Zasiłki dla bezrobotnych są w Polsce bardzo niskie

Jak wyglądają zasiłki dla bezrobotnych w Polsce na tle innych państw? Gdzie są one najwyższe? Jak wielu bezrobotnych w Polsce pobiera zasiłki dla bezrobotnych?

Zasiłki dla bezrobotnych w Polsce są bardzo niskie

Wielu polityków uważa, że zasiłki dla bezrobotnych rozleniwiają i są w Polsce zbyt wysokie. Druga strona barykady przekonuje, że są one konieczne, aby osoby, które straciły pracę, miały środki na utrzymanie siebie i swoich dzieci. Chodzić ma nie tylko o las dzieci, ale również ograniczanie wszelkich patologii. Jak jednak wygląda wysokość tego zasiłku na tle innych państw?

W odpowiedzi na to pytanie pomóc mogą nam najnowsze dostępne dane OECD. Organizacja zbiera informacje związane z wysokością zasiłków dla bezrobotnych. Zestawiane są one z wysokością zarobków przed utratą pracy. Wyniki mogą wiele osób zaskoczyć. Zasiłek dla bezrobotnych dwa miesiące po utracie pracy przez osoby o niskich zarobkach (low-paid workers) jest w Polsce niemal najniższy wśród wszystkich państw rozwiniętych. Osoby o niskich zarobkach są definiowane, jako te, które zarabiają mniej niż 67% średniej krajowej.

Zobacz też: Rząd nadal utrudnia polskim rodzinom podjęcie pracy, wpychając je tym samym w ubóstwo i izolację

Według danych OECD zasiłki dla bezrobotnych w Polsce (dane dotyczą roku 2020, ponieważ nie ma nowszych statystyk) stanowią jedynie 25% poprzednich zarobków. Mniejszy odsetek zanotowano jedynie w Australii, gdzie jest to 15%. Wielka Brytania odnotowała podobny wynik co Polska (26%). Prócz wymienionych państw, stawkę zamykają także takie kraje jak Irlandia (35%), Turcja (40%), Austria (42%), Grecja (43%) i Niemcy (44%).

Gdzie te zasiłki są najwyższe? Na czoło wysuwa się Luksemburg. W tym bogatym kraju wynoszą one aż 83% wcześniejszych wynagrodzeń. Oznacza to spadek dochodów po utracie pracy o 17%. Dla porównania, w Polsce maleją one o 75%. Różnica jest więc olbrzymia. Drugie i trzecie miejsce przypadły dwóm krajom skandynawskim — Danii i Szwecji (78% i 77%). Skandynawia znana jest z bardzo hojnych zasiłków i wsparcia socjalnego. Tak wysoki wynik tych państw nie powinien być więc zaskoczeniem.

Zobacz też: Pilotażowa gwarancja zatrudnienia w Austrii okazała się sukcesem

Czwarte miejsce z wynikiem 77% przypadło Holandii. To również, jak Dania, Szwecja czy Luksemburg, bardzo bogaty kraj. Zaskoczeniem dla wielu może być Słowenia, gdzie zasiłki rekompensują aż 76% utraconej pensji. Warto przy tym pamiętać, że Słowenia jest wyjątkowym krajem. Mimo znalezienia się po II Wojnie Światowej w bloku państw komunistycznych (była częścią Jugosławii), to pod wieloma względami znacznie bardziej przypomina bogate kraje Zachodu. Jedną z takich statystyk jest długość życia, którą opisaliśmy w artykule „Tutaj żyje się najdłużej w Europie. Stawkę zdominowały dwa kraje”.

Wróćmy jednak do zasiłków dla bezrobotnych. Następne dwa miejsce znów przypadły bardzo bogatym państwom — Szwajcarii (75%) oraz Islandii (72%). Zaraz za nimi znalazły się jeszcze: Hiszpania (70%) i Korea Południowa (70%). Omawiane dane przedstawia poniższy wykres. Średnia OECD wynosi 56%.

Zobacz też: Wydłużenie okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych zwiększa bezrobocie o 13% [BADANIE]

Sama wysokość świadczenia nie jest jedyną zaskakującą informacją dotyczącą Polski, którą można znaleźć w bazie danych OECD. Na wyróżnienie zasługuje również statystyka dotycząca odsetka osób bezrobotnych, które pobierają zasiłek. W Polsce wynosi on jedynie 10%. To najniższy wynik w całym OECD. Oznacza to, że nie tylko te zasiłki są wyjątkowo małe, ale pobierane przez jedynie co dziesiątego bezrobotnego.

W całym OECD jedynie co trzeci bezrobotny pobiera zasiłek. Najwięcej pobierających zasiłki znajdziemy w takich krajach jak Niemcy, Austria, Finlandia, Belgia, Dania i Francja. Najmniej, obok Polski, znajdziemy w Słowenii, Grecji, Korei, Włoszech, USA i Szwecji. Dane, o których mówimy, przedstawia poniższy wykres.

Jakie są skutki zasiłków dla bezrobotnych?

Czy zasiłki dla bezrobotnych są dobrym, czy złym pomysłem? Nie można tego jednoznacznie stwierdzić. Z jednej strony należy przyznać, że zgodnie z literaturą naukową, powodują one spadek zatrudnienie. Wizja otrzymania zasiłku sprawia, że pracownicy chętniej zrezygnują z pracy. Wskutek tego spada stopa zatrudnienia.

Należy jednak zadać sobie pytanie, czy zawsze jest to coś złego. Jeśli na przykład rezygnacja wynika z chęci partycypacji w kursie zwiększającym kompetencje, to może być w to dłużej perspektywie coś dobrego. Z drugiej strony może pomóc w zmianie pracy osobom, które mierzą się z toksyczną atmosferą w miejscu zatrudnienia.

Zobacz też: Braki pracowników krępują polskie firmy. Produkcja mogłaby być większa

Kolejnym pozytywnym skutkiem może być… zmniejszenie przestępczości. Do takich zaskakujących wniosków doszli uczeni z Brazylii. Postanowili sprawdzić oni wpływ zasiłków dla bezrobotnych w Brazylii na skłonność do popełniania przestępstw, przez osoby, które straciły zatrudnienie. Omawiane zasiłki wynosiły 80% wcześniejszego wynagrodzenia i były wypłacane przez 5 miesięcy. Warunkiem jego otrzymania było nieustanne zatrudnienie przez ostatnie 16 miesięcy.

Okazało się, że zasiłek niwelował skłonność do przestępczości powstałą po utracie pracy. Fakt, że zasiłki dla bezrobotnych w Brazylii całkowicie niwelują wpływ zwolnienia na skłonność do popełnienia przestępstwa, całkowicie falsyfikuje drugą hipotezę. W końcu, gdyby to czas wolny był czynnikiem decydującym w tej kwestii, ludzie po utracie pracy niezależnie od otrzymania zapomogi popełnialiby przestępstwa równie często. Z drugiej strony pokazuje on, jak ważne jest dla ludzi utrzymanie poziomu konsumpcji. Badanie to jest dowodem na to, jak istotna jest walka z szokiem po utracie pracy.

Zasiłek dla bezrobotnych 2023

Obecnie wysokość zasiłku dla bezrobotnych wynosi 1304,10 zł przez pierwsze trzy miesiąca od chwili jego przyznania. Potem jego wysokość spada do 1024,10 zł. Taka kwota obowiązuje do 31 maja 2023 roku. Od 1 czerwca zostanie ona zwaloryzowana. Zasiłek można pobierać przez maksymalnie 12 miesięcy. Jego długość zależy jednak od miejsca zamieszkania. Jeśli w powiecie stopa bezrobocia nie przekracza 150% średniej krajowej, to osoba ma prawo pobierać zasiłek jedynie przez 6 miesięcy.

Zasiłki dla bezrobotnych w Brazylii obniżają przestępczość [BADANIE]