FinansePolska

Dostępność mieszkań nie taka straszna jak ją malują? Tak sugerują ekonomiści PKO BP

Polacy mogą pozwolić sobie na zakup mieszkania już w początkowym etapie kariery zawodowej.

Analitycy PKO Banku Polskiego w raporcie zatytułowanym „Nie taka dostępność mieszkań straszna jak ją malują” wskazują, że praca zdalna poprawiła dostępność mieszkań w Polsce. Ponadto silny rynek pracy pozwala gospodarstwom domowym na zakup mieszkania na początku swojej drogi zawodowej, choć metraż może nie być zadowalający. 

Dynamika płac nadąża za cenami mieszkań

Od wielu lat jednym z głównych tematów w Polsce jest boom na rynku nieruchomości, który sprawia, że ceny mieszkań z roku na rok biją rekordy. Z jednej strony w efekcie tego zjawiska spada dostępność cenowa zakupu mieszkania przez wśród biedniejszych gospodarstw domowych. Z drugiej strony zaś rośnie majątek tych osób, które już posiadają mieszkanie na własność, czyli w przypadku polskiej gospodarki, są to relatywnie dobrze usytuowane gospodarstwa domowe.

Warto jednak zauważyć, że dynamika cen mieszkań i dynamika przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wzrastały równomierne w ostatnich latach. Jak wynika z poniższego wykresu opracowanego przez ekonomistów PKO BP, zarówno ceny mieszkań, jak i przeciętne płace wzrosły niemal dwukrotnie w okresie wrz’2012-wrz’2022.

Zobacz także: Za małe mieszkanie to problem 37% Polaków. To fatalny wynik na tle UE

Stopy procentowe i rekomendacje KNF obniżyły zdolność kredytową

To oznacza, że średnio siła nabywcza odnośnie do cen mieszkań nie spadła, mimo że mieliśmy do czynienia z silnym boomem na rynku nieruchomości. W Polsce jednak większość mieszkań kupuje się na kredyt, nie za gotówkę. Większe znaczenie ma więc zdolność kredytowa, gdzie istotne są jeszcze warunki finansowe. Te na przestrzeni 2022 roku uległy zaostrzeniu za sprawą wzrostu stóp procentowych i rekomendacji KNF, która drastycznie ograniczyła dostępność nowych kredytów mieszkaniowych. Wskutek tego spadła zdolność kredytowa Polaków, co widać po wartości wnioskowanych kredytów hipotecznych. Ich roczna dynamika załamała się i obecnie wynosi -65%.

Jak wypadamy na tle Europy i regionu?

Jak pod względem cen mieszkań w relacji do wynagrodzenia wypadamy na tle UE? Niestety bardzo przeciętnie. W Danii wartość równa 40-krotności miesięcznego wynagrodzenia netto pozwala na zakup 50 m2 mieszkania, w Irlandii ok. 45-krotności, w Portugalii i we Włoszech ponad 60-krotności, podczas gdy w Polsce 80-krotności.

Zobacz także: [TYLKO U NAS] Wiemy, kto zostanie prezesem PLL LOT! To były wiceprezes KGHM!

Na tle regionu wypadamy już lepiej. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej tylko w Rumunii wskaźnik ten jest niższy niż w Polsce. Co ciekawe, siła nabywcza naszych pensji do zakupu mieszkania o powierzchni 50 m2 jest wyższa niż siła nabywcza pensji w Niemczech, Francji czy Austrii.

W tych państwach lokal na własność jest jednak mniej dominującą formą mieszkania niż w Polsce, na co wskazuje poniższy wykres. Udział gospodarstw domowych z prawem własności do zamieszkiwanego lokalu najniższy jest właśnie w Niemczech, Austrii, Danii i Francji. W krajach tych wskaźnik ten waha się od ok. 50% w Niemczech do ponad 60% we Francji. W Polsce jest niemal 90%.

Model pracy zdalnej poprawił dostępność mieszkań w Polsce

Ekonomiści PKO BP zwracają uwagę, że model pracy zdalne poprawił dostępność cenową mieszkań dla polskich gospodarstw domowych.

W kontekście zwiększenia dostępności cenowej mieszkań należy wspomnieć o upowszechnieniu modelu pracy zdalnej, która otwiera większe możliwości wyboru miejsca zamieszkania. Do niedawna praca w biurowcach dużego miasta wiązała się nierozerwalnie z koniecznością zamieszkania w drogich dzielnicach lub codziennymi czasochłonnymi dojazdami do pracy z przedmieść. Obecnie wiele firm, działających w branżach gdzie jest to możliwe, oferuje pracę w modelu zdalnym lub hybrydowym – czytamy w raporcie

Ekonomiści dodają jeszcze:

Według badania przeprowadzonego przez Deloitte pracownicy niebędący na stanowiskach kierowniczych średnio przebywają w biurze niecałe 2 dni w tygodniu, dopiero na poziomie kadry kierowniczej średniego szczebla obecność ta przekracza przeciętnie 2 dni, a w przypadku członków zarządu firmy wynosi ponad 3 dni. Pracę zdalną umożliwia również powstawanie nowych zawodów jak np. praca w e-commerce w miejsce sprzedaży stacjonarnej.

Zobacz także: Rząd dopłaci do pierwszego mieszkania! Na jakich zasadach i komu?

Pracownicy IT mogą pozwolić sobie na zakup największego mieszkania

Jednocześnie ekonomiści PKO BP podkreślają, że mimo wzrostu stóp procentowych i zaostrzenia warunków kredytowych, silny rynek pracy sprawia, że osoby na początku kariery zawodowej są w stanie kupić mieszkanie. Niestety metraż dla części z nich może nie być satysfakcjonujący.

Ekonomiści wyliczyli dostępność mieszkania według wybranych branż. Z ich wyliczeń wynika, że najlepszą dostępnością mieszkania cieszyć się mogą pracownicy z sektora IT. Zatrudnieni w tym sektorze mogą liczyć nawet na zakup mieszkania o powierzchni 80 m2 (zdolność oszacowana dla gospodarstwa domowego składającego się z dwóch dorosłych i dziecka). W przypadku zatrudnionych w sektorach bankowość, prawo, farmacja jest to powierzchnia w okolicach 70-75 m2. Spośród analizowanych branż, najniższa dostępność mieszkania dotyczy logistyki. Spedytorzy i przedstawiciele krajowi w tej branży mogą liczyć na zakup mieszkania o pow. 50 m2.

Warto zauważyć, że w przypadku poluzowania kalkulacji zdolności (program Bezpieczny Kredyt 2%) powierzchnia mieszkań dla każdej branży rośnie niemal dwukrotnie.

Mieszkanie prawem czy towarem? [RAPORT OG]

 

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Gabriel Chrostowski

Analityk makroekonomiczny, w wolnych chwilach uprawiający piłkę nożną oraz biegi krótko- i długodystansowe

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker