PIE: nowymi specjalnościami eksportowymi Polski druk 3D i autobusy elektryczne

Polski Instytut Ekonomiczny zaprezentował raport pt. „Liderzy rewolucji technologicznej w polskim eksporcie”, w którym wspomina m.in. o polskiej innowacyjności i hitach eksportowych.

Przede wszystkim z raportu PIE wynika, że Polska zajmuje 41. miejsce na świecie na 140 przebadanych krajów pod względem innowacyjności.

„Ocena ekosystemu uzyskana przez Polskę (55,1 pkt. na 100 możliwych; 41. miejsce wśród badanych krajów) nie sytuuje nas co prawda w czołówce światowych innowatorów, ale też nie w grupie outsiderów. Polska osiągnęła wyniki powyżej średniej dla świata w trzech z pięciu obszarów (subfilarów) ekosystemu innowacji (Badania i rozwój, Komercjalizacja i Wymogi administracyjne), a dystans do średniej światowej w dwóch pozostałych (Interakcja i różnorodność oraz Kultura przedsiębiorczości) był stosunkowo nieduży” – podają eksperci PIE.

Wbrew często wyrażanej krytyce funkcjonowania sektora B+R w Polsce, jego ocena jako obszaru ekosystemu innowacji wypadła niemal o połowę lepiej od średniej światowej, a w zakresie komercjalizacji i wymogów administracyjnych była lepsza odpowiednio o 19 proc. i 13 proc. Polskie instytucje naukowe zajęły pod względem jakości wysokie, 18. miejsce w świecie – możemy wyczytać.

Z kolei kultura przedsiębiorczości wypadła o 10 proc. gorzej od średniej światowej, a  interakcja  i  różnorodność  –  o  14  proc.  słabiej. Na niską punktację w tym ostatnim obszarze wpłynęła przede wszystkim bardzo słaba ocena zróżnicowania siły roboczej (134. miejsce w świecie) i współpracy  wielostronnej,  tj.  wewnątrz  przedsiębiorstw, między przedsiębiorstwami oraz między biznesem i nauką w zakresie B+R (116. miejsce). Potwierdza to wagę niskiego poziomu kapitału społecznego oraz trudności z komercjalizacją wyników badań naukowych jako barier rozwoju innowacyjnego w Polsce.

V4

Kraje Grupy Wyszehradzkiej (V4) dzieli dość duży dystans do państw będących liderami w poszczególnych subfilarach ekosystemu innowacji, zwłaszcza w obszarach: Badania i rozwój oraz Interakcja i różnorodność (wykres 11). Mają one w gruncie rzeczy podobne problemy z innowacyj-nością, a różna jest jedynie ich skala.

Na tle grupy najlepiej wypadają Czechy, które dzieli najmniejszy dystans od liderów w zakresie wymogów administracyjnych (USA), kultury przedsiębiorczości (USA), interakcji między podmio-tami i różnorodności siły roboczej (Szwajcaria) oraz badań i rozwoju (Japonia). Z kolei Polska jest najbliżej wyniku uzyskanego przez lidera komercjalizacji (Luksemburg).

Pod względem sumarycznej pozycji w rankingu światowym, polski ekosystem innowacji został oceniony przez WEF lepiej niż węgierski (odpowiednio 41. i 48. miejsce wśród badanych krajów), podobnie jak słowacki (40. miejsce) i gorzej niż czeski (30. miejsce). Pod względem oceny Dyna-miki biznesu Polska zajęła 3. miejsce w grupie V4 – po Czechach i Słowacji, natomiast pod wzglę-dem oceny Zdolności do innowacji – 2. miejsce, po Czechach.

Udział wysokich technologii w eksporcie

W dziesięcioleciu 2007-2017 wyroby wysokiej techniki zwiększyły swój udział w polskim eksporcie o 5,5 p.p. wobec wzrostu tylko o 1,7 p.p. w eksporcie UE jako całości. W rezultacie malał pod tym względem dystans Polski w stosunku do średniej unijnej – z ponad 13 p.p. na początku badanego okresu do poniżej 10 p.p. od 2012 r. Udział wyrobów wysokiej techniki w eks-porcie poszczególnych krajów UE-28 w 2017 r. kształtował się w szerokich granicach od 4,3 proc. w Grecji do 34,3 proc. w Irlandii.

Liderem pod względem udziału wysokich technologii w eksporcie w krajach UE są Irlandia, Malta oraz Holandia. Polska jest w drugiej części zestawienia osiągając rezultat 8,5 proc. i wypadając wyraźnie gorzej niż takie kraje jak Węgry (15,7 proc.), Czechy (15,3 proc.), Estonia (12 proc.), czy też Łotwa (10,2 proc.), ale za to lepiej niż Włochy (7,5 proc.), Luksemburg (6,8 proc.), Hiszpania (6 proc.), czy Grecja (4,3 proc.).

PIE jako nowe polskie specjalności eksportowe wskazuje autobusy elektryczne oraz druk 3D. Jak podają autorzy w raporcie: „Co drugi autobus elektryczny produkcji unijnej sprzedany na rynku wewnętrznym UE i co trzeci wyeksportowany poza UE pochodzi z Polski”.

W pierwszych trzech kwartałach 2018 roku Polska sprzedała autobusy elektryczne o łącznej wartości ponad 36 mln euro, które w 93 proc. trafiały na rynek UE.

Z kolei rynek druku 3D w 10 proc. należy do polskich przedsiębiorstw.  „Światowy rynek drukarek 3D jest zdominowany przez firmy amerykańskie, chińskie, tajwańskie, holenderskie i niemieckie, ale miejsce w czołówce zajmują również przedsiębiorstwa z Polski. Są to zarówno producenci drukarek, jak i producenci filamentów, tj. materiałów eksploatacyjnych do druku. Urządzenia z Polski cieszą się dużym uznaniem za granicą głównie ze względu na innowacyjność zastosowanych rozwiązań” – możemy przeczytać w raporcie.

We wnioskach możemy przeczytać, że badanie ankietowe Polskiego Instytutu Ekonomicznego wykazuje, że potencjał eksportowy firm-liderów rewolucji technologicznej w Polsce jest wyższy od średniego dla ogółu ankietowanych producentów-eksporterów z sekcji przetwórstwa przemysłowego. Prawidłowość ta dotyczy wszystkich wymienionych kategorii firm-liderów, a ujawnia się najsilniej w firmach wdrażających nowe technologie.