Podatki w Polsce są najwyższe od 1997 roku. Na tle UE plasujemy się pod tym względem w środku stawki.
Chyba nie ma w tym kraju człowieka, który nie słyszałby narzekania na podatki. Są tacy, którzy w swojej retoryce sugerują, że nasz kraj ma najwyższe i najbardziej skomplikowane podatki. Rządzący z kolei stale zapewniają, że obniżają i upraszczają podatki, aby w kieszeniach obywateli zostało jak najwięcej. Kto ma rację?
Podatki w Polsce są skomplikowane
W tegorocznej edycji International Tax Compertitiveness Index, rankingu najlepszych systemów podatkowych, Polska znalazła się dopiero na 36 z 37 miejsc. Wśród głównych powodów tak niskiej pozycji naszego kraju należy wymienić przede wszystkim bardzo skomplikowany system podatkowy w naszym kraju.
W 2019 na płaceniu wszystkich podatków przedsiębiorcy spędzili w Polsce średnio 334 godzin. To dwa tygodnie, czyli najgorszy wynik wśród rozwiniętych gospodarek. Liderom zajmuje to nawet 6 razy mniej. W Szwajcarii to tylko 63 godziny. Jeszcze mniej, bo 55 godzin, to czas potrzebny na zapłacenie podatków w Luksemburgu. Liderem OECD jest Estonia, gdzie to jedynie 50 godzin. Na całym świecie mniej zajmuje to tylko w Liechtensteinie (49 godz.), Katarze (41 godz.), Hong Kongu (34,5 godz.) i Bahrajnie (22,5 godz.).
Można więc z całą pewnością stwierdzić, że system podatkowy w Polsce jest skomplikowany. Czy jednak podatki są tak wysokie jak się sugeruje?
Podatki w Polsce są najwyższe od 24 lat
Biorąc pod uwagę wysokość podatków, należy patrzeć nie na dochody państwa z tego tytułu, lecz ich udział w PKB. Udział ten rośnie systematycznie od kilku lat. Poza dużą obniżką w latach 2008-2009 podatki rosną od wstąpienia do Unii Europejskiej. Przed wstąpieniem ich udział stale malał. Według danych Eurostatu, w 2020 roku stanowiły one 36,6% PKB. Był to najwyższy wynik od 24 lat.
Zobacz też: Podatki są siła napędową pieniądza i dlatego powinny być mądre
Podatki na tle UE są przeciętne
Biorąc pod uwagę inne kraje UE, system podatkowo-składkowy jest w naszym kraju całkiem przeciętny. Plasujemy się w połowie stawki. Najwyższy udział podatków i składek na ubezpieczenia społeczne w PKB odnotowano w Danii (47,6%), Francji (47,5%) i Belgii (46,2%). Na przeciwległym krańcu skali najniższe wskaźniki odnotowały Irlandia (20,8%) i Rumunia (27,2%).
Jeżeli chodzi o udział podatków w PKB, to na poziomie całej UE jest od prawie najwyższy w historii. Wyższe wartości osiągał on jedynie pod koniec XX wieku. Najniższy poziom odnotowano, tak samo jak w Polsce, w 2010 roku. Sam trend również przypomina ten w Polsce.
Podatki w Danii są najwyższe, a składki najniższe
Jeżeli spojrzymy na podział dochodów ze względu na różne kategorie, to zobaczymy, że Duński system podatkowo-składkowy cechuje nie tylko największy udział w PKB, ale także bardzo wysokie opodatkowanie dochodów i majątku. Mają za to najniższe w całej UE składki na ubezpieczenia społeczne.
Jest to dość ciekawe rozwiązanie, które można przemyśleć również w naszym kraju. To właśnie składki na ubezpieczenia społeczne sprawiają, że nasz system jest.
— Polski system podatkowy jest regresywny — bardziej obciąża osoby o niskich dochodach niż osoby o wysokich dochodach — czytamy w analizie “Kogo obciążają podatki w Polsce?” autorstwa dra Jakuba Sawulskiego.
Taka sytuacja może prowadzić do zwiększania się nierówności dochodowych i mniejszej efektywności gospodarki. To także przyczyna powstawania wielu patologii społecznych.
Zobacz też: Podatki od spadków i darowizn powinny mieć większe znaczenie w walce z nierównościami
