Handel bronią na świecie przybrał na sile w trakcie pandemii
Handel bronią na świecie nie ustał pomimo pandemii. Producenci broni zwiększyli swoje obroty, osiągając przychód rzędu kilkuset mld dolarów. W handlu uzbrojeniem dominują szczególnie firmy z jednego kraju.
Sprzedaż broni na świecie – dane SIPRI
Według danych opublikowanych przez SIPRI (Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem w Sztokholmie) sprzedaż uzbrojenia i usług wojskowych wzrosła kolejny rok z rzędu. W 2020 roku wyniosła łącznie 531 mld dolarów, co stanowi realny wzrost o 1,3% w porównaniu z poprzednim rokiem. Co więcej, sprzedaż broni stu największych firm zbrojeniowych w 2020 roku była o 17% wyższa niż w 2015 roku, gdy Instytut SIPRI po raz pierwszy uwzględnił dane dotyczące chińskich przedsiębiorstw.
Wykres 1. Całkowita sprzedaż broni firm wg. SIPRI Top 100, 2002–20.
Źródło: SIPRI Arms Industry Database, Dec. 2021
Alexandra Marksteiner, badaczka w programie SIPRI Military Expenditure and Arms Production Program, powiedziała:
Giganci przemysłowi byli w dużej mierze chronieni przez utrzymujący się popyt rządu na towary i usługi wojskowe. W dużej części świata wydatki wojskowe wzrosły, a niektóre rządy nawet przyspieszyły płatności na rzecz przemysłu zbrojeniowego w celu złagodzenia skutków kryzysu Covid-19.
Zobacz także: Posiadanie broni: na 100 Amerykanów przypada 120 sztuk broni
Handel bronią na świecie – liderem wciąż USA
W 2020 roku sprzedaż broni 41 amerykańskich firm wyniosła 285 miliardów dolarów, co jest wzrostem o 1,9% w porównaniu z rokiem poprzednim. Co więcej, od 2018 roku pierwsza piątka firm zbrojeniowych w rankingu ma siedzibę w USA. Rynek w Stanach jest bardzo dynamiczny, przemysł zbrojeniowy przechodzi falę fuzji i przejęć. Drugim krajem, który ma duży udział w handlu bronią na świecie są Chiny. Łączna sprzedaż broni pięciu chińskich firm znajdujących się na liście Top 100 wyniosła w 2020 roku ok. 66,8 miliarda dolarów, do daje wzrost o 1,5 r/r. Trzecie miejsce zajmują natomiast firmy brytyjskie.
Wykres 2. Udział poszczególnych krajów w sprzedaży broni w roku 2020.
Źródło: SIPRI Arms Industry Database, Dec. 2021
Dr Nan Tian, starszy pracownik naukowy SIPRI, powiedział:
W ostatnich latach chińskie firmy zbrojeniowe skorzystały z programów modernizacji wojskowej tego kraju i skupiły się na fuzji wojskowo-cywilnej. Stały się jednymi z najbardziej zaawansowanych producentów technologii wojskowych na świecie.
Zobacz także: U.S. Navy przechwyciła statek z nielegalną bronią na Morzu Arabskim
Niektóre firmy produkujące broń odczuły jednak problemy związane z łańcuchami dostaw. Francuski producent broni Thales odnotował spadek sprzedaży broni o 5,8% spowodowany przez zakłócenia w gospodarce wiosną 2020 r. Łączna sprzedaż broni przez sześć francuskich firm z pierwszej setki spadła o 7,7 procent r/r. W ujęciu rocznym spadła również sprzedaż rosyjskich firm o 6,5%.