Azja i Oceania

Japonia podwaja budżet obronny. Co z wizerunkiem kraju pacyfistycznego?

Japonia chce zwiększyć swój budżet obronny, aby wynosił 2% PKB (111 mld USD). Zdaniem obserwatorów zagranicznych jest to sprzeczne z art. 9, który kreuje Japonię jako kraj pacyfistyczny. 

Japonia – coraz większy budżet obronny

Liberalno-demokratyczny rząd Japonii swoją decyzję motywuje zagrożeniem geopolitycznym wynikającym z ataku Rosji na Ukrainę. To również odzwierciedlenie presji ze strony Chin oraz Korei Północnej. W Azji istnieje wiele punktów zapalnych, przede wszystkim sporne terytoria w postaci niewielkich wysepek. W ciągu kilkunastu miesięcy to właśnie tam intensyfikują się ćwiczenia zbrojne zarówno strony chińskiej, jak i japońskiej. Decyzja Tokio o zwiększeniu budżetu na obronność to także wynik presji ze strony Stanów Zjednoczonych. Zwiększenie budżetu militarnego miałoby poprawić zdolność do kontrataku w razie zagrożenia w regionie Azji i Pacyfiku.

Premier Japonii, Fumio Kishida postrzega siebie jako liberała, jednak jego ostatnie decyzje dotyczące polityki zagranicznej stawiają go w rzędzie z konserwatystami. Obecnie polityk skłania się w stronę zacieśniania relacji z USA, co może skutkować większym angażowaniem Japonii w konflikty. Poprzez sukcesywne zwiększanie budżetu na obronność Japonia wysyła sprzeczne sygnały. Według Konstytucji Japonia jest krajem pacyfistycznym, i takim chciałaby pozostać, biorąc pod uwagę poglądy znacznej części społeczeństwa. Niemniej jednak coraz częściej pojawiają się głosy o konieczności rewizji artykułu 9, który brzmi następująco:

Naród japoński, dążąc szczerze do międzynarodowego pokoju opartego na sprawiedliwości i porządku, wyrzeka się na zawsze wojny jako suwerennego prawa narodu, jak również użycia lub groźby użycia siły jako środka rozwiązywania sporów międzynarodowych.

Dla osiągnięcia celu określonego w poprzednim ustępie nie będą nigdy utrzymywane siły zbrojne lądowe, morskie i powietrzne ani inne środki mogące służyć wojnie. Nie uznaje się prawa państwa do prowadzenia wojny.

 

– KONSTYTUCJA JAPONII z 3 listopada 1946 roku

Zobacz także: Rekordowo wysoki budżet Japonii, wzrosły wydatki na obronność

Japonia jako kraj pacyfistyczny

Zwiększenie wydatków na obronność w przypadku Japonii zmienia jej pozycję i podważa artykuł 9 Konstytucji. Państwo przechodziło demilitaryzację i nawet pokojowa konstytucja zmieniała się wraz z upływem czasu, oznaczając zwrot w relacjach na arenie międzynarodowej. Ostatni wzrost wydatków na obronę interpretowany jest jako silny bodziec wpływający na rozwój przemysły zbrojeniowego, który zyskał na znaczeniu po ataku Rosji (Zobacz także: Polskie spółki militarne przyciągają inwestorów! Króluje Lubawa).

Pomimo słynnego art. 9 Konstytucji Japonii, jej działania począwszy od 2015 roku, bardziej przypominają zbrojące się mocarstwo, aniżeli pacyfistyczny kraj. Obecnie Japonia aktywnie wspiera działania zbrojne w Ukrainie, nie tylko poprzez pomoc humanitarną, ale również cenne materiały logistyczne. Tokio jednoznacznie opowiedziało się po stronie Zachodu, nakładając embargo na eksport technologii do Rosji (Więcej: Ważna decyzja. Japonia zakazuje eksportu technologii do Rosji!). Zdaniem niektórych politologów tak bliskie relacje Japonii z USA mogą sprawiać, że niedługo Japonia sama będzie angażować się w konflikty międzynarodowe, a tym samym bezpowrotnie utraci swój status kraju pacyfistycznego.

Zobacz także: Japonia skutecznie przetestowała autonomiczny kontenerowiec

Obecnie Japonia ma trzecią, pod względem wielkości, gospodarkę, dziewiątą największą gospodarkę wojskową i znaczący wpływ na instytucje międzynarodowe, takich jak ONZ i MFW. Działania Tokio w obliczu zagrożenia regionalnego ze strony Chin i presji ze strony USA na zwiększanie wydatków na obronność są  zrozumiałe. Jako jedna z największych gospodarek na świecie Japonia nie może pozwolić na atak destabilizujący jej globalną pozycję. Niektórzy obawiają się jednak, że odejście od słynnego art. 9 może sprawiać, że Tokio będzie sukcesywnie wracać do swojej kolonialnej przeszłości, a to jeszcze bardziej nasili napięcia w regionie. W Azji wystarczy niewielki impuls, który zostanie opacznie zinterpretowany przez inne państwo, co stanie się powodem do ataku. Japończycy pozostają dumni z pokojowego nastawienia swojego państwa i wielu z nich sprzeciwia się rewizji art. 9. Z dużą dozą prawdopodobieństwa społeczeństwo nie poparłoby współuczestnictwa w międzynarodowych konfliktach na wzór USA. Jednak to Amerykanie „napisali” Japonii niegdyś konstytucję i to oni teraz ją zmieniają.

Pokojowa Dywidenda – nobliści apelują o ograniczenie wydatków na zbrojenia

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Agnieszka Patyk

Absolwentka studiów azjatyckich dalekowschodnich, studentka KU Leuven i ekonomii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Swoją przyszłość wiąże z finansami, ze szczególnym uwzględnieniem dalekowschodnich giełd papierów wartościowych. Jej pasją są języki obce, posługuje się angielskim, chińskim, rosyjskim oraz niemieckim. Współautorka monografii naukowej „Systemy Polityczne państw Bliskiego Wschodu”.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker