Płaca minimalna w Polsce realnie wzrosła o 120% od 2004 roku. W 2023 roku wynik ma się znacznie poprawić

Płaca minimalna w Polsce jest przedmiotem żywej debaty od lat. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że od wejścia do Unii Europejskiej do 2022 roku nasza płaca minimalna urosła nominalnie aż o 2 186 złotych, natomiast w drugiej połowie 2023 roku wzrośnie aż o 2 776 złotych, czyli około 337%. Warto przyjrzeć się dokładniej jak zmieniała się nasza płaca minimalna i kiedy mogliśmy się cieszyć jej największym wzrostem.

Płaca minimalna w Polsce w latach 2004 – 2023

Płaca minimalna w Polsce od 2004 roku bardzo się zmieniła. Dosłownie każdego roku była podnoszona przez wszystkie rządy po wejściu Polski do Unii Europejskiej. W 2023 roku stanie się to nawet dwukrotnie. Jest to spowodowane wymogiem, jaki narzuca ustawa o minimalnym wynagrodzeniu ze względu na wysoką inflację. W pierwszej połowie 2023 roku płaca minimalna wynosi 3490 złotych brutto, a już od lipca ma wynieść 3600 złotych.

Zobacz także: Inflacja w Polsce w lutym znów przyspieszyła. Kiedy zacznie spadać?

Warto również wspomnieć, że na umowie cywilnoprawnej do 2017 roku nie obowiązywała minimalna stawka godzinowa. Zmieniło się to dopiero od wspomnianej daty.

Posiadając wzór wyliczania realnej zmiany wynagrodzenia, który został przedstawiony w: Spadek średniej krajowej wyniósł 2,1%. Tak źle nie było od 20 lat, możemy obliczyć, jak bardzo zmieniła się płaca minimalna w Polsce. Niestety ze względu, że GUS dane dotyczące wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych pracowników udostępnia od 2010 roku, postanowiłem zmienić ją na CPI. Czyli ogólny wskaźnik inflacji wykorzystywany najczęściej przez GUS i bardzo zbliżony do „inflacji pracowniczej”.

Dodatkowo niezbędna będzie również inflacja skumulowana. Czyli taka, która ujęła zmianę cen od konkretnego roku. W tym przypadku 2004 rok = 100. Wynik po obliczeniach wyniósł 2022 = 165,7, czyli 65,7%. Rok 2023 jest najbardziej problematyczny ze względu na to, że nie znamy ostatecznego wymiaru inflacji za ten okres, jednak na rzecz artykułu przyjmijmy prognozy Narodowego Banku Polskiego i wykonajmy dwa równania. Jedno dla 2022 roku i drugie dla drugiej połowy 2023 roku.

Obliczenia dynamiki wzrostu minimalnego wynagrodzenia

Minimalna w 2022 roku – 3 010 zł
Minimalna w 2004 roku – 824 zł

3 010 / 824 * 100 = 365,3

Oznacza to, że dynamika płacy minimalnej w 2022 roku w stosunku wynagrodzenia z 2004 r. wyniosła 265,3%.

Dynamika płacy minimalnej – 365,3
Skumulowana inflacja CPI – 165,7

365,3 / 165,7 * 100 = 220,4

Oznacza to, że realny wzrost płacy minimalnej między 2004 r. a 2022 r. był ponad dwukrotny i wyniósł 120,4%.

Teraz obliczymy realny wskaźnik minimalnego wynagrodzenia od wejścia Polski do Unii Europejskiej do 2023 roku.

Zobacz także: Cud nad rzeką Han, czyli jak Korea dokonała największego skoku gospodarczego w dziejach [RAPORT OG]

W przypadku II poł. 2023 roku równania wyglądają następująco:

3 600 / 824 * 100 = 436,9

Oznacza to, że dynamika płacy minimalnej w 2023 roku w stosunku do cen z 2004 wyniosła prawie 337%.

Dynamika płacy minimalnej – 436,9
Skumulowana inflacja CPI – 187,4

436,9 / 187,4 * 100 = 233,1

Czyli realny wzrost płacy minimalnej między 2004 a 2023 wyniósł 133,1%.

Zmiana nominalna płacy minimalnej w Polsce w latach 2004 – 2023

Nominalnie nasza płaca minimalna podniosła się najmocniej w trzech latach. W I poł. 2023 względem 2022 o 480 złotych, w 2020 roku o 350 złotych i w 2019 roku o 250 złotych. Powyżej 200 złotych pensje wzrosły również w 2021 i 2022 roku.

Natomiast najgorszymi latami pod względem wzrostu były: 2004 (24 zł), 2005 (25 zł), 2007 (37 zł) oraz 2010 (41 złotych).

Mimo że zmiana nominalna również jest istotna, warto przyjrzeć się bliżej procentowym zmianom względem poprzedniego roku. W tym przypadku najlepiej wypada rok 2008, w którym płaca minimalna wzrosła aż o 20,3%. Następnie I poł. 2023 roku (19,27%), 2020 rok, w którym wzrost osiągnął 15,56%. Natomiast w roku 2009 płaca minimalna wzrosła o 13,32%.

Na koniec warto również wspomnieć o procentowej zmianie między 2022 rokiem a II poł 2023 roku, która wyniesie 19,6%.

Zobacz także: Jakie są najdroższe kraje świata? Tu wydasz najwięcej [RANKING]

Najgorszymi latami pod względem wzrostu płacy minimalnej był początkowy okres po akcesji do Unii, czyli lata 2004 – 2005 gdzie wzrost utrzymywał się w okolicach 3%. Podobnym rokiem pod względem wyniku był 2010, po którym tempo wzrosło do ponad 8% w 2012 roku, po czym zaczęło spadać do 2015 roku.

Płaca minimalna w II poł. 2023 roku wzrośnie jedynie o 3,15% względem I poł 2023 roku.

Płaca minimalna po uwzględnieniu inflacji CPI w latach 2004 – 2023

Warto także spojrzeć na wynagrodzenie nominalne po uwzględnieniu inflacji w każdym roku. Na wstępie warto zwrócić uwagę na rok 2021 i 2022. Na początku artykułu było napisane, że realne wynagrodzenie w 2022 roku spadło o 2,1%. Trzeba jednak zaznaczyć, że w tamtych obliczeniach przyjęta jest nominalna kwota z roku poprzedniego, czyli 2021 oraz pomniejszona o inflację kwota z 2022 roku. Na poniższym wykresie obie kwoty są pomniejszone o poziom inflacji, który wystąpił w konkretnych latach.

W tym przypadku również możemy zwrócić uwagę na II poł. 2023 roku. Z powodu podwójnej i wysokiej podwyżki płacy minimalnej widzimy, że realnie przekłada się ona, na siłę nabywczą pensji nawet biorąc pod uwagę to, że inflacja ma wynieść ponad 13%. Znaczący wzrost miał miejsce również między 2019 a 2020 rokiem (o 314 zł) oraz w latach 2007 – 2009.

Zobacz także: Rozeszło się po kościach? System finansowy w USA pozostaje stabilny!

Sytuacja ma się inaczej gdy porównamy lata 2021 i 2022. W tym przypadku mamy spadek o 33 złote. Natomiast w pierwszych latach po wejściu do Unii Europejskiej, a dokładnie między 2006 i 2007 rokiem, możemy zauważyć zmniejszoną dynamikę wzrostu płacy. Podobną sytuację mieliśmy również w latach 2009 – 2011.

Od 2014 do 2019 roku minimalne wynagrodzenie w Polsce po uwzględnieniu inflacji rosło mniej więcej w tym samym, stabilnym tempie. Dokładnie w okolicach 5,5% z roku na rok.

W ujęciu procentowym najlepszym rokiem był 2008. Wtedy wynagrodzenie minimalne po uwzględnieniu inflacji wzrosło aż o 18,19% względem roku poprzedniego. Inne dobre wyniki odnotowaliśmy również w latach: 2020 (wzrost o 14,29%) oraz 2009 (14,1%). Warto zwrócić uwagę, że jeżeli prognozy NBP odnośnie inflacji sprawdzą się w 2023 roku, płaca minimalna względem 2022 roku wzrośnie aż o 24,76%. Oczywiście ma to związek ze słabym wynikiem w roku poprzednim.

Zobacz także: Podwyżki na kolei obejmą 38 tysięcy pracowników. To najwyższa kwota w historii

Najgorszym rokiem pod względem wzrostu był 2022 w odniesieniu do 2021. Wtedy zarobki minimalne spadły o 1,24%. Natomiast w 2004 roku wzrosły jedynie o 0,18%. Słabiej na tle pozostałych lat wypada również rok 2007 (wzrost o 2,59%) oraz 2011 (3,35%).

Dlaczego ceny warzyw w sklepach są obecnie aż tak wysokie? To nie tylko inflacja