PSL-KP jest jak lekarz, który dobrze diagnozuje chorobę, ale nie najlepiej ją leczy [FELIETON]

Jednym z ostatnich komitetów, którego program wyborczy wezmę pod rozwagę jest PSL – Koalicja Polska, która do wyborów idzie razem z  Kukiz’15, co też widać w ich programie wyborczym.

Na samym początku jest rozdział Rzeczpospolita Obywatelska, gdzie zawarta jest propozycja stworzenia mieszanego systemu wyborczego, w którym co najmniej połowa mandatów do Sejmu będzie wyłaniana w jednomandatowych okręgach wyborczych.  Ponadto proponowane jest częstsze przeprowadzanie referendów. Podobne rozwiązanie jest w Szwajcarii, gdzie każda ważniejsza kwestia jest rozpatrywana drogą referendalną.

PSL proponuje również wprowadzenie głosowania przez Internet oraz decentralizację kraju poprzez rozproszenie administracji po całej Polsce, a nie koncentrowanie jej głównie w Warszawie.

W tym rozdziale ewidentnie widać postulaty Pawła Kukiza, który walczy o stworzenie społeczeństwa obywatelskiego, w którym władza jest sprawowana przez obywateli zdecydowanie bardziej niż obecnie. Wprowadzenie systemu mieszanego jest pewnym pomysłem, gdyż sprawia, że obywatele w pierwszej kolejności głosują na człowieka. Obecnie głosowanie na człowieka jest tylko w teorii. Przede wszystkim oddaje się głos na partię.

Dekoncentracja administracji również jest dobrym pomysłem, gdyż pozwala na bardziej równomierny rozwój poszczególnych regionów, a także wzmacnia samorządy kosztem władz centralnych, co w kwestiach podejmowania niektórych decyzji jest zjawiskiem pożądanym. Oddanie władzy samorządom to ewidentnie postawa proobywatelska, w której decyzje związane ze sprawami lokalnymi są podejmowane lokalnie, a nie centralnie.

Dla młodych

Kolejny rozdział, który chciałbym przeanalizować dotyczy m.in. rodzin. PSL proponuje uruchomienie programu „Własny kąt”, w którym rodziny mają otrzymywać do 50 tys. złotych na wkład własny do kredytu, tak by mogli zakupić mieszkanie. Chęci są dobre, wykonanie już nie. Faktem jest, że uzbieranie na wkład własny jest jednym z najtrudniejszych zadań przy zakupie mieszkania. Obecnie kredyty hipoteczne można otrzymać stosunkowo łatwo, dlatego największym ograniczeniem w zakupie mieszkania jest właśnie wkład. W przypadku gdy mamy chroniczny deficyt podaży na rynku mieszkaniowy, pobudzanie popytu jest rzeczą karkołomną. To jeszcze bardziej zamuruje rynek mieszkaniowy dla wielu rodzin, bo ceny mieszkań wzrosną do tego stopnia, że wielu rodzinom może braknąć zdolności kredytowej. Nie tędy droga.

Kolejny postulat z programu PSL to pokrycie z budżetu państwa kosztów składek absolwentów szkół średnich i studiów przy zatrudnieniu na umowę o pracę. Dotyczy to osób, które nie ukończyły 30. roku życia. To kolejny pomysł, do którego jestem sceptycznie nastawiony. Dopłacanie pracodawcom do zatrudniania takich osób to dodatkowe koszty dla budżetu. Lepszym rozwiązaniem byłoby stworzenie odpowiednich ram prawnych, które zabraniałyby długotrwałego zatrudniania na umowach śmieciowych. Teoretycznie są takie rozwiązania, ale są one bardzo skutecznie omijane przez firmy, dlatego też lepiej powinny działać instytucje kontrolne. Z jednej strony pracodawca nie będzie musiał od razu takiego absolwenta zatrudniać na umowę o pracę, dzięki czemu będzie mógł sprawdzić, czy taka osoba się po prostu nadaje do tej pracy, a z drugiej strony państwo nie będzie się do tego procederu dokładać.

Trzeci postulat również mi się nie podoba. To podniesienie dotacji z urzędu pracy na założenie firmy dla młodych. Obecnie jest to 20 tys. zł, a PSL proponuje 50 tys. zł. Dlaczego ten pomysł mi się nie podoba? Ponieważ skończy się to prawdopodobnie jak w przypadku wielu firm założonych z dotacji unijnych. Przedsiębiorca weźmie dotacje, założy firmę, która będzie funkcjonowała przez rok, po czym firma ulegnie likwidacji, a zakupione towary zostaną spieniężone. To nic innego jak wyciąganie pieniędzy od państwa. Znam mnóstwo przykładów firm, które tak działały. Były tylko po to zakładane, by po roku je zamknąć i spieniężyć poczynione inwestycje.

O wiele lepszym rozwiązaniem jest np. zwolnienie z płacenia ZUS oraz niskooprocentowana pożyczka na rozpoczęcie działalności. Przedsiębiorca uzyska wówczas duże ułatwienie, a też będzie miał na uwadze, że pieniądze, które uzyskał będzie musiał zwrócić. Można to również rozwiązać w nieco inny sposób i anulować co roku część pożyczki, która na przykład po 5 latach funkcjonowania firmy zostanie całkowicie umorzona.

Na koniec chyba najlepszy postulat, który PSL proponuje dla młodych, to możliwość zakupu za symboliczną złotówkę działki budowlanej poza miastem. Wszystkie osoby do 35. roku życia będą mogły nabyć ziemię z zasobów państwowych wraz z pozwoleniem na budowę i projektem domu energooszczędnego. Pomysł wydaje się dobry, ale pytanie ile będzie takich działek? Na jakiej zasadzie będą przydzielane i czy mieszkając i pracując w Warszawie nie otrzymamy możliwości zakupu działki pod Wrocławiem? Pomysł wydaje się być warty odnotowania, jednak mam wątpliwości czy będzie on dostosowany do potrzeb młodych ludzi.

Rozwiązania dla rodziny

PSL oprócz utrzymania przy życiu 500+ proponuje utworzenie bezpłatnych żłobków i klubów malucha, które pozwolą rodzicom powrócić do pracy. Ponadto PSL chce prawnie zagwarantować jednemu z rodziców łączenie pracy z wychowywaniem dziecka. Będzie to polegać na zatrudnieniu przez pracodawcę w okresie 12 miesięcy jednego z rodziców na połowę etatu. Ponadto niezależnie od formy zatrudnienie państwo dopłaci takiemu rodzicowi 1000 zł miesięcznie, aż do powrotu do pracy na pełen etat. Ludowcy postulują również, aby skrócić rodzicom dzieci do 10. roku życia czas pracy o godzinę.

Koalicji Polskiej trzeba przyznać, że rozwiązania dla rodziny są jednymi z lepszych jakie ogłoszono. Jest to o wiele bardziej prodemograficzny program niż samo w sobie 500+. Tutaj ewidentnie widać wyjście naprzeciw oczekiwaniom młodych ludzi, którzy nie chcą by potomstwo było przeszkodą w ich karierze zawodowej. PSL i Kukiz próbują ten problem zminimalizować i uważam, że pomysł jest bardzo dobry. O ile wcześniejsze rozwiązania nie do końca mi się podobały, tak rozwiązania dla rodzin wydają się naprawdę dobre.

Wsparcie dla niepełnosprawnych i dla emerytów

PSL proponuje również wesprzeć osoby niepełnosprawne i ich rodziców. Świadczenia wychowawcze dla niepełnosprawnych miałyby wzrosnąć do 1000 zł, a ponadto miałby zostać wprowadzony dodatek rehabilitacyjny w wysokości 500 zł bez progu dochodowego.

Ludowcy proponują również likwidację podatku od emerytury. Z perspektywy budżetu państwa jest to znacznie bardziej kosztowne rozwiązanie, gdyż w skali roku jest to około 3000 zł na emeryta. Dla porównania trzynasta emerytura to niespełna 900 zł. Co o tym sądzę? Mimo, że emerytura bez podatku jest znacznie droższym rozwiązaniem to jest rozwiązaniem sensowniejszym, gdyż faktycznie emeryci już te pieniądze odłożyli. Ponadto nie jest to przelewanie pieniędzy z konta na konto. Wyraźnie upraszcza to całą procedurę. Muszę przyznać, że znacznie bardziej popieram ten pomysł gdyż nie kreuje w społeczeństwie poczucia, że coś nam się należy, coś nam powinni dać. W tym przypadku to po prostu nie jest zabierane.

Niemniej jednak by nie być hipokrytą i jak krytykowałem PiS i KO za swoje podejście do emerytów tak samo muszę skrytykować PSL. Emerytura bez podatku byłaby w mojej opinii o wiele lepszym rozwiązaniem, gdyby PSL potraktował to na zasadzie coś za coś. Nie pobieramy podatku od emerytury, ale w zamian wracamy do poprzedniego wieku emerytalnego, co w długiej perspektywie jest nieuniknione. Wówczas ludzie pozostają dłużej na rynku pracy, a system ma większe możliwości podwyższania świadczeń. Takie postulaty się nie pojawiły, a to bardzo źle bo PSL był jedną z partii, która wiek emerytalny podniosła. Obecnie kompletnie o tym nie wspomina. Co ciekawe, nie wspomina o tym żadna pozostała partia, a wszyscy doskonale wiedzą, że przy obecnej demografii w naszym kraju wiek emerytalny będzie podwyższony i podwyżka ta może być o wiele bardziej drastyczna niż ta ostatnia, bo np. do 70. roku życia.

Żadna z partii nie próbuje przemycać do mainstreamu informacji na ten temat. Nikt nie próbuje choć w małym stopniu prowadzić kampanii informacyjnej, która wyjaśniałaby czym to się może skończyć. Dlatego w ostatecznym rozrachunku polityka PSL wobec emerytów i systemu emerytalnego in minus.

Ochrona zdrowia i edukacja

PSL proponuje też zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia do 6,8 proc. poprzez przesunięcie środków ze składek rentowych. Przyznam, że to nie jest już tak istotne skąd te pieniądze będą przesuwane. Ochrona zdrowia w Polsce jest w coraz gorszym stanie, a co istotne jest to jedna z najważniejszych, jeśli nie najważniejsza, część sektora publicznego. Dlatego niezależnie skąd te pieniądze poprzesuwamy efekt i tak będzie pozytywny. Ponadto podobnie jak Lewica, Ludowcy chcą zwiększyć limity przyjęć na studia medyczne.

PSL w szkołach chce wprowadzić posiłek dla każdego ucznia oraz angielski od pierwszej klasy szkoły podstawowej w wymiarze co najmniej 5 godzin tygodniowo. Oba pomysły uważam za bardzo dobre.

Zmiany klimatu

Koalicja Polska chce również zwiększyć udział OZE w polskim miksie energetycznym stawiając m.in. na fotowoltaikę. Ponadto w planach jest cofnięcie ustawy antywiatrakowej, za co zdecydowanie trzeba ich pochwalić, ponieważ kompletnie nie rozumiem tej decyzji, która razem z ograniczeniem obrotem ziemią była w czołówce najbardziej nieracjonalnych ustaw obecnego rządu. Niestety PSL nie wspomina nic o elektrowni atomowej.

Dla przedsiębiorców

Jednym z najważniejszych postulatów w programie PSL jest ustanowienie dobrowolnych składek ZUS dla przedsiębiorców, podobnie jak to jest w Niemczech. Ponadto dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw miałyby zostać zmniejszone obciążenia z tytułu choroby pracownika. Obecnie zasiłek chorobowy do 33. dnia wypłaca pracodawca, a dopiero po 33 dniach obowiązek ten przejmuje na siebie ZUS. W przypadku osób 50+ ZUS przejmuje na siebie ten obowiązek po 14 dniach. Taki też jest pomysł PSL, by wszyscy pracownicy wymienionych firm od 15 dnia choroby mieli wypłacany zasiłek z kasy ZUS.  

Podsumowanie

W programie PSL zawarte jest dużo więcej kwestii, ale postanowiłem przedyskutować te najważniejsze z perspektywy gospodarki. Czytając ten program odnoszę wrażenie, że PSL postępuje nieco zachowawczo. Chciałoby coś zaproponować, ale boi się odważnych decyzji, które z perspektywy państwa i gospodarki byłyby istotne. Przykładem tego są np. rozwiązania dla młodych w postaci np. 50 tys. złotych na start. Tę kwestię można by o wiele lepiej rozwiązać, ale nie miałaby ona takiego wydźwięku propagandowego. Według mnie program PSL jest trochę jak lekarz, który prawidłowo diagnozuje zapalenie płuc, a choremu jedyne co zapisuje na recepcie to witaminę C. Problemy dobrze zdiagnozowane, ale pomysł na ich rozwiązanie już znacznie gorszy.

Niemniej jednak chciałbym by Ludowcy w Parlamencie się pojawili, ponieważ pomimo ich nietrafionych rozwiązań trzeba przyznać, że diagnozy są całkiem trafne. Pytanie tylko, czy nie ulegną zbytniemu urokowi PiS i nie zatracą się.

Filip Lamański

Gdyby każda osoba wchodząca na portal przelewała nam miesięcznie 30 gr, to bylibyśmy w stanie publikować każdego miesiąca kilkadziesiąt jakościowych analiz, które poprawiłyby jakość debaty publicznej w naszym kraju.

Możesz się do tego przyczynić udzielając nam wsparcia i przelewając na nr konta 49 1020 4027 0000 1302 1542 2304 dowolną kwotę