Plastikowe torby stały się w ostatnich latach jednym z symboli zaśmiecania planety przez człowieka. Ich użycie jest bardzo popularne. Wielu z nas codziennie kupuje nowe, aby spakować do nich swoje zakupy. Duże zużycie plastiku jest szkodliwe dla środowiska. Okazuje się, że ich zużycie w Polsce jest bardzo niskie na tle Unii Europejskiej.
- Nieodłącznym elementem wielu zakupów są dziś plastikowe torby. Ich wysokie zużycie jest wskazywane jako jedno z tych szkodliwych zjawisk, które można w łatwy sposób ograniczyć.
- Według nowych danych Eurostatu, w 2021 roku na mieszkańca Unii Europejskiej przypadało średnio 77 lekkich plastikowych toreb na zakupy. Oznacza to spadek o 11 plastikowych toreb (czyli 12,5%) względem poprzedniego roku.
- Wśród krajów UE, dla których dostępne są dane, najwyższą konsumpcję lekkich plastikowych toreb na zakupy na osobę w 2021 roku odnotowały: Litwa (271 toreb na osobę), Łotwa (204) i Czechy (189).
- Na tym tle bardzo dobrze wypada Polska. W 2021 roku przeciętny Polak zużył zaledwie 19 takich toreb. Najmniejsze zużycie odnotowano w Belgii (5 toreb na osobę), Portugalii (9) oraz Szwecji (16).
Plastikowe torby w odwrocie. Ich konsumpcja w UE spada
Nieodłącznym elementem wielu zakupów są dziś plastikowe torby. Ich wysokie zużycie jest wskazywane jako jedno z tych szkodliwych zjawisk, które można w łatwy sposób ograniczyć. Dlaczego powinno się to zrobić? Po pierwsze plastikowe torby, zwłaszcza te jednorazowego użytku, są jednym z głównych źródłem zanieczyszczeń środowiska. Wprowadzane do ekosystemów plastiki mogą prowadzić do problemów ekologicznych, takich jak zatruwanie wód, zanieczyszczanie gleby i szkodzenie faunie morskiej.
Generują też bezpośrednie koszty związane z gospodarowaniem odpadami. Plastikowe torebki często kończą swój żywot jako śmieci. To sprawia, że liczba odpadów, którymi musimy zagospodarować, zwiększa się. Często trafiają one w miejsce, które nie są przystosowane do ich utylizacji. Szkodliwa jest także sama produkcja i utylizacja samego plastiku, ponieważ przyczynia się ona do emisji gazów cieplarnianych. Są też zagrożeniem dla zdrowia. Niektóre składniki chemiczne zawarte w plastikowych torebkach mogą przenikać do żywności i napojów, co stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi.
Zobacz też: Odpady pozwolą w Polsce na wyprodukowanie 13,5 mld m3 gazu
To sprawia, że UE postawiła sobie za cel ograniczenie ich konsumpcji. Według nowych danych Eurostatu, w 2021 roku na mieszkańca Unii Europejskiej przypadało średnio 77 lekkich plastikowych toreb na zakupy. Oznacza to spadek o 11 plastikowych toreb (czyli 12,5%) względem poprzedniego roku. Ogółem w UE w 2021 roku zużyto 34,2 mld lekkich plastikowych toreb na zakupy (-4,8 mld toreb w porównaniu z rokiem 2020).
Mieszkańcy UE zużywają mniej lekkich plastikowych toreb
W 2021 roku odnotowano pierwszy spadek konsumpcji w Unii Europejskiej bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy (tj. toreb o grubości ścianki mniejszej niż 15 mikrometrów). W 2021 roku mieszkańcy UE spożyli 12,3 mld bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy (VLPCBs). To najmniej w historii pomiarów, które trwają od 2018 roku. W 2018 roku zużyto 14,1 mld takich toreb. Rok później było to 14,5 mld, a w 2020 roku 14,9 mld. Od 2018 roku konsumpcja lekkich plastikowych toreb na zakupy o grubości od 15 do mniej niż 50 mikrometrów stopniowo spadała: od 8,2 mld w 2018 roku do 3,5 mld w 2021 roku.
Zobacz też: Eksport śmieci z UE: Unia poza swoje granice wysłała miliony ton odpadów
Wszystkie kraje UE wprowadziły środki zmniejszające konsumpcję zgodnie z dyrektywą dotyczącą toreb plastikowych, która ma na celu ograniczenie konsumpcji lekkich plastikowych toreb na zakupy do maksymalnie 40 toreb na osobę do 31 grudnia 2025 roku. Warto jednak wspomnieć, że cel ten nie obejmuje bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy (VLPCBs).
Polacy zużywają mało plastikowych toreb
Wśród krajów UE, dla których dostępne są dane, najwyższą konsumpcję lekkich plastikowych toreb na zakupy na osobę w 2021 roku odnotowały: Litwa (271 toreb na osobę), Łotwa (204) i Czechy (189), przy czym większość konsumpcji dotyczyła bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy (VLPCBs).
Po drugiej stronie znalazły się kraje o najniższej konsumpcji: Belgia (5 toreb na osobę), Portugalia (9) i Szwecja (16). W Belgii konsumpcja VLPCBs na osobę wyniosła 1 torba, a w Szwecji 2 torby. Portugalia nie podała szczegółów dotyczących podziału. Na tym tle bardzo dobrze wypada Polska. W 2021 roku przeciętny Polak zużył zaledwie 19 takich toreb.
Szeroki zakres konsumpcji na osobę wynika głównie z różnic w skuteczności środków, zależnych od czynników ekonomicznych, społecznych i politycznych. Innym powodem jest to, że niektóre kraje wprowadziły środki zmniejszające konsumpcję w okresie 2018–2021, podczas gdy inne miały te środki wdrożone wcześniej. Trzecim potencjalnym wyjaśnieniem są różnice w metodologiach obliczeniowych stosowanych przez kraje UE.
Spalanie śmieci, czyli jak w ekologiczny sposób uzyskać energię
