FinansePolska

Rynek kredytowy w Polsce odbija od dna! Polacy ruszyli po kredyty

W 2022 roku rynek kredytowy dosłownie zamarzł w reakcji na zacieśnienie polityki pieniężnej i rekomendację KNF. Jednak pierwszy kwartał br. zwiastuje stopniowe ożywienie

Rynek kredytowy w Polsce wreszcie odbija od dna. Jak wynika z raportu AMRON-SARFiN pierwszy kwartał 2023 roku przyniósł ożywienie na rynku kredytowym. Odnotowano wzrost udzielonych kredytów mieszkaniowych zarówno w ujęciu liczbowym, jak i wartościowym. Eksperci zaznaczają jednak, że dużą rolę odegrał efekt bazy. 

Za nami katastrofalny rok na rynku kredytowym

Raport AMRON-SARFiN jest ogólnopolskim raportem przedstawiającym cyklicznie (raz na kwartał) sytuację kredytową i cenową na rynku nieruchomości. Z ostatnich czterech raportów w 2022 roku płynęły ponure wieści. W każdym kwartale obserwowano dynamiczny spadek liczby, jak i wartości udzielonych kredytów. Największe tąpnięcie akcji kredytowej miało miejsce w trzecim kwartale, gdy liczba udzielonych kredytów zmniejszyła się o 68,96% r/r, natomiast wartość udzielonych kredytów o 48,23% r/r.

W czwartym kwartale zaobserwowano pewne znamiona stabilizacji na rynku kredytowym, choć odnotowano wciąż ujemną dynamikę wzrostu. Jak czytamy w raporcie AMRON-SARFiN za czwarty kwartał ub. roku:

W IV kw. 2022 udzielono 18 932 kredytów mieszkaniowych, czyli o 10,77% mniej w porównaniu do poprzedniego kwartału. Wartość kredytów wyniosła 6,2 mld zł, o 11,97% mniej niż w III kwartale ubiegłego roku.

Rynek kredytowy w Polsce odbija od dna! Istotne znaczenie ma efekt bazy

Pierwszy kwartał 2023 roku przyniósł ożywienie na rynku kredytowym. Liczba nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych wyniosła 12 968, a więc wzrosła o 16,04% w porównaniu do poprzedniego kwartału. Natomiast wartość udzielonych kredytów zwiększyła się o 21,14% kw/kw do 7,47 mld zł. Należy jednak zaznaczyć, że w stosunku do analogicznego okresu rok wcześniej nastąpił spadek akcji kredytowej. Jak wskazują autorzy raportu:

W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku (I kwartału 2022 r.), zawarto o 25 799 (czyli 54,01%) mniej umów kredytowych, a ich wartość była niższa o 9,460 mld zł (55,87%).

Źródło: Raport AMRON-SARFiN 1/2023

Zobacz także: Liczba kredytów hipotecznych rośnie! Już nie boimy się stóp procentowych?

Eksperci zaznaczają, że ożywienie na rynku kredytowym w pierwszych miesiącach 2023 roku wynika głównie z efektu bazy. Jak wskazuje dr Jacek Furga, Przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Związku Banków Polskich:

Po pięciu kwartałach dynamicznych spadków, pierwszy kwartał br. przyniósł wzrost zarówno liczby, jak i wartości udzielonych kredytów. Jednak wysoką dynamikę wzrostów przypisać należy przede wszystkim efektowi bazy, czyli katastrofalnym wynikom roku 2022.

Analogicznie do raportu AMRON-SARFiN na poprawę sytuacji kredytowej wskazuje również BIK Indeks – Popytu na Kredyty Mieszkaniowe. W kwietniu 2023 r. wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe spadła jedynie o 16,2% r/r. W kolejnych miesiącach należy spodziewać się dalszego wzrostu indeksu. Prof. Waldemar Rogowski, główny analityk grupy BIK studzi jednak nadmiernie pozytywne nastroje, podkreślając, że poprawa indeksu jest między innymi pochodną efektów statystycznych.

Interpretując tę informację trzeba jednak pamiętać, że do sierpnia 2022 r. gdy odnotowaliśmy najniższy odczyt wartości Indeksu, był on w trendzie spadkowym, co tworzy niską bazę dla porównań w 2023 r. Właśnie efekt statystyczny niskiej bazy z 2022 r. częściowo spowoduje, że wartość Indeksu w kolejnych miesiącach br. roku będzie rosnąć. Należy zauważyć, że poprawa wartości Indeksu została rozpoczęta już we wrześniu 2022 r. Warto jednak zaznaczyć, że symptomem trwałej poprawy sentymentu do kredytów mieszkaniowych będzie dopiero dodatni odczyt indeksu, potwierdzający, że w danym miesiącu złożono zapytania na wyższą kwotę niż w analogicznym miesiącu poprzedniego roku – wyjaśnia główny analityk grupy BIK

Źródło: Biuro Informacji Kredytowej (BIK)

Nie tylko efekt bazy wpływa na ożywienie

Efekt bazy jest ważnym determinantem odbicia się od dna rynku kredytowego, jednak wpływ na to mają także inne czynniki. Rada Polityki Pieniężnej od września ub. roku utrzymuje stopy procentowe na niezmienionym poziomie. W rezultacie stawka WIBOR 3M najpierw ustabilizowała się na poziomie 7,60% w listopadzie 2022 r., by w kolejnych miesiącach spaść do 6,90%.

Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) złagodziła warunki oceny zdolności kredytowej. Minimalna zmiana stopy procentowej nie wynosi już 5 p. proc, a 2,5 p. proc. zgodnie z postanowieniami obowiązującej Rekomendacji S. Warto zaznaczyć, że bufor ten nie dotyczy kredytów mieszkaniowych o stałym oprocentowaniu na cały okres kredytowania. Co więcej, KNF zaleca, aby najniższy minimalny poziom bufora 2,5 p. proc. miał zastosowanie dla kredytów o tymczasowo stałej stopie procentowej. W przypadku kredytów o zmiennej stopie procentowej przez cały okres kredytowania bufor powinien być adekwatnie wyższy (np. 5 p. proc., a więc zgodnie z ubiegłoroczną rekomendacją). Niemniej, nowa rekomendacja KNF i tak silnie przyczynia się do pobudzenia akcji kredytowej.

Zobacz także: Polska z trzecią największą inflacją w Unii Europejskiej! Wzrost inflacji w strefie euro

Ważnym faktorem ożywienia akcji kredytowej jest również rynek pracy, który pozostaje odporny na wzrost stóp procentowych i szoki podażowe. Stopa bezrobocia rejestrowanego wynosi 5,2% i znajduje się wciąż na historycznie niskim poziomie. Średnio nominalne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw rośnie zaś w tempie 12,1% rocznie.

Wysokie zatrudnienie, szybki wzrost płac, spadek oprocentowania kredytów, złagodzenie rekomendacji KNF, a także spowolnienie wzrostu średnich cen transakcyjnych lokali mieszkalnych sprawiają, że zdolność kredytowa i dostępność cenowa mieszkań powinny rosnąć. I tak też jest. Indeks Dostępności Mieszkaniowej (IDM) M3 prezentowany w raporcie AMRON-SARFiN wzrósł w pierwszym kwartale br. o 7,30 pkt do 138,67 pkt.

Źródło: Raport AMRON-SARFiN 1/2023

Co dalej? Zdaniem dr. Jacka Furgi ożywienie będzie postępować w kolejnych miesiącach.

Czy to ożywienie będzie trwalsze i dłuższe, czy to tylko krótkie odbicie? Za chwilę pojawi się nowa oferta kredytów o stopie zmiennej opartej o WIRON, wielu potencjalnych kredytobiorców szykuje się na rządowy Bezpieczny Kredyt 2%, a pozostali liczą na pierwszą obniżkę stóp procentowych przez RPP. Może być tylko lepiej – stwierdza dr Furga

Zdolność kredytowa wzrosła o 16% po zmianie rekomendacji KNF

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Gabriel Chrostowski

Analityk makroekonomiczny, w wolnych chwilach uprawiający piłkę nożną oraz biegi krótko- i długodystansowe

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker