Finanse

O przejrzystości banków centralnych. Dlaczego to tak ważne?

Międzynarodowy Fundusz Walutowy pisze na swoim blogu, że „banki centralne muszą zwiększyć przejrzystość, aby zbudować zaufanie”. O co chodzi z ową przejrzystością i jak banki centralne mogą ją zwiększać? O tym w niniejszym artykule.

Banki centralne mogą wpływać na zaufanie publiczne, swoją niezależność, wiarygodność i tym samym skuteczność polityki pieniężnej przez odpowiednią przejrzystość swoich działań. W gruncie rzeczy chodzi o klarowne przedstawianie argumentacji swoich decyzji dla społeczeństwa przez odpowiednią komunikację. Wbrew pozorom komunikacja jest bardzo ważna w polityce pieniężnej, a część komentatorów gospodarczych wskazuje, że przy niskich poziomach inflacji może ją nawet stabilizować.

Szczególnie istotna jest przejrzystość w okresie zawirowań gospodarczych i finansowych. Społeczeństwo chce wiedzieć, dlaczego ich raty kredytów hipotecznych rosną, a firmy muszą płacić wyższe odsetki za zewnętrzne źródła finansowania, gdy gospodarka znajduje się de facto w kryzysie, a nie w prosperity.

Jak wspomniano, przejrzystość wzmacnia niezależność. Jeżeli bank centralny rzeczowo argumentuje swoją decyzję odnośnie stóp procentowych, wówczas możemy być spokojni, że ruchy te determinowane są czynnikami ekonomicznymi (dla dobra gospodarki), a nie politycznymi (dla dobra rządzącej opcji politycznej). Jak mawiał Stefan Ingves, były prezes Riksbanku (bank centralny Szwecji):

Niezależność wymaga przejrzystości. Jeśli jesteś niezależny, ważne jest, aby ludzie rozumieli, co robisz. Jeśli jesteś niezależny i powiesz opinii publicznej: „To nie twoja sprawa”, prędzej czy później zostanie ci odebrana niezależność.

Zobacz także: Deutsche Bank chyli się ku upadkowi! CDSy rosną do rekordowego poziomu

Poniższy wykres przedstawia liczbę ustaw zawierających przepisy dotyczące przejrzystości. Widzimy, że ustawodawca uregulował przejrzystość, zwłaszcza w zakresie polityki pieniężnej. Jednocześnie, Europa wyróżnia się pod tym względem, natomiast reszta regionów ma w tej w kwestii wiele do nadrobienia. Bez odpowiedniej przejrzystości, komunikacja ze społeczeństwem jest po prostu mglista, co ogranicza zaufanie do instytucji banku centralnego.

Źródło: MFW

Zobacz także: Masowy strajk na niemieckiej kolei! Związkowcy sparaliżują kraj?

Ostatnio Bank Kanady opublikował szczegółowe podsumowanie obrad Rady Prezesów. Stał się tym samym jednym z prawie dwudziestu banków centralnych, który regularnie publikuje szczegółowe informacje ze swoich posiedzeń. W komunikacie znajdziemy m.in. spostrzeżenie członków Rady, decyzje dotyczącą stóp procentowych i argumentację swojej decyzji. W Polsce po każdym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej także publikowany jest komunikat. Niemniej, w porównaniu do Banku Kanady zawiera on mniej treści i w ograniczonym stopniu poznajemy opinię członków Rady.

MFW w ankiecie spytał bankierów centralnych o kwestie dotyczące przejrzystość. Zapytano o to, czy przyjęty w 2020 r. przez Zarząd MFW Kodeks Przejrzystości Banku Centralnego (zawiera on zestaw zasad obejmujących mandaty, funkcje i operacje banków centralnych), jest przydatny. Zdecydowana większość banków centralnych (81%) stwierdziła, że tak. Ponadto banki centralne wyraziły chęć, aby MFW dokonał przeglądu przejrzystości (78%).

Źródło: MFW

Zobacz także: PKB per capita Polski nadal daleko w tyle za Niemcami

Dlaczego takie przeglądy są ważne? Jak czytamy na blogu MFW:

Przeglądy podkreślają znaczenie przejrzystości w ułatwianiu odpowiedzialności, a także szczegółowo opisują wyniki banku centralnego i zgodność z mandatami. Pomagają również w usprawnianiu skuteczniejszej komunikacji między bankami centralnymi a ich różnymi zainteresowanymi stronami, w tym prawodawcami, mediami informacyjnymi, naukowcami i opinią publiczną. Pomaga im to dostosować narzędzia, kanały i komunikaty komunikacyjne do potrzeb docelowych odbiorców, zmniejszając niepewność i przyczyniając się do lepszych wyborów politycznych 

Dotychczas MFW dokonał przeglądu banków centralnych m.in. Kanady, Chile, Maroka i Seszeli. Pod wpływem przeglądu i zaleceń MFW, Bank Centralny Seszeli zaczął publikować Raporty o Polityce Pieniężnej, natomiast Bank Centralny Chile utworzył sekcję na swojej stronie internetowej, gdzie publikowane są szczegółowe informację dotyczące instrumentów i działań.

Podsumowując, wzmacnianie przejrzystości banków centralnych przez odpowiednią komunikację z mediami i społeczeństwem jest niezwykle ważna, gdyż wspiera niezależność banku centralnego i zwiększa skuteczność konwencjonalnych instrumentów jak kształtowanie stóp procentowych. Im więcej szczegółowych komunikatów i raportów z posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej czy ogólniej mówiąc, dotyczących prowadzonej polityki pieniężnej, tym lepiej dla społeczeństwa, gospodarki i samego banku centralnego.

Stopy procentowe zrobiły swoje. Ich wzrost byłby błędem [RAPORT OG]

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Gabriel Chrostowski

Analityk makroekonomiczny, w wolnych chwilach uprawiający piłkę nożną oraz biegi krótko- i długodystansowe

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker