Przemysł papierniczy zmaga się z rekordowo wysokimi cenami, które mają swoje przełożenie na wiele gałęzi polskiej gospodarki. Jak prognozuje Rynek Papierniczy, rosnące koszty sprawią, że ceny rynkowe podstawowych produktów higienicznych jak papier toaletowy wzrosną już w pierwszych miesiącach roku nawet o 20%. Z czego wynikają aktualne ceny papieru?
Rosnące ceny papieru – przyczyn jest kilka
Popandemiczne ożywienie sprawia, że coraz więcej osób skłania się ku ekologicznym rozwiązaniom. Ostatnio szczególnie popularne jest stosowanie papieru i tektury w branży opakowań. Biodegradowalne paczki zastępują wyroby z tworzyw sztucznych, zwiększając popyt na papier. Napięcie na rynku wynika z większego, niż zakładano ożywienia, przemysł nie nadąża za postępującym trendem konsumpcyjnym. Gwałtownie rosną również ceny wyrobów higienicznych, takich jak papier toaletowy czy chusteczki. Ceny celulozy regularnie wzrastają od ponad roku. Towar importowany jest coraz droższy, a na jego cenę wpływają także wahania kursowe, w tym osłabienie złotego i euro względem dolara. Na przestrzeni ostatniego roku celuloza podrożała o 60-80%.
W krótkiej perspektywie niemożliwe jest znaczne zwiększenie mocy przetwórczych. Ponadto głównymi odpowiedzialnymi za wzrost cen surowca są rosnące ceny energii oraz problemy na rynku drewna. Wzrost cen wytwarzania, coraz większa liczba zamówień sprawiają, że dostawy się wydłużają, a producenci są zmuszeni przenieść część kosztów na konsumentów.
Zobacz także: Uprawnienia do emisji CO2 stanowią 60% ceny prądu
Rosnące ceny energii – uprawnienia do emisji
Najważniejszą kwestią przekładającą się na wzrost cen papieru na polskim rynku są wysokie ceny energii elektrycznej. Zakłady papiernicze funkcjonują w oparciu o surowce takie jak gaz czy węgiel. Problem stanowi również wzrost cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla.
Instalacje ETS w branży papierniczej otrzymywały darmowe uprawnienia pokrywające w ubiegłych latach niecałe 60% emisji z tych instalacji. Tym samym konieczne było kupienie ok. 700 tys. EUA w skali roku. Biorąc jednak aktualne ceny uprawnień do emisji, koszty gwałtownie wzrosły. Co więcej, darmowe alokacje w nowym okresie ETS są niższe, tak więc potrzeby dokupowania uprawnień będą jeszcze wyższe. Branża oczekuje nowelizacji ustawy o rekompensatach dla przemysłów energochłonnych.
Zobacz także: Rafał Krajewski: Zero papieru i ciężarówki autonomiczne [WYWIAD]
Drewno – większy popyt, mniejsza podaż
Istotnym czynnikiem wpływającym na ceny papieru jest wzrost cen drewna. Według danych GUS, średnia cena surowca drzewnego w 2021 roku o 7,83% r/r i wyniosła 212,26 zł/m3. Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych przeznaczyła do aukcji zamkniętych 70% puli drewna, zamiast jak to było dotychczas, 80%. Wobec mniejszej ilości surowca ceny poszybowały w górę. Obecnie polskie drewno jest jednym z najdroższych w Europie. Alternatywnym rozwiązaniem mogłoby być sprowadzanie surowca z Białorusi, jednak z uwagi na obecną sytuację polityczną, jest to utrudnione. Ponadto Lasy Państwowe zrealizowały umowy na 95%, zamiast 100% zakontraktowanych wolumenów drewna, co również ograniczyło podaż. Jak donosi fpg24, Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego zaapelowała o wprowadzenie zakazu eksportu nieprzetworzonego drewna, aby trafiało ono przede wszystkim na rodzimy rynek. Szacuje się, że w ciągu pierwszych trzech kwartałów ubiegłego roku 900 tys. metrów sześciennych drewna trafiło do Chin.
Biorąc pod uwagę dalszy wzrost cen certyfikatów uprawniających do emisji dwutlenku węgla, należy spodziewać się kolejnych podwyżek w branży papierniczej. Uwzględniając również wzrost popytu na drewno, przy jednoczesnym ograniczeniu podaży (Strategia na rzecz Bioróżnorodności 2030 i Strategia Leśna UE 2030), branżę papierniczą czeka trudny okres, a konsumentów kolejne podwyżki cen.
