Biden spotka się z Xi Jinpingiem. Szansa na naprawę relacji Chiny-USA?

Joe Biden spotka się z Xi Jinpingiem. Będzie to pierwsze spotkanie twarzą w twarz od czasu wyboru Bidena na prezydenta USA. Jaki jest cel spotkania? Czy relacje Chin i USA zmierzają ku poprawie?

Xi Jinping spotka się z Bidenem

Przywódca Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping spotka się z amerykańskim prezydentem Joe Bidenem, po raz pierwszy osobiście, twarzą w twarz, od czasu, gdy wprowadził się do Białego Domu. Spotkanie odbędzie się zaraz przed szczytem G20 w Bali w Indonezji. Wcześniej obaj przywódcy rozmawiali pięć razy. Były to jednak jedynie rozmowy telefoniczne lub video. 

Relacje Chin i USA od lat pozostają napięte, a teraz dodatkowo pogarsza je wojna na Ukrainie, która z pewnością będzie obecna w rozmowach podczas szczytu. W tym kontekście nie wydaje się, by spotkanie miało służyć poprawie naprawie relacji USA i Chin. Celem rozmów będzie zapobieganie pogorszeniu się obecnych stosunków. Prezydent USA powiedział podczas spotkania z azjatyckimi liderami na szczycie ASEAN, że pozostaje otwarty na komunikację z Chinami, aby zapobiec konfliktowi, jednak spodziewa się, że rozmowy będą trudne. W rozmowie z mediami przyznał także, że dobrze zna Xi, a chiński przywódca zna jego. Powiedział również, że:

Ważne jest, abyśmy obaj wiedzieli, gdzie przebiega czerwona linia każdego z nas, której nie wolno przekroczyć i aby zrozumieć, które sprawy są krytyczne dla interesów Chin z punktu widzenia Xi i które są krytyczne dla USA z mojego punktu widzenia oraz abyśmy ustalili, które z nich są ze sobą w niezgodzie, a które nie.

Stosunki pozostaną chłodne

Chińskie media niewiele uwagi poświęciły nadchodzącemu spotkaniu, wspominając o amerykańskim prezydencie równie często co o spotkaniach Xi Jinpinga z prezydentami Argentyny, Francji i Senegalu. Zdecydowanie bardziej sprawa ta rozpala zachodnie media, choć w wypowiedziach ekspertów dominuje przekonanie, że spotkanie nie będzie miało przełomowego charakteru. Otwarcie mówi też o tym administracja Joe Bidena, twierdząc, że dzisiejsze spotkanie służyć będzie ustabilizowaniu sytuacji pomiędzy dwoma krajami.

Relacje Chin z USA pozostają napięte i uważa się, że są najgorsze od wielu lat. Złe relacje Bidena z Xi to głównie efekt odmiennych interesów co do Hongkongu, Tajwanu i ogólnej sytuacji na Morzu Południowochińskim. Spór podgrzewają też regulacje handlowe, m.in. amerykańskie restrykcje dotyczące technologii.

O czym Biden rozmawiać będzie z Xi Jinpingiem?

Wydaje się, że podczas spotkania to właśnie Tajwan i handel będą najważniejsze. W sierpniu br. przewodnicząca amerykańskiej Izby Reprezentantów Nancy Pelosi odbyła wizytę na Tajwanie, czym rozwścieczyła Chińczyków. W odpowiedzi Chiny rozpoczęły ćwiczenia marynarki wojennej i jasno dały do zrozumienia, że nie pozostaną bezczynne w przypadku naruszenia ich suwerenności. Tajwan ma większe znaczenie gospodarcze, niż może się wydawać. Jest to 15. gospodarka świata pod względem PKB per capita i największy eksporter układów scalonych na świecie, co odgrywa z kolei istotną rolę w obecnie trwającej wojnie handlowej. 

Zobacz też: USA i Chiny – gospodarcze tło konfliktu o Tajwan

Zapoczątkowane w 2019 r. przez Donalda Trumpa ograniczenie eksportu czipów do Chin trwa nadal. Jego celem jest ograniczenie dostępu chińskich firm i wojska do zaawansowanej technologii i spowolnienie rozwoju gospodarczego. Wojna na Ukrainie motywuje USA do wprowadzania kolejnych sankcji, teraz dodatkowo motywowanych odcięciem Chin od możliwości rozwoju militarnego. Joe Biden, po objęciu prezydentury, mało, że nie wycofał większości wprowadzonych przez Trumpa regulacji, to ogłosił kolejne. Tylko w październiku 2022 r. amerykańskie Biuro Przemysłu i Bezpieczeństwa (BIS) na listę podmiotów objętych kontrolą eksportu wpisało 31 nowych chińskich firm technologicznych.

Zobacz także: Chiny rozwijają technologię lewitujących samochodów

Rozmowy mają także dotyczyć sprawy Korei Północnej. Kim Dzong Un znów rozpoczął testy rakiet nuklearnych. USA chcą, aby Chiny wywarły presję na północnokoreańskim przywódcy. Na wieść o testach Amerykanie zareagowali bardzo zdecydowanie. Sekretarz obrony narodowej Stanów Zjednoczonych Lloyd Austin powiedział, że jakakolwiek próba ataku na USA lub ich sojuszników doprowadzi do końca reżim Kima.

Dzisiejsze spotkanie odbędzie się także w cieniu wojny na Ukrainie i odmiennych stosunków obu państw z Rosją.

Biden spotka się z Xi Jinpingiem, ale bez rezultatów?

Stosunki między USA z Chinami na pewno pozostaną chłodne, choć obaj przywódcy podkreślają, że są otwarci na komunikację i zapewne to spotkanie będzie służyć wypracowaniu poprawnych metod komunikowania się. Rozbieżność interesów, walka o strefy wpływów, a w końcu wyścig o miano dominującego supermocarstwa sprawiają jednak, że próżno liczyć na poprawę wzajemnych stosunków w najbliższej przyszłości.

Chiny radzą sobie coraz gorzej, więc zaprzestały publikacji danych