PKN ORLEN przeznaczy do 2030 roku 7,4 mld zł na inwestycje, które umożliwią koncernowi rozwój w obszarze nisko- i zeroemisyjnego wodoru, opartego o odnawialne źródła energii i technologię przetwarzania odpadów komunalnych. Strategia Wodorowa Grupy ORLEN będzie realizowana w czterech kluczowych obszarach: mobilność, rafineria i petrochemia, badania i rozwój oraz przemysł i energetyka. W efekcie, do końca tej dekady powstanie 10 hubów wodorowych, a kierowcy w Polsce, Czechach i na Słowacji będą mogli korzystać z sieci ponad 100 stacji tankowania wodoru. Realizowane przedsięwzięcia będą wspierały transformację Grupy ORLEN w kierunku neutralnego emisyjnie koncernu multienergetycznego.
Wodór to gaz, który dzięki nisko- lub nawet zeroemisyjności uważany jest na świecie za jeden z kluczowych elementów transformacji energetycznej. Jest wygodny w użytkowaniu i ma szerokie zastosowanie – może być wykorzystywany w transporcie, przemyśle lub w sektorze komunalnym, np. w ciepłownictwie. Ze względu na te właściwości, koncern opracował strategię rozwoju w obszarze gospodarki wodorowej, która jest dopełnieniem Strategii Grupy ORLEN do 2030 roku.
Do końca tej dekady Grupa ORLEN chce zainstalować około 0,5 GW nowych mocy wytwórczych wodoru, uzyskiwanych z odnawialnych źródeł energii oraz przetwarzania odpadów komunalnych. Osiągnięcie tego celu będzie możliwe dzięki budowie łącznie 10 hubów wodorowych, głównie w Polsce, ale też w Czechach. Będzie w nich wytwarzane około 60 kt nisko- i zeroemisyjnego wodoru rocznie. Dodatkowo, zastosowanie technologii magazynowania i wykorzystania dwutlenku węgla (CCS/CCU), umożliwi koncernowi obniżenie emisyjności produkcji kolejnych 120 kt wodoru z instalacji produkcyjnych w Płocku. W wyniku tych inwestycji prawie połowa wodoru wykorzystywanego w Grupie ORLEN powinna w 2030 roku pochodzić ze źródeł zero- lub niskoemisyjnych.
Pierwszy hub wodorowy koncern uruchomił już w 2021 roku w Trzebini. Obecnie produkuje on szary wodór z przeznaczeniem dla transportu, natomiast docelowo wytwarzany będzie w nim niskoemisyjny wodór, pochodzący z odnawialnych źródeł energii. Kolejny hub powstaje we Włocławku. Rozpoczęcie produkcji zielonego wodoru jest w nim planowane w drugiej połowie 2023 roku. Dwa lata później uruchomiony zostanie hub w Płocku. Wytwarzany w nim zielony wodór będzie wykorzystywany w przemyśle i transporcie.
Do 2030 roku koncern uruchomi także ponad 100 ogólnodostępnych stacji tankowania wodoru wraz z niezbędną logistyką. W Polsce powstanie ich ok. 57, na Słowacji ok. 28, a w Czechach ok. 26. Obecnej Grupa ORLEN posiada już dwie stacje tankowania wodoru w Niemczech. W tym roku powstaną kolejne cztery: trzy w Czechach i jedna w Polsce, w Krakowie. Z kolei w 2023 roku planowane jest uruchomienie stacji wodorowych w Poznaniu i Katowicach. Na każdej z nich pojawią się stanowiska tankowania dla aut osobowych i autobusów. Do tankowania aut osobowych wykorzystywane będzie ciśnienie 700 barów, które pozwoli zatankować samochód do pełna w ciągu 5 minut. W praktyce do auta trafi ok. 5 kg paliwa, które umożliwi przejechanie nawet 700 km.
Zbudowane zostaną również instalacje do produkcji wodoru jakości automotive, w który będą zaopatrywane stacje. Zgodnie ze strategią, koncern chce wytwarzać co najmniej 19 kt wodoru z przeznaczeniem dla transportu. To ilość, która pozwoli na zasilenie około 1000 autobusów i 160 pociągów rocznie.
Grupa ORLEN podjęła już wcześniej działania w kierunku zagospodarowania wodoru w miejskim transporcie publicznym i kolejowym, podpisując listy intencyjne o współpracy z 17 polskimi miastami oraz czterema przedsiębiorstwami, będącymi potencjalnymi odbiorcami wodoru. Umożliwi to lokalizowanie inwestycji w miejscach o najwyższym potencjale do rozwoju transportu wodorowego.
Koncern w Strategii Wodorowej mocny akcent stawia także na badania i rozwój. W 2021 roku w Trzebini oddane do użytku zostało laboratorium analityczne badania wodoru. Natomiast do 2025 roku w Centrum Badawczo-Rozwojowym w Płocku powstanie pracownia wodorowa. Prowadzone będą w niej testy i badania na instalacjach w zakresie produkcji wodoru, jego jakości i oczyszczania, a także magazynowania i transportu.
Technologię wodorową Grupa ORLEN będzie rozwijać także w obszarze przemysłu i energetyki. Strategia zakłada, że nowe jednostki CCGT, powstające w ramach koncernu, będą miały możliwość współspalania wodoru. Natomiast przewidywane w dalszej perspektywie nadwyżki nisko- i zeroemisyjnego wodoru koncern będzie mógł przeznaczyć na potrzeby innych gałęzi przemysłu w kraju i za granicą (m.in. w ramach planowanej Europejskiej Sieci Przesyłu Wodoru).
Ze względu na innowacyjny, kompleksowy i międzynarodowy charakter projektów, znaczna ich część będzie ubiegać się o dofinansowanie. W 2021 roku projekt „Clean Cities”, zakładający rozbudowę infrastruktury na potrzebę transportu, uzyskał 2 mln euro bezzwrotnego dofinansowania z unijnego programu CEF Transport Blending Facility. Z kolei projekt „Hydrogen Eagle”, obejmujący Polskę, Czechy i Słowację, dla polskiej i czeskiej części ubiega się o bezzwrotne dofinansowanie w ramach unijnego programu IPCEI.
