Kryzys w Libanie sprawia, że kraj od trzech lat zmaga się zapaścią gospodarczą. W 2019 roku w wyniku dekad korupcji i złego zarządzania system finansowy załamał się pod ciężarem ogromnego długu państwowego i braku waluty obcej.
Kryzys w Libanie – przyczyny
Kryzys w Libanie rozwijał się przez lata, jednak to w 2019 roku nastąpił krach, gdy ludzie masowo wycofywali swoje depozyty. Przez lata inwestorzy wspierali potrzeby finansowe kraju depozytami przekazywanymi za pośrednictwem systemu bankowego. Funkcję inwestorów pełnili deponenci będący rezydentami lokującymi swoje oszczędności oraz emigranci. Te grupy przyczyniały się do dodatniego napływu depozytów netto przez wiele lat. Ich napływ finansowały utrzymujące się deficyty budżetowe i handlowe. Nagłe wycofywanie depozytów wskutek utraty zaufania do banków ujawniło kruchy podstawowy system finansowania, wszystkie cztery sektory gospodarki (sektor prywatny, system bankowy, bank centralny i rząd) były ze sobą ściśle powiązane.
Mimo że banki próbowały z czasem zmniejszać swój dług publiczny, system bankowy jako całość nadal posiadał większość długu publicznego. W rezultacie aktywa banku centralnego osiągnęły 240% produkcji do 2019 roku, w porównaniu z 63% w 1999 roku, Wszystkie depozyty bankowe, aktywa banku centralnego i dług publiczny plasują Liban w najwyższych 95. percentylach na świecie w skali PKB.
Wykres 1. Wzrost depozytów banków komercyjnych w Libanie (1998-2020).
Zobacz także: Birma: nieoficjalny rząd wykorzysta kryptowaluty, aby obalić juntę
Krach w Libanie z 2019 roku odczuwalny do dziś
Krach gospodarczy trwa w Libanie już trzeci rok. Po kryzysie funt libański stracił ponad 90% swojej wartości, a depozyty w bankach zostały zamrożone. System finansowy Libanu przez krytyków porównywany był do schematu Ponziego, a więc zaciągania nowych pożyczek na spłatę istniejącego zadłużenia. Prezydent kraju stwierdził, że Liban potrzebuje siedmiu lat, aby uporać się z kryzysem wewnątrz kraju. Michel Aoun w wywiadzie telewizyjnym w tym tygodniu powiedział, że przyczyną kryzysu było przede wszystkim złe zarządzanie oraz korupcja. To niejako przyznanie się do winy i pośrednia prośba o pomoc skierowana do instytucji międzynarodowych. Jak podają zagraniczne media, przełomem w sprawie może być zeszłotygodniowe spotkanie szefa ONZ z członkami libańskiego społeczeństwa obywatelskiego. Współpracując z ONZ Liban ma realną szansę za zażegnanie kryzysu.
Zobacz także: Inflacja w Turcji: lira słabnie, kryzys się pogłębia
Aby przyspieszyć wyjście z kryzysu, libańscy przywódcy muszą przekonać międzynarodową społeczność do wsparcia kraju przy wdrażaniu reform oraz przyjęcia wiarygodnego planu naprawy gospodarczej, by móc liczyć na pomoc MFW. Kraj potrzebuje zewnętrznego wsparcia płynności skierowanego bezpośrednio do systemu bankowego w celu przywrócenia zaufania deponentów i odmrożenia gospodarki. Co więcej, dług musi być stopniowo przywracany w sposób zrównoważony.
