Przez wojnę w Gazie gospodarka Izraela krwawi. Ekonomiści rozczarowani

Gospodarka Izraela wciąż nie zdołała się odbudować po ataku w październiku ubiegłego roku. Dodatkowo wyniki gospodarcze za drugi kwartał tego roku są zdecydowanie niższe niż wcześniejszy konsensus rynkowy. Przedłużający się konflikt zbrojny będzie negatywnie wpływał na sytuacje gospodarczą Izraela także w następnych okresach.

• W II kwartale PKB wzrósł w ujęciu rocznym o 1,2%, to wynik niższy od konsensusu na poziomie 4,4%.
• Względem poprzedniego kwartału PKB wzrósł zaledwie o 0,3%.
• Całkowity koszt wojny może wynieść 120 miliardów dolarów, czyli 20% PKB.

Gospodarka Izraela rozczarowuje ekonomistów

Gospodarka Izraela przez wojnę w Strefie Gazy wyraźnie podupada, a przeciągające się już 11 miesięcy starcia sprawiają, że taki stan rzeczy może się jeszcze pogłębić. Obecnie nie widać końca izraelskiej ofensywy. Duży cios otrzymała turystyka, która była ważna dla handlarzy oraz hoteli. Wielu przewoźników odwołuje swoje loty. Przekłada się to na zamykanie wielu firm.

Gospodarka Izraela wzrosła w drugim kwartale 2024 roku wolniej niż oczekiwano. Jednak jak twierdzi Reuters, osłabienie to prawdopodobnie nie będzie na tyle duże, aby skłonić bank centralny do obniżki stóp procentowych w przyszłym tygodniu ze względu na rosnącą inflację. W okresie kwiecień-czerwiec PKB wzrósł w ujęciu rocznym o 1,2%, co stanowi wynik znacznie niższy od konsensusu Reutersa na poziomie 4,4%.

Zobacz także: Gospodarka niedomaga bo Niemcy nie wydają pieniędzy. Nastroje coraz gorsze

W przeliczeniu na mieszkańca PKB spadł w tym kwartale o 0,4%. Względem poprzedniego kwartału PKB wzrósł zaledwie o 0,3%. W pierwszej połowie 2024 roku gospodarka Izraela wzrosła o 2,5% w ujęciu rocznym w porównaniu do 4,5% w analogicznym okresie w 2023 roku. Brak palestyńskich pracowników od wybuchu konfliktu w Strefie Gazy uniemożliwia pełne ożywienie inwestycji w budownictwie. Izrael wciąż nie zdołał odbudować swojej gospodarki po IV kwartale 2023 roku, kiedy nastąpił atak. Jakow Szeinin, izraelski ekonomista, stwierdził, że całkowity koszt wojny może wynieść 120 miliardów dolarów, czyli 20% PKB.

Na ogólny wzrost największy wpływ miały wzrost wydatków konsumpcyjnych o 12%, inwestycje w aktywa trwałe o 1,1% i wydatki rządowe o 8,2%, co zrównoważyło 8,3% spadku eksportu. PKB w pierwszym kwartale skorygowano do 17,3% w ujęciu rocznym z poprzedniego szacunku na poziomie 14,4%, odrabiając straty po spadku o 20,6% w czwartym kwartale 2023 roku.

Wojna zaostrza straty humanitarne i ekonomiczne

Niektórzy ekonomiści twierdzą, że zawieszenie broni jest najlepszym sposobem na powstrzymanie szkód. Karnit Flug, były szef banku centralnego Izraela twierdzi, że gospodarka jest obecnie w stanie ogromnej niepewności, co wiąże się z sytuacją bezpieczeństwa. Najważniejszymi zmiennymi jest to jak długo potrwa wojna, jaka będzie jej intensywność i czy dojdzie do dalszej eskalacji. Jak podaje The Times of Israel wojna zmusiła do wysiedlenia 90% ludności i pozostawiła bez pracy większość siły roboczej. Wszystkie banki na terytorium zostały zamknięte.

Zobacz także: ABC – transportu morskiego w temperaturze kontrolowanej [WYWIAD]

Według ministerstwa zdrowia kierowanego przez Hamas, w wyniku walk zginęło ponad 40 000 osób w Strefie Gazy. Izrael natomiast twierdzi, że zabił około 17 000 bojowników i 1000 terrorystów w Izraelu 7 października. Ten przedłużający się konflikt stwarza większe obciążenie niż wcześniejsze walki. Chodzi koszty odbudowy, odszkodowania dla rodzin ofiar i żołnierzy rezerwy oraz ogromne wydatki wojskowe.

Dodatkowo Huti zagrażają statkom przepływającym przez egipski Kanał Sueski. Ich ataki wpływają na handel Izraela ze światem. Wiele dalekobieżnych statków przestało korzystać z izraelskich portów jako węzłów komunikacyjnych, powiedział urzędnik portu, który pragnął zachować anonimowość, gdyż dzielił się wewnętrznymi informacjami. W pierwszej połowie roku izraelskie porty odnotowały spadek przeładunków o 16% w porównaniu z analogicznym okresem w 2023 roku.

Umiarkowane prognozy dla gospodarki Izraela

Spośród wszystkich 38 krajów członkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju gospodarka Izraela doświadczyła największego spowolnienia od kwietnia do czerwca. Przewiduje się, że PKB Izraela wzrośnie o 3% w 2024 roku. Bank Izraela przewiduje obecnie tempo wzrostu na poziomie 1,5% jeżeli wojna zakończy się w tym roku.

Zobacz także: Talibowie pragną ekspansji gospodarczej. Zwracają się do Malezji i Chin

Ministerstwo Finansów poinformowało, że sierpniowy deficyt kraju w ciągu ostatnich 12 miesięcy wzrósł do ponad 8% PKB, znacznie przekraczając prognozowany przez ministerstwo na 2024 roku wskaźnik wynoszący 6,6% PKB. W 2023 roku deficyt budżetowy Izraela wynosił około 4% PKB.

Tymczasem wiele małych firm zostało zamkniętych, ponieważ ich właściciele i pracownicy zostali powołani do rezerwy wojskowej. Inne borykają się z problemami w obliczu szerszego spowolnienia. Firma zajmująca się informacjami gospodarczymi CofaceBDI podaje, że od początku wojny zamknięto około 46 000 firm. 75% z nich to małe przedsiębiorstwa.