Polska

Szara strefa w Polsce jest najmniejsza w historii!

Szara strefa w Polsce jest wciąż obecnym zjawiskiem i nie wygląda na to, aby kiedyś miała zniknąć. Została jednak znacząco ograniczona

Szara strefa w Polsce to z roku na rok coraz mniejszy problem. Mimo że praca nierejestrowana w naszym państwie jest stałym elementem rynku pracy, to możemy zauważyć jej regularne ograniczanie. Coraz częściej taka forma zarobku stanowi już jedynie dodatek do pensji, a nie główne źródło utrzymania. Ma także charakter coraz bardziej charakter doraźny. Zjawisko jednak występuję i warto przyjrzeć się mu bliżej.

  • W 2004 roku 1,3 mln osób pracowało w szarej strefie.
  • W 2022 roku było to 342 tys. osób.
  • Pracą w szarej strefie zajmują się głównie mężczyźni.
  • Najczęstszym powodem podejmowania się pracy nierejestrowanej ma być niewystarczający dochód.

Szara strefa w Polsce

Szara strefa w Polsce jest obecna od wielu lat. Jej przyczyny są różne. Dane udostępnione przez Główny Urząd Statystyczny sięgają 1995 roku. W tamtym czasie było ono największe, następnie zaczęło zauważalnie spadać. Jak widzimy poniżej, trend odwrócił się w 2014 roku. Rósł do 2017, aby gwałtownie spaść. Zatrudnienie w szarej strefie osiągnęło najniższy wynik w 2022 roku. Warto również zaznaczyć, że współcześnie drobne prace dodatkowe, które nie są rejestrowane, nie podlegają opodatkowaniu. Oznacza to, że nie są już uznawane za pracę w szarej strefie.

Wiele osób pracowało w szarej strefie w 2004 roku. Ich liczba w tamtym czasie dochodziła do 1,3 mln. Kolejne badanie w 2009 roku odnotowało znaczący spadek tego zjawiska do 532 tys. osób. Oznacza to spadek o aż 40,4%. Badania przeprowadzone w latach 2010 oraz 2014 również wskazują na ograniczenie tego zjawiska, jednak spadek był już mniej dynamiczny. Poprzednie badanie, przeprowadzone w 2017 roku wskazało, że szara strefa w Polsce delikatnie urosła. Natomiast najnowsze wyniki badania z 1 kwartału 2023 roku wykazują na znaczący spadek liczby osób angażujących się w pracę w szarej strefie.

Zobacz także: Warunki mieszkaniowe w Polsce poprawiają się… niezwykle wolno

Pracujący w szarej strefie i udział w liczbie pracujących ogółem

Redukcja osób pracujących w szarej strefie między 2017 a 2022 rokiem wyniosła aż 538 tys. osób, czyli aż o 61,1%. Szara strefa w Polsce wynosiła wtedy 342 tys. pracowników. Przy tym zmniejszył się udział pracujących nieformalnie w ogólnej liczbie pracujących z 5,4% w 2017 roku do 2,0% w 2022 roku. Zauważalny jest również wzrost osób, dla których praca nierejestrowana stanowi jedynie dodatkowe źródło utrzymania. Wskaźnik ten urósł z 52,3% w 2017 roku do 66% w 2022 roku.

Kto pracuje w szarej strefie w Polsce?

Szara strefa w Polsce najbardziej dotyka mężczyzn. W 2022 roku to mężczyźni stanowili 67,8% ogółu osób pracujących w szarej strefie. Charakter pracy nierejestrowanej jest przeważnie doraźny i krótkotrwały. Ostatnie badanie przekazuje, że 80% wszystkich pracujących w szarej strefie pracowało najwyżej raz w miesiącu. 1/4 z kolei nie pracowała dłużej w szarej strefie niż 5 dni w ciągu roku.

Struktura pracujących w szarej strefie według płci i miejsca zamieszkania

Osoby pracujące w szarej strefie w 2022 roku, według ostatnio deklarowanej pracy, najczęściej angażowały się w remonty i naprawy budowlano-instalacyjne oraz prace ogrodniczo-rolne. Dla 93,0% z nich praca ta miała charakter najmu, a pracodawcami były głównie osoby prywatne. W okresie od stycznia do grudnia 2022 roku, z pracy w szarej strefie korzystało 408 tys. gospodarstw domowych, w porównaniu do 661 tys. w analogicznym okresie 2017 roku. W ciągu całego 2022 roku gospodarstwa domowe zatrudniały pracowników w sposób nieformalny średnio przez około 11 dni.

Zobacz także: Przewoźnik przerobi swoje kontenerowce na metanolowce

Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego praca nierejestrowana w Polsce stanowi stały element rynku pracy. W 2022 roku 2,0% wszystkich pracujących osób pracowało przynajmniej raz w szarej strefie. Dla porównania w 2017 roku było to 5,4%. Warto jednak zaznaczyć, że dla większości osób pracujących nierejestrowanie miało charakter doraźny.

Jak czytamy w raporcie:

Forma, charakter i zakres pracy nierejestrowanej zależą od różnych czynników, takich jak aktualna sytuacja na krajowym i lokalnych rynkach pracy, sytuacja prawna regulująca rynek pracy, obciążenia związane z zatrudnianiem pracowników, system podatkowy, a także poziom biurokracji w procedurach związanych z zakładaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej. Również stopień otwartości zagranicznych rynków pracy wpływa na wielkość szarej strefy.

Subiektywne oceny na temat przyczyn podejmowania pracy nierejestrowanej

W polityce zagranicznej chińscy komuniści poszli drogą wyznaczoną przez cesarzy

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Dawid Błaszkiewicz

Politolog, historyk oraz dziennikarz ekonomiczny. Członek Polskiej Sieci Ekonomii oraz Prezes Stowarzyszenia Racja. Głównym obszarem zainteresowań jest makroekonomia oraz historia gospodarcza.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker