcy (-1,2%). Bliżej zera znalazły się natomiast Słowacja (-0,5%) oraz Ukraina (-0,5%). Wspominając dodatkowo o Węgrzech możemy omówić wszystkie państwa grupy V4. Nasz partner z południa zdołał odrobić spadek w 2020 roku i osiągnąć wzrost na poziomie 2,3%.

Podsumowując, na początek 2022 roku 21 państw zdołało nadrobić kryzys z 2020 roku, natomiast 13 wciąż zmaga się z tym problemem. Trzy państwa nie musiały nadrabiać spadków gospodarczych.

Zobacz także: Wzrost gospodarczy w USA był najwyższy od prezydentury Reagana

Które państwa nadrobiły spadek PKB w 2020 roku?
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu oraz Trading Economics

Wzrost gospodarczy Indii szokuje, a wielkość inwestycji niepokoi

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Dawid Błaszkiewicz

Politolog, historyk oraz dziennikarz ekonomiczny. Członek Polskiej Sieci Ekonomii oraz Prezes Stowarzyszenia Racja. Głównym obszarem zainteresowań jest makroekonomia oraz historia gospodarcza.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker