Polska

Budżet Polski ma problemy? Deficyt rośnie, a rząd planuje 800+ [WYKRESY]

Po maju dochody budżetu centralnego Polski były o ponad 20 mld niższe od wydatków.

Budżet Polski notuje duży deficyt. Dochody budżetowe mogą być w tym roku o kilkadziesiąt miliardów niższe od wydatków. Szczególnie mocno spadają dochody z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.

  • Po maju w budżecie centralnym odnotowano deficyt rzędu 21 mld PLN.
  • Relacja dochodów budżetu do PKB jest najniższa w historii najnowszej polskiej gospodarki.
  • Spadają nominalne dochody z tytułu podatku PIT (dochodowego od osób fizycznych).

Budżet Polski notuje deficyt

Jak poinformowało Ministerstwo Finansów, szacunki wskazują, że po pierwszych pięciu miesiącach w kasie państwa zabrakło blisko 21 mld PLN. Zgodnie z zamieszczoną informacją, w okresie styczeń — maj 2023 r., dochody budżetu centralnego Polski wyniosły 216,36 mld PLN. To 35,8% planowanych dochodów w tym roku. Wydatki wyniosły 237,21 mld PLN, więc zrealizowane zostało 35,3% planu budżetowego na 2023 rok. Deficyt wyniósł 20,85 mld PLN. Oznacza to, że wyniósł on 30,7% planowanego.

 W ujęciu rocznym, dochody budżetu państwa wzrosły o 6,4 mld PLN w porównaniu z analogicznym okresem w zeszłym roku. Same dochody podatkowe budżetu centralnego Polski były niższe w stosunku do okresu styczeń — maj 2022 roku o ok. 2,7 mld PLN. Jak zmieniały się dochody z poszczególnych podatków?

Zobacz też: Deficyt budżetowy Węgier bije rekordy! Sytuacja jest gorsza, niż podczas pandemii

Dochody z podatku VAT były wyższe o 4,7 mld PLN (tj. 4,8%). Tak niski wzrost oznacza, że realna wartość tych podatków zmalała. Należy pamiętać, że inflacja w Polsce wyniosła w maju 13%. Dochody z tytułu podatku PIT były niższe aż o 9,1 mld PLN. Oznacza to nominalny spadek o 28,1% r/r. Dochody z podatku CIT były niższe o 0,4 mld PLN (tj. 1,6% r/r). Z kolei dochody z podatku akcyzowego i podatku od gier były wyższe o 1,8 mld PLN (tj. 5,4% r/r). W ciągu pierwszych pięciu miesięcy wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło ok. 26,1 mld PLN. Było tym samym o 9,3 mld zł (czyli 55,2%) wyższe w stosunku do analogicznego okresu rok temu.

Dynamikę dochodów przedstawili na wykresie ekonomiści banku Pekao. Poniższy wykres przedstawia, o ile procent zmieniła się suma krocząca 12-miesięcznych wpływów z tytułu różnych podatków. Wykres pokazuje, jak, za sprawą podatku PIT uszczupla się budżet państwa, z tytułu zmian podatkowych zawartych w Polskim Ładzie. Z kolei spadek konsumpcji obrazowany jest przez niski wzrost nominalnych dochodów z tytułu podatku VAT. Maleją również zyski firm, co widać w dynamice podatku CIT.

Dochody państwa według podatków
Pekao

Suma 12-miesięczna dochodów budżetu centralnego stanowi obecnie około 16,2% PKB Polski. Jest tym samym najniższa w historii III RP. Mówiąc najprościej, względna wysokość podatków, które zasilają budżet centralny Polski, jest obecnie najniższa od przynajmniej 1990 roku.

Wydatki z budżetu Polski rosną

W okresie styczeń — maj 2023 roku wydatki budżetu centralnego wyniosły 237,2 mld PLN. To nieco ponad 1/3 rocznego plany. Rok wcześniej w tym okresie było to 197,9 mld PLN. Wzrosły więc aż o 39,3 mld PLN, czyli 19,9%. Jakie są tego przyczyny?

Jak czytamy w komunikacie MF, wyższe wykonanie wydatków odnotowano w części 73 – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Mowa tutaj o wydatkach większych aż o 17,3 mld PLN. Związane było to z przejęciem od jednostek samorządu terytorialnego od czerwca 2022 r. zadania związanego z wypłatą świadczenia 500+. Z tego powodu odnotowano także niższe wykonanie w budżetach wojewodów.  Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 14,6 mld zł i było wyższe od wykonania w tym samym okresie roku 2022 o 0,7 mld PLN tj. ok 5,1%.

Zobacz też: Budownictwo mieszkaniowe zaciąga hamulec. Liczba pozwoleń spadła o 40% r/r

W części 82, czyli „Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego”, wykonanie było wyższe o 6,1 mld PLN. Związane jest to ze wzrostem wydatków na część oświatową subwencji ogólnej. Rosną też koszty obsługi długu. W części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa, przekazano więcej o 12,7 mld PLN, głównie w wyniku wzrostu kosztów obsługi długu krajowego w efekcie wzrostu stóp procentowych.

Jak jednak zaznacza MF, dotychczasowy poziom wydatków na obsługę zadłużenia pozostaje na niskim poziomie w stosunku do prognoz przyjętych do ustawy budżetowej na 2023 rok, ze względu na nierównomierny rozkład płatności w ciągu roku. Wyższe wykonanie odnotowano również w ramach części 29 – Obrona narodowa o 12,1 mld zł w związku ze zwiększonymi potrzebami w zakresie zakupu uzbrojenia.

Mimo tak dużego deficytu rząd planuje zwiększyć wydatki na świadczenia społeczne. Mowa o rozszerzeniu świadczenia 500+ do kwoty 800 PLN miesięcznie. Ma to kosztować budżet państwa dodatkowe 25 mld PLN rocznie.

Polska gospodarka znów pozytywnie zaskakuje! Wzrost PKB będzie większy, niż oczekiwano!

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Radosław Ditrich

Świat postrzegam przez pryzmat liczb. Kocham przeglądać wykresy, tabele i mapy. Lubię także pobiegać i podróżować komunikacją publiczną.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker