Media kłamią. Rumunia w niczym nie wyprzedziła Polski

Ostatnim czasie w polskim internecie popularny był temat rzekomego wyprzedzenia Polski przez Rumunię we wskaźniku PKB per capita PPP. Wynika to albo z braku weryfikowania informacji przez media, albo z chęci szukania sensacji.

• Dane Eurostatu, na których media bazują informację, że Rumunia wyprzedziła Polskę w PKB per capita PPP, są oznaczone przez urząd jako tymczasowe.
• Eurostat w 2023 roku znacznie przeszacował parytet siły nabywczej płacy minimalnej Turcji, która także była oznaczona podobnie jak obecny wynik dla Rumunii.
• Zarówno Bank Światowy, jak i Międzynarodowy Fundusz Walutowy wskazują, że PKB per capita PPP bez względu na ujęcie w cenach stałych czy cenach bieżących jest zauważalnie wyższe w Polsce niż w Rumunii.
• Według prognoz Rumunia przynajmniej do 2029 roku ma mieć niższy PKB per capita PPP od Polski.

Media podają niezweryfikowaną informację o Rumunii

Wspomniane doniesienia w polskiej prasie wynikają ze słów wypowiedzianych przez prof. Ionuta Dumitruka z rumuńskiej Akademii Nauk Ekonomicznych podczas konferencji federacji pracodawców Concordia w Bukareszcie. Jego słowa nie są kompletnie bezpodstawne. Według informacji, które możemy znaleźć w bazie danych Eurostatu, czyli Europejskiego Urzędu Statystycznego, rzeczywiście Rumunia posiada wyższy PKB per capita w parytecie siły nabywczej. Jest jednak drobny szczegół, który umknął polskim mediom. Jak widzimy w bazie danych poniżej, obok wyniku Rumunii znajduje się „(p)”.

Co to właściwie znaczy? Jak możemy przeczytać w przypisie znajdującym się pod tabelą, są to dane „provisional”, czyli dane tymczasowe, które ulegną jeszcze zmianie po dokładniejszej rewizji. Wiele osób pewnie będzie zadawało sobie pytanie. „Dobrze, pewnie nastąpi pewna korekta, ale co z tego? W końcu to dane Eurostatu”. Eurostat już w przeszłości znacznie przeszacowywał wartość parytetu siły nabywczej dla biedniejszych państw.

Zobacz także: Rolnictwo w Polsce jest przeskalowane i mało efektywne [RAPORT OG]

Idealnym przykładem jest tutaj Turcja oraz jej płaca minimalna w parytecie siły nabywczej. Pod koniec 2023 roku Eurostat wskazywał, że płaca minimalna w Turcji w PPP jest najwyższą płacą na kontynencie. Miała ona osiągnąć wynik 1438,23 PPP w pierwszej połowie 2023 roku oraz 1927,77 PPS w drugiej połowie roku wyprzedzając zauważalnie takie państwa jak Niemcy, Luksemburg, czy Holandię. Dopiero po pół roku, jak nie dłużej, Eurostat znacząco zrewidował dane i obniżył wskaźnik dla Turcji do 894,32 PPS w pierwszej połowie 2023 roku oraz do 1198,73 PPS w II połowie roku.

Oznacza to rewizję aż o 543,91 PPS w pierwszym półroczu oraz aż o 729,04 PPS w drugim. Taka rewizja znacząco obniżyła pozycję Turcji w rankingu z pierwszego miejsca do 17/15 miejsca. Po takiej rewizji Eurostat przestał wyliczać płacy minimalnej w PPS dla Turcji od 2024 roku. Czy jednak oznacza to, że z góry mamy odrzucać wszystkie dane Eurostatu, gdy tylko zobaczymy, że są one wyrażone w parytecie siły nabywczej? Nie, Eurostat jest ogólnie dobrym urzędem statystycznym. Dobrze jest jednak jej wyniki porównać w bazach danych innych instytucji, jeżeli są one zbierane i dostępne. Dla płacy minimalnej nie były.

Wynik Rumunii i Polski w danych Banku Światowego

Przypomnijmy, że według danych Banku Światowego zwykły PKB per capita bez parytetu siły nabywczej jest znacząco niższy w Rumunii niż w Polsce. W 2023 roku wyniósł on 22 056 USD w Polsce oraz zaledwie 18 404 USD w Rumunii. Relacja między dwoma wskaźnikami utrzymywała się na mniej więcej podobnym poziomie w ciągu ostatnich lat i nie widać, aby zachodziła znacząca konwergencja Rumunii do Polski. Oczywiście w przypadku PKB per capita, jeżeli chcemy porównać względną zamożność obywateli, lepiej jest (inaczej niż z nominalnym PKB) skorygować go o parytet siły nabywczej.

Zobacz także: Jeszcze więcej lotów do Azji! UPS uruchamia połączenie Paryż – Hongkong

Wciąż zostając przy danych Banku Światowego, PKB per capita w cenach bieżących wyniosło dla Polski w 2023 roku 46 450 PPS, natomiast dla Rumunii 45 658 PPS. Możemy zauważyć, że prawie o 1 tys. jest po stronie Polski. Z kolei biorąc PKB per capita w cenach stałych z 2021 roku, nasza przewaga się zwiększa. Osiągnęliśmy wynik na poziomie 43 585 PPS, natomiast Rumunia 40 267 PPS. Jest to różnica o ponad 3 tys. Na ten fakt zwrócił uwagę prof. Marcin Piątkowski, który jest pracownikiem Banku Światowego właśnie. Ekonomista zaznacza również, że według projekcji Komisji Europejskiej w latach 2024-2026 Polska będzie rozwijała się zauważalnie szybciej od Rumunii.

To nieprawda. Polskie 🇵🇱 PKB pc PPP jest wyższe niż w Rumunii 🇷🇴 👇 $43,585 do $40,267 https://t.co/ay0giFMMAl https://t.co/PUWREjbE8e pic.twitter.com/FXoa67TqJz

— Marcin Piatkowski 🇪🇺 (@mmpiatkowski) February 8, 2025

Wynik Rumunii i Polski w danych MFW

Ostatecznie niektórzy mogą być sceptyczni, co do uwagi M. Piątkowskiego. W końcu skoro jest pracownikiem Banku Światowego, może po prostu preferować dane z tamtej instytucji bez względu czy lepiej oddają rzeczywistość. Dlatego powinniśmy sprawdzić inne dostępne dane, które jeszcze bardziej rozwieją wątpliwości w kontekście omawianego wskaźnika.

Według informacji udostępnionych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy wynik PKB per capita PPP Polski w cenach bieżących wyniósł 51 630 PPS, natomiast wynik dla Rumunii wyniósł 47 200 PPS. Dodatkowo prognozy wskazują, że przynajmniej do 2029 roku Rumunia pod względem tego wskaźnika nie zdoła wyprzedzić Polski. Więcej na ten temat: Wiemy jak wzrośnie bogactwo w UE! Przegonimy Hiszpanię, a Rumunia zaskoczy.

Zobacz także: PKB obwodów Ukrainy. Na zachodzie bieda, wschód opływa bogactwem

Dodatkowo można byłoby się posłużyć danymi opracowywanymi przez OECD oraz CIA. Jednak w przypadku pierwszej organizacji istnieje problem w postaci braku członkostwa Rumunii, z kolei druga udostępnia ostatnie dane z tego okresu za 2021 rok, a nas szczególnie interesuje sytuacja w 2023 roku, kiedy teoretycznie Rumunia miała wyprzedzić Polskę pod względem PKB per capita w parytecie siły nabywczej.

Więc czy Rumunia wyprzedza Polskę pod względem PKB per capita PPP? Wiele wskazuje, że nie, a dane Eurostatu najpewniej zostaną później skorygowane. Oczywiście w kontekście zamożności obywateli istotne są także inne wskaźniki jak, chociażby wysokość płac nominalnych oraz w parytecie siły nabywczej. Taką analizę przygotujemy w odrębnym artykule. Jednoznacznym jest jednak to, że tak jak i biorąc pod uwagę ten wskaźnik, tak i w ogólnej jakości życia (płace, dochód rozporządzalny, HDI, wskaźnik ubóstwa) Rumunia wypada gorzej od Polski.