Mieszkania w Polsce są małe. Co drugi młody żyje w przepełnionym
Polska od lat mierzy się z deficytem mieszkań. To z kolei sprawia, że te, w których żyjemy są przepełnione. To może być jedna z przyczyn niskiej dzietności w Polsce
Mieszkania w Polsce są bardzo zatłoczone. Tak wynika przynajmniej z unijnych statystyk dotyczących zatłoczenia w mieszkaniach. Jak wielu Polaków dotyczy ten problem? Gdzie w Unii Europejskiej problem jest największy? W jakich krajach sytuacja jest najlepsza?
- Aż 1 na 3 Polaków żyje w zatłoczonym mieszkaniu. Gorzej jest tylko w trzech krajach UE: Bułgarii, Rumunii oraz na Łotwie.
- Wśród młodych Polaków sytuacja jest jeszcze gorsza, ponieważ co drugi młody w Polsce żyje w zatłoczonym mieszkaniu. To piąty najgorszy wynik w UE.
- Najlepsza sytuacja jest na Malcie, Cyprze i Irlandii. Najgorzej jest w krajach postkomunistycznych takich jak Rumunia, Bułgaria, Polska i Łotwa.
Jak Eurostat definiuje zatłoczone mieszkania?
W dyskusji o zatłoczonych mieszkaniach nie można pominąć samej definicji zatłoczenia. Jeśli opierałaby się ona na percepcji ankietowanych, to różnice kulturowe mogłyby wypaczać obraz prawdziwej sytuacji. Właśnie dlatego Eurostat stosuje sztywne i jasno określone zasady. Aby zostać uznanym za osobę żyjącą w zatłoczonym gospodarstwie domowym, należy spełnić określone przez statystyków warunki. Dotyczą one minimalnej liczby pokoi, która musi być mniejsza niż:
- jeden pokój dla gospodarstwa domowego;
- jeden pokój na parę w gospodarstwie domowym;
- jeden pokój dla każdej osoby samotnej, która ukończyła 18 lat;
- jeden pokój na parę osób stanu wolnego tej samej płci w wieku od 12 do 17 lat;
- jeden pokój dla każdej osoby w wieku od 12 do 17 lat i nieujętej w poprzedniej kategorii;
- jeden pokój na parę dzieci do lat 12.
Właśnie w ten sposób Eurostat definiuje overcrowding rate, czyli wskaźnik przeludnienia.
Mieszkania w Polsce są bardzo zatłoczone
Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat) opublikował najnowsze dane dotyczące sytuacji mieszkaniowej w Unii Europejskiej. Przedstawione przez Eurostat statystyki nie stawiają nas w dobrym świetle. Wynika z nich bowiem, że sytuacja mieszkaniowa w Polsce należy do najgorszych w całej Unii. Omawiane dane dotyczą 2021 roku (takie dane zawsze pojawiają się z pewnym opóźnieniem). Statystycy twierdzą, że 17% mieszkańców UE żyło w 2021 roku w zatłoczonych mieszkaniach.
Z analizowanych państw członkowskich Unii Europejskiej, najgorsza sytuacja jest na Łotwie, ponieważ aż 41,3% mieszkańców tej nadbałtyckiej republiki żyje w zatłoczonych mieszkaniach. Równie kiepska sytuacja jest w Rumunii, gdzie odsetek wynosi 41%. Ostatnie miejsce na tym nieszczęsnym podium unijnych państw o najbardziej tłocznych mieszkaniach zajęła Bułgaria. Problem ten dotyczy 37,9% Bułgarów.
Zobacz też: Ceny mieszkań w Polsce nie spadły, nie spadną i nie będą spadać
Na czwartej pozycji znalazła się Polska. Statystyki Eurostatu sugerują, że aż 35,7% Polaków żyje w zatłoczonych mieszkaniach. Dane te pokazują, że sytuacja nad Wisłą jest naprawdę kiepska. Oznacza to, że więcej niż 1/3 Polaków mierzy się z problemem zbyt niskiej liczby pokojów w swoim domu. Przypomnieć warto, że unijna średnia jest ponad 2-krotnie niższa i wynosi 17%. W jakich krajach sytuacja jest gorsza od unijnej średniej?
Do innych państw o najgorszej sytuacji mieszkaniowej należą głównie inne państwa postkomunistyczne oraz kraje śródziemnomorskie. W Chorwacji odsetek ten wynosi 34,4%, a w Czechach to 31,2%. Następne w zestawieniu są dwa słoneczne kraje południa: Grecja oraz Włochy. W Grecji problem dotyka 28,5% osób, a na półwyspie Apenińskim mierzy się z nim 28% osób.
Większy odsetek od średniej unijnej odnotowano także na Litwie oraz na Węgrzech. Było to kolejno 23,7% oraz 17,9%. Co ciekawe, niewiele mniejszy odsetek od unijnej średniej odnotowano w Szwecji. Ten bogaty skandynawski kraj raczej nie kojarzy nam się z problemami na rynku mieszkaniowym. Tymczasem na zatłoczone mieszkania żalić może się 16,2% mieszkańców Szwecji. To gorszy wynik niż w przypadku Czech (15,4%) czy Estonii (14,9%).
Zatłoczone mieszkania w Polsce? Zapraszamy do Holandii
Jeśli omówiliśmy kraje z największym odsetkiem, to warto sprawdzić także, gdzie jest on najniższy. Tutaj na prowadzenie wychodzi Cypr. Jedynie 2,3% mieszkańców tego wyspiarskiego kraju żyje w zatłoczonych mieszkaniach. Podium zostało zdominowane przez wyspiarzy. Drugie miejsce zajęli Maltańczycy. Odsetek żyjących w zatłoczonych mieszkaniach na Malcie to jedynie 2,9%. W trzeciej w zestawieniu Irlandii to 3,4%.
Ex-aequo trzecią pozycję zajęli Holendrzy. Wynik ten może dziwić. Holandia należy do najgęściej zaludnionych państw UE. Tym bardziej wynik na poziomie 3,4% powinien budzić podziw. Wśród liderów znalazły się także takie kraje jak Belgia (5,9%), Hiszpania (6,4%), Finlandia (7,4%), Luksemburg (7,7%), Dania (9,2%) oraz Francja (9,4%).
Najbardziej zatłoczone mieszkania są w Rumunii. W Polsce niewiele lepiej
Eurostat udostępnia dane dla różnych kohort wiekowych. Przyjrzeliśmy się sytuacji u młodych. To właśnie sytuacja na rynku mieszkaniowym dla młodych jest jednym z kluczowych wskaźników warunkujących poziom dzietności w danym kraju. Jeśli weźmiemy pod uwagę osoby w wieku od 15 do 29 lat, to najgorzej wypada Rumunia, gdzie zatłoczone mieszkania to codzienność 60,3% tak zdefiniowanych osób młodych.
Ponad połowa młodych żyje w zatłoczonych mieszkaniach również w dwóch innych państwach UE. W Bułgarii odsetek wynosi 57,2%, a na Łotwie to 53,9%. W Grecji zjawisko to dotyka 48,4% młodych. Niewiele lepiej jest nad Wisłą. W Polsce zatłoczone mieszkania to problem, z którym mierzy się 46,8% młodych.
Dla porównania unijna średnia wynosi 26%, czyli sytuacja w Polsce jest pod tym względem niemal 2-krotnie gorsza. Powyżej średniej znajdziemy niemal te same państwa co poprzednio. W Chorwacji to 46,6%. Zatłoczone mieszkania są domem dla 44,2% młodych Słowaków oraz 43,7% Włochów. Na Litwie 37,3% młodych może żalić się na niewystarczającą liczbę pokojów w mieszkaniu. W Szwecji odsetek wynosi 29,3%, a na Węgrzech 28,3%.
Zobacz też: Ile mieszkań buduje się w Polsce? W 2022 roku padł rekord
Gdzie jest najlepiej? Ponownie, zestawienie jest wręcz identyczne. Najlepszą sytuację znów odnotowano na Cyprze (3,6%). Odsetek poniżej 10% zanotowano również na Malcie (4,2%), w Irlandii (4,5%), Holandii (7,5%) oraz Belgii (8,2%). We wszystkich krajach problem dotykał młodych w większym stopniu niż resztę populacji. Nie jest to zresztą nic dziwnego. Sytuacja finansowa młodych jest często nie najlepsza. Mieszkają oni u swoich rodziców lub wynajmują małą kawalerkę. Niewielu stać na opłacenie czynszu dużego mieszkania. Wiąże się to często z faktem mieszkania w dużej miejscowości, gdzie te osoby studiują.
Z kolei w przypadku osób starszych, wiele ma pobudowane własne mieszkania. Z drugiej strony, młodzi, którzy opuszczają swoich rodziców, zostawiają im resztę domu. To właśnie dlatego zatłoczenie częściej dotyczy młodszych mieszkańców danego państwa. Omawiane dane przedstawia poniższy wykres autorstwa Eurostatu.
Przeludnione mieszkania w Polsce oraz innych krajach UE, 2021
Główną przyczyną takiej sytuacji jest zbyt niska podaż mieszkań w Polsce. To, wraz z niedostosowanym do młodych rynkiem pracy, sprawia, że w Polsce mamy problem z tzw. zjawiskiem gniazdowników, czyli osób dorosłych, które nadal mieszkają z rodzicami. Jeśli temat jest dla Ciebie atrakcyjny, to zachęcamy do zapoznania się z poniższym tekstem.
