Gospodarka

Nowy model wzrostu gospodarczego w Czechach. Czy znów będziemy ich biednymi kuzynami?

Nowa strategia gospodarcza czeskiego rządu ma za zadanie umożliwienie Czechom dołączenie do pierwszej 10 w PKB per capita w UE

Czeski rząd pragnie w końcu wyjść z kryzysu gospodarczego. Nowa strategia gospodarcza nie tylko ma na celu pomóc w powrocie na drogę wzrostu gospodarczego, ale także awansować Czechów do pierwszej dziesiątki państw w Unii Europejskiej w PKB per capita do 2040 roku.

  • Czechy od lat zmagają się z kryzysem gospodarczym i niskim wzrostem. Są 4. państwem od końca pod względem wzrostu gospodarczego w UE.
  • Polska wyprzedziła już Czechy pod względem nominalnych zarobków oraz zarobków w sile nabywczej.
  • Czechy, aby wrócić na ścieżkę wzrostu gospodarczego przyjęły Strategię Gospodarczą skupiającą się na czterech filarach. Rozwoju kapitału ludzkiego, dalszym rozwoju infrastruktury strategicznej, wsparciu industrializacji z wartością dodaną i zapewnieniu finansowania inwestycji strategicznych
  • Dodatkowo Czechy wyznaczyły sobie 11 priorytetów dla transformacji czeskiej gospodarki.

Czeska strategia gospodarcza

W październiku czeski rząd postanowił przyjąć nową strategię gospodarczą. Jej głównym celem jest znalezienie się w pierwszej dziesiątce państw Unii Europejskiej o najwyższym PKB per capita do 2040 roku. Strategia gospodarcza jest rozbudowanym 86 stronicowym dokumentem skupiającym się na blisko 150 środkach w różnych obszarach tj. prawodawstwo, finanse, współpraca z sektorem biznesu oraz rynkiem kapitałowym.

Minister przemysłu i handlu Lukis Vlček jednoznacznie komunikuje, że nastał czas, aby Czechy zmieniły swój model gospodarczy, ponieważ obecny ma już nie móc pozwolić wejście Czechom na wyższy poziom rozwoju. Dotychczasowe starania Czechów miały zapewnić ich gospodarce status rozwinięty, jednak niezbędne są działania, aby popchnąć ją jeszcze dalej i stworzyć warunki, które przyniosą większe zyski.

Zobacz także: Gospodarka Estonii w zapaści. Skurczyła się 10 kwartał z rzędu i jest na dnie wśród państw UE!

Obecny minister twierdzi, że przygotowana strategia nie będzie pustym dokumentem, a jej wdrażanie zacznie się już teraz. Przygotował ją przy współpracy z byłym ministrem Jozefem Síkelą i jego zespołem z Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Omawiane podstawy mają być wdrażane także przez przyszłe rządy. Strategia skupia się na przejściu do produkcji o wysokiej wartości dodanej, co pozwoli zwiększyć zyski firm i wynagrodzenia pracowników. Dla Polski również powstał podobny projekt, jednak jedynie w dyskursie eksperckim. Więcej: Konsensus Warszawski – nowy model wzrostu dla Polski i Europy.

Przypomnijmy, że Czechy od pewnego czasu radzą sobie gospodarczo nie najlepiej. Nasz sąsiad jest czwartym państwem pod względem najgorszego wyniku odbudowy po pandemii COVID-19. W dodatku porównując zarobki zarówno w Polsce i Czechach wychodzi na to, że zarabiamy już więcej niż Czesi. Przeciętne wynagrodzenie w Czechach w I kwartale 2024 roku wyniosło 43 941 koron. W Polsce po przeliczeniu było to 48 151 koron.

Z kolei płaca minimalna to 18 900 koron w Czechach i 25 414 koron w Polsce. Płaca minimalna, przeciętne wynagrodzenie, mediana i średnia ekwiwalentu dochodu rozporządzalnego w parytecie siły nabywczej są wyższe w Polsce niż w Czechach. Więcej na ten temat w: Zarobki w Polsce coraz wyższe! Zarabiamy już więcej od Czechów.

Zmiana PKB w Europie względem IVQ 2019 roku

Strategia gospodarcza i jej kluczowe obszary

Dokument skupia się na czterech kluczowych obszarach. Rozwoju kapitału ludzkiego, dalszym rozwoju infrastruktury strategicznej, wsparciu industrializacji z wartością dodaną i zapewnieniu finansowania inwestycji strategicznych. Czesi wychodzą z założenia, że kluczowym warunkiem wzrostu wartości dodanej jest dobrze wykształcona i wykwalifikowana siła robocza. Chcą inwestować w edukację, a przede wszystkim w dziedziny kluczowe dla przyszłego rozwoju gospodarki, takie jak nauki przyrodnicze, technologia, inżynieria i matematyka.

Wsparcie ustawicznego kształcenia i przekwalifikowania ma pomóc pracownikom dostosować się do nowych wymagań rynku pracy i technologii. Ma być stworzona sieć współpracy między przedsiębiorstwami a instytucjami edukacyjnymi w celu tworzenia programów nauczania, które będą odpowiadać potrzebom rynku. Inwestycje w badania i rozwój będą niezbędne dla tworzenia innowacyjnych rozwiązań, które zwiększą wartość dodaną w przemyśle i usługach.

Zobacz także: Kryzys w Czechach stał się faktem. Nasz sąsiad ma problemy

Infrastruktura strategiczna ma pełnić kluczową rolę w transformacji modelu gospodarczego Czech. Nowoczesna i wydajna infrastruktura ma być podstawowym warunkiem sukcesu gospodarek o wysokiej wartości dodanej. Czechy chcą inwestować w modernizację swojej infrastruktury energetycznej, transportowej i cyfrowej. Ważnym punktem jest dekarbonizacja sektora energetycznego, rozwój kolei dużych prędkości i zaawansowanych sieci cyfrowych.

Głównie ma to dotyczyć sieci 5G i rozwoju cyberbezpieczeństwa. Wspomniane zmienne według planu umożliwią czeskim firmom konkurowanie na rynku globalnym. Rozwojowi infrastruktury ma towarzyszyć inwestycje w zrównoważoną energię i wsparcie innowacji technologicznych, dzięki którym czeska gospodarka stanie się bardziej konkurencyjna i jednocześnie bardziej przyjazna dla środowiska.

Zamiast usług, przemysł. Czechy stawiają na industrializację

Industrializacja z wartością dodaną ma polegać na wspieraniu modernizacji krajowych przedsiębiorstw. Z dokumentu wynika, że miałoby się to skupić zwłaszcza na małych i średnich, tak aby były w stanie wdrażać czyste i zrównoważone technologie, technologie cyfrowe oraz inne kluczowe technologie, pozwalające im sprostać europejskiej i globalnej konkurencji.

Strategia zwraca szczególną uwagę na kwestie zielonej mobilności i półprzewodników, zwłaszcza w kontekście niezbędnej współpracy międzynarodowej. Zajmuje się również dekarbonizacją sektorów energochłonnych oraz przemysłem obronnym i bezpieczeństwa. Industrializacja ma się skupić na konkretnych sektorach tj. przemysł motoryzacyjny, produkcja półprzewodników i układów scalonych, czy technologie zrównoważone i cyfrowe.

Zobacz także: Jaka jest najdłuższa droga w Polsce? Niedługo straci pierwsze miejsce [SPRAWDŹ]

Czesi nie zapominają o podstawowym aspekcie planu, czyli finansowaniu zaprezentowanych zmian. Strategia ma wykorzystać fundusze europejskie i zasoby krajowe. Dzięki temu ma zostać osiągnięty cel wspierania zrównoważonego rozwoju i finansowania projektów w takich obszarach jak dekarbonizacja, transformacja cyfrowa oraz badania, rozwój i innowacje.

Czechy chcą także rozwinąć swój rynek kapitałowy. Ma to poprawić dostęp firm do finansowania i zmniejszyć ich zależność od kredytów bankowych. Strategia obejmuje również wsparcie venture capital dla innowacyjnych start-upów. Wszystko to ma na celu osiągnięcie długoterminowego, zrównoważonego wzrostu opartego na konkurencyjności i wysokiej wartości dodanej.

Strategia gospodarcza i jej priorytety

W dokumencie zostało określonych 10+1 priorytetów dla transformacji czeskiej gospodarki. Podstawą ma być nowoczesna i wysokiej jakości edukacja wspierająca przedsiębiorczość. Szkoły na każdym poziomie będą miały za zadanie przygotowywać uczniów do przyszłości. Ma to się odbyć poprzez zachęcanie do przedsiębiorczości, kreatywności i zdrowej konkurencji. Ma to wychować pokolenie, które odniesie sukces w szybko zmieniającej się gospodarce.

Sam rynek pracy ma motywować swoich pracowników. System świadczeń i opieki społecznej ma mieć na celu motywowanie do pracy oraz rozwijanie potencjału ludzkiego. Docelowo ma dawać szansę na pełne wykorzystanie umiejętności każdej osoby.

Zdrowsze, silniejsze i bardziej odporne społeczeństwo ma powstać dzięki inwestowaniu w działania profilaktyczne i programy wspierające zdrowy tryb życia w tym działania sportowe. Dzięki temu społeczeństwo byłoby zdrowsze, dłużej wydajne, a także podniesie się wskaźnik przewidywanego życia w zdrowiu.

Zobacz także: Waluta BRICS nie ma sensu. Zrobiliśmy coś, o czym zapomnieli jej zwolennicy. Pomyśleliśmy

Badania mają przekładać się na praktykę, tworząc innowacje zmieniające świat. Reformy będą miały za zadanie zagwarantowanie tego, że wyniki prac badawczo-rozwojowych będą szybko i sprawnie przekształcane w innowacje i praktyczne rozwiązania codziennego życia.

Przyjazne środowisko dla biznesu i sprawna administracja państwowa będzie miało na celu zmniejszenie obciążenia biurokratycznego dla prowadzących firmy. Z kolei państwo będzie działać szybko i sprawnie na rzecz obywateli i firm.

Czysta, bezpieczna i niezawodna energia wspierająca konkurencyjność będzie miała za zadanie rozwój bezemisyjnych źródeł energii. Zapewni to ochronę środowiska, stabilne dostawy energii i zabezpieczy konkurencyjność czeskiej gospodarki.

Kolejne punkty czeskiego planu

Rozwój infrastruktury publicznej ma opierać się na specjalnym planie inwestycji infrastrukturalnych, który uwzględnia finansowanie i długoterminowe potrzeby modernizacji i rozwoju Czech. Rząd obiecuje zabezpieczenie środków na dokończenie kluczowych struktur transportowych, które połączą Republikę Czeską i wesprą wzrost gospodarczy. Bezpieczeństwo ekonomiczne i ochrona infrastruktury krytycznej ma zostać zwiększona i standaryzowana. Ma to zapewnić stabilność i bezpieczeństwo ekonomiczne w życiu codziennym.

Czeski rząd chce zapewnić także odpowiedzialne finansowanie dla zrównoważonej przyszłości. Długoterminowa stabilność finansów publicznych ma zachować stabilną gospodarkę i zapobiec zadłużaniu się przyszłych pokoleń. Chociaż ostatni polikryzys pokazał, że podejście zaciskania pasa spowalnia wzrost gospodarczy oraz wpływa na ubożenie gospodarki w czasie kryzysów.

Zobacz także: Kto poradził sobie najlepiej po pandemii? Polska jednym z liderów. Czechy pośmiewiskiem Europy

Istotna ma być również budowanie czeskiej marki, globalnej współpracy i wpływów w UE i NATO. Rząd deklaruje, że będzie promował Czechy jako państwo innowacji i kreatywności. Istotne ma być wzmacnianie współpracy z kluczowymi partnerami spoza Europy, aby zapewnić dostęp do strategicznych i krytycznych surowców. Decydenci chcą także większej decyzyjności Czech w polityce gospodarczej, obronnej i bezpieczeństwa UE i NATO, aby były wiarygodnym partnerem i chroniły swoich interesów.

Czechy chcą stworzyć lepszy dostęp do finansowania dla firm i osób fizycznych, aby pomóc im rozwijać swoje projekty. Dostępność kapitału i rozwój infrastruktury finansowej ma czynnie wspierać rozwój gospodarczy. Rząd chce wspierać innowacje w dziedzinie technologii finansowych i tworzyć stabilne i przejrzyste środowisko finansowe, które będzie motywować do inwestycji.

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Dawid Błaszkiewicz

Politolog, historyk oraz dziennikarz ekonomiczny. Członek Polskiej Sieci Ekonomii oraz Prezes Stowarzyszenia Racja. Głównym obszarem zainteresowań jest makroekonomia oraz historia gospodarcza.

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker