GospodarkaKomentarze I Analizy

Bank Światowy: globalna recesja może wybuchnąć już w 2023 roku

Bank Światowy przygotował trzy scenariusze gospodarcze na najbliższe lata. Z jednego z nich wynika, że globalna recesja, rozumiana jako spadek światowego PKB na mieszkańca, może wybuchnąć już w następnym roku. 

Scenariusz pierwszy, czyli globalne, nieznaczne spowolnienie gospodarcze

Globalne spowolnienie gospodarcze jest nieuniknione. Jednakże to jak bardzo tempo wzrostu gospodarczy się obniży i czy przerodzi się w recesję, nadal jest pod znakiem zapytania. Sprawie postanowili się przyjrzeć analitycy Banku Światowego, którzy opracowali trzy scenariusze gospodarcze na nadchodzące lata mające zarysować.

Zobacz także: Zadłużenie krajów rozwijających się może być źródłem głębokiego kryzysu!

Według tego bazowego, który został skalibrowany w taki sposób, aby oddać wyniki badań Consensus Economics, wzrost globalnego PKB spowolni. Ten w 2021 roku wyniósł aż 5,5 proc., z kolei w tym roku spadnie on do 2,9 proc., po czym jeszcze spowolni do 2,4 proc. w 2023 roku. Jednakże już za 2 lata dojdzie do odbicia gospodarczego i globalna produkcja wzrośnie o 3 proc. Jak widać na zamieszczonym poniżej wykresie, skala spowolnienia w nadchodzącym roku będzie podobna do tych mających miejsce w 1998 oraz 2012 roku. Z danych zaprezentowanych poniżej wynika również, że wzrost spowolni bardziej w gospodarkach rozwiniętych, niż tych wschodzących. 

Wzrost globalnego PKB w wypadku scenariuszu bazowego
Źródło: Guénette, Justin Damien, M. Ayhan Kose, and Naotaka Sugawara (2022). “Is a Global Recession Imminent?” Equitable Growth, Finance, and Institutions Policy Note No. 4, World Bank, Washington, DC.

Na szczęście oprócz wzrostu gospodarczego, obniży się również tempo wzrostu cen. Po tym jak w 2022 roku globalna inflacja CPI, liczona jako średnia ważona inflacji w 15 rozwiniętych gospodarkach i 10 wschodzących, wyniesie aż 7,7 proc., tak już w 2023 roku spadnie do 4,6 proc., a w 2024 roku będzie ona już na poziomie 3,2 proc. Co warto zaznaczyć w wypadku inflacji bazowej, czyli takiej, z której wyłączone są ceny energii, sytuacja nie będzie wyglądać już tak kolorowo. Jak widać na zamieszczonym poniżej wykresie, co prawda spadnie w nadchodzących latach, ale nadal będzie się utrzymywać na poziomie znacznie przekraczającym 2,5 proc. Choćby w 2024 roku, wedle prognozy Banku Światowego, wyniesie ona 3,8 proc.

Inflacja bazowa w wypadku scenariuszu bazowego
Źródło: Guénette, Justin Damien, M. Ayhan Kose, and Naotaka Sugawara (2022). “Is a Global Recession Imminent?” Equitable Growth, Finance, and Institutions Policy Note No. 4, World Bank, Washington, DC.

Za sam spadek tempa wzrostu cen oprócz założonego przez autorów wygasaniu szoków podażowych, będzie odpowiedzialna polityka monetarna. W tym scenariuszu globalna nominalna stopa procentowa, liczona podobnie jak światowa inflacja, ma wzrosnąć, tak jak oczekuje konsensus rynkowy, czyli od 1,6 proc. w 2021 roku do 3,8 proc. w 2023 roku. Oznacza to, że jeszcze w ciągu najbliższych kilkudziesięciu miesięcy globalna realna stopa procentowa będzie ujemna! Dopiero w 2024 roku, stanie się ona dodatnia, ale wyniesie zaledwie 0,1 proc. 

Jeżeli oczekiwania inflacje wzrosną, czeka nas ostre spowolnienie

Jednakże, co jeśli taka polityka monetarna nie wystarczy i na skutek podwyższonej przez wiele kwartałów inflacji dojdzie do trwałego podwyższenia oczekiwań inflacyjnych? Wedle drugiego scenariusza Banku Światowego, zakładającego taką sytuację, globalna gospodarka wejdzie w okres ostrego spowolnienia. 

Zobacz także: Europejska logistyka w kryzysie? Czekają nas trudne czasy

W takim wariancie reakcja banków centralnych na całym świecie będzie bardziej stanowcza niż w scenariuszu bazowym. Nominalna stopa procentowa w 2023 roku wyniosłaby aż 4,8 proc., po czym obniżałaby się w 2024 roku do poziomu 4,3 proc. Tak znaczny jej wzrost spowodowałby, że realna stopa procentowa stałaby się dodatnia już w 2023 roku. 

