Kredyty hipoteczne w odwrocie. Za przeciętny można kupić jedynie 40 m2.
Rosnące stopy procentowe są problemem dla młodych Polaków, którzy chcą spełnić marzenie o swoim własnym mieszkaniu. Spada zarówno liczba jak i wielkość kredytów wyrażona w metrach kwadratowych mieszkania.
W nowym Miesięczniku Makroekonomicznym ekonomiści Polskiego Instytutu Ekonomicznego postanowili przyjrzeć się kredytom hipotecznym w Polsce. Eksperci zauważają, że szybko rosnące raty kredytów są wyzwaniem dla kredytobiorców.
Większość obecnie spłacanych kredytów została zaciągnięta w czasach gdy stopy procentowe były bardzo niskie. Większość, gdy stopa referencyjna NBP wynosiła 2,5 p.p. lub mniej. Dlatego też banki nie mogą udzielać kredytów osobom na granicy zdolności kredytowej. KNF wymagał, aby klient banku posiadał bufor bezpieczeństwa na wypadek podwyżek stóp procentowych o 2,5 p.p. Oznacza to, że oprocentowanie większości kredytów hipotecznych wzrosło ponad minimalny poziom bezpieczeństwa.
Zobacz też: Zdolność kredytowa Polaków leci na łeb na szyję
Warto jednak pamiętać, że w rzeczywistości ta zdolność jest większa niż podawana przez KNF. Wynika to z faktu, że często kredytobiorcy nie biorą maksymalnego dostępnego kredytu. Wzorst wynagrodzeń powoduje także wzrost zdolności w czasie spłacania kredytu. Sam NBP wskazuje, że narażeni są najbardziej nowi kredytobiorcy. Jeżeli ktoś brał kredyt w 2020 albo 2021 roku, to może doświadczyć wzrostu stóp o 7,5 p.p. to trzykrotnie więcej niż wynosił bufor KNF. Obecnie wprowadzono już zmianę i bufor wynosi 5 p.p. Z drugiej strony pensje w tej grupie nie zdążyły jeszcze tak urosnąć.
Udzielane kredyty hipoteczne warte coraz mniej
Jak zauważają ekonomiści, od kilku miesięcy spada wartość udzielanych kredytów hipotecznych.
Wartość udzielanych kredytów hipotecznych spada od października zeszłego roku. W lutym do 5,1 mld PLN – to mniej niż średnio w 2019 r. (5,4 mld). NBP wskazuje, że ceny mieszkań wzrosły od I kw. 2019 r. o 37 proc. Za kredyty hipoteczne udzielone w lutym 2022 r. można było kupić o 34 proc. mniej m2 mieszkań niż w 2019 r.
Spada także średnia wartość kredytu wyrażona w m2. W 2020 roku można było kupić za średni kredyt nawet 48m2 mieszkania. Obecnie to już jedynie 40m2 – wskazują wyliczenia analityków Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Oznacza to spadek realnej wartości średniego kredytu o 16%.
Credit Agricole: Środki unijne będą stymulować budownictwo w Polsce w najbliższych latach