Co warto zaznaczyć, mimo tego, że stopy znacznie wzrosną, nie doprowadzą one do tego, że globalna inflacja spadnie szybciej, niż w scenariuszu bazowym. Światowe tempo wzrostu cen wyniesie 7,7 proc. w tym roku, 4,1 proc. w 2023 roku, a następnie spadnie do 3,7 proc. Co więcej, w wypadku inflacji bazowej sytuacja również będzie utrzymywać się na relatywnie wysokim poziomie, co widać na poniższym wykresie. 

Inflacja w scenariuszu ostrego spowolnienia
Źródło: Guénette, Justin Damien, M. Ayhan Kose, and Naotaka Sugawara (2022). “Is a Global Recession Imminent?” Equitable Growth, Finance, and Institutions Policy Note No. 4, World Bank, Washington, DC.

Co warto podkreślić, podwyżki stóp procentowych wpłyną mocno na wzrost globalnego PKB, doprowadzając do ostrego hamowania światowej gospodarki. Z danych zaprezentowanych na poniższej tabeli wynika, że tempo wzrostu produkcji wyniesie zaledwie 1,7 proc. w 2023 roku. Co więcej w wypadku gospodarek rozwiniętych spadnie ono do zaledwie 0,5 proc. Co prawda do recesji, rozumianej, jako spadek globalnego PKB na mieszkańca nie dojdzie, ale do tych technicznych w niektórych rejonach już jak najbardziej. W Stanach Zjednoczonych oraz w strefie euro w 2023 roku, zostanie zanotowane dwa razy z rzędu ujemny wzrost gospodarczy w ujęciu kwartalnym. 

Wzrost gospodarczy w scenariuszu ostrego spowolnienia
Źródło: Guénette, Justin Damien, M. Ayhan Kose, and Naotaka Sugawara (2022). “Is a Global Recession Imminent?” Equitable Growth, Finance, and Institutions Policy Note No. 4, World Bank, Washington, DC.

Globalna recesja: światowy PKB per capita spadnie

Inaczej sytuacja wygląda w ostatnim scenariuszu, w którym założono, że oczekiwania inflacyjne wzrosną jeszcze mocniej, niż w tym drugim. W takim wypadku czekać nas będzie globalna recesja. Z danych zaprezentowanych poniżej wynika, że światowe PKB per capita w 2023 roku spadnie o 0,4 proc. za sprawą kryzysów, które wybuchną w gospodarkach rozwiniętych. Co więcej w scenariuszu, w którym ma miejsce globalna recesja, wiele rozwijających się państw posiadających znaczne zadłużenie w zagranicznych walutach znajdzie się w bardzo nieciekawej sytuacji. 

Globalna recesja doprowadzi do spadku światowego PKB per capita o 0,4 proc.
Źródło: Guénette, Justin Damien, M. Ayhan Kose, and Naotaka Sugawara (2022). “Is a Global Recession Imminent?” Equitable Growth, Finance, and Institutions Policy Note No. 4, World Bank, Washington, DC.

Zobacz także: Lankijski kryzys nie wygasł. On nieustannie trwa

Otóż w celu obniżenia inflacji w takich okolicznościach, banki centralnego na całym świecie podniosą stopy procentowe bardziej, niż w każdym poprzednim scenariuszu. Łącznie ta nominalna w latach 2021-2023 wzrośnie aż o 560 punktów bazowych. Doprowadzi to do tego, że realna stopa procentowa wyniesie w 2023 roku aż 2,8 proc., po czym spadnie ona o jeden punkt procentowy. Co warto zaznaczyć, ostatni raz, gdy podwyżki przybrały taką skalę, czyli w latach 1980-1982 doszło do pogrążenia Ameryki Południowej oraz Karaibów w trwającym około dekady kryzysie zadłużeniowym. 

Jeżeli zaś chodzi o inflację to ta między innymi na skutek wybuchu globalnej recesji w 2023 roku, znacznie spadnie. Wyniesie ona dokładnie 3 proc., po czym na skutek odbicia gospodarczego w 2024 roku wzrośnie do 3,5 proc. Jeżeli zaś chodzi o inflację bazową, to w tym scenariuszu spadnie ona najmocniej. Zdanych zaprezentowanych poniżej wynika, że w 2024 roku wyniesie już 2,9 proc. 

Globalna recesja przyczyni się do obniżenia inflacji bazowej
Źródło: Guénette, Justin Damien, M. Ayhan Kose, and Naotaka Sugawara (2022). “Is a Global Recession Imminent?” Equitable Growth, Finance, and Institutions Policy Note No. 4, World Bank, Washington, DC.

PKB Niemiec spadnie o 0,3%, zamiast wzrosnąć o 3,7%

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Adam Suraj

Ekonomista zarażony miłością do tej nauki przez Ha-Joon Chang. To on pokazał, że ekonomia to nie są nudne obliczenia, a nauka o życiu społecznym.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker