Inflacja na Łotwie jest wysoka przez nieudolność jej gospodarki
Inflacja na Łotwie staje się coraz poważniejszym problemem. Przez skuteczne ograniczenie konsumpcji nadchodzi recesja gospodarcza
Łotwa już od wielu miesięcy pozostaje jednym z państw Unii Europejskiej o największej stopie inflacji. Wielu może zastanawiać, co wpływa na tak dużą dynamikę rosnących cen w państwach bałtyckich. Przypomnijmy, że poziom 20% omawiane kraje przekroczyły już na przełomie czerwca i lipca. Ten artykuł odpowie na pytanie, z czego wynika taki stan rzeczy. Warto zaznaczyć, że inflacja na Łotwie będzie główną przyczyną jej spowolnienia gospodarczego.
Jak wygląda inflacja na Łotwie i dlaczego osiągnęła taki poziom?
Na obecną sytuację inflacyjną na Łotwie w coraz większym stopniu składają się problemy strukturalne gospodarki, które pobudziły zewnętrzne szoki podażowe. Przypomnijmy, że Łotwa zmaga się ze znacznie większą inflacją niż Polska. W listopadzie tego roku ceny w naszym państwie wzrosły średnio o 17,5%, a na Łotwie o 21,8%. Poziom 20% inflacji przekroczyła już w lipcu 2022 roku.
Zobacz także: Polska rozszerza zakres współpracy z Łotwą. Inauguracja Polsko-Łotewskiej Izby Przemysłowo-Handlowej
Prezes Banku Łotwy Martins Kazaks w wywiadzie dla programu LTV Rita Panorama zaznaczył, że:
Istnieją nie tylko problemy z szokiem zewnętrznym, ale także problemy strukturalne z łotewską gospodarką. Chodzi o brak konkurencji w niektórych sektorach, a także zdolności firm do kompensowania światowych wzrostów cen poprzez zwiększenie produktywności.
Innym ważnym aspektem jest większy udział energii oraz żywności w łotewskim koszyku inflacyjnym w porównaniu do pozostałych państw członkowskich UE. Przypomnijmy, że to właśnie koszty energii oraz żywności w znacznym stopniu odpowiadają za kształtowanie się obecnych poziomów cen na świecie. Prezes Banku wyraził się dość dobitnie, mówiąc, że taka konstrukcja koszyka wynika z tego, że Łotysze na tle UE są biedni. Dlatego przeznaczają procentowo większą część swojej wypłaty na wspomniane dobra. O tym, jak dobierany jest koszyk inflacyjny, więcej można przeczytać w: Nie ma czegoś takiego jak realna inflacja. Właściwą liczy GUS.
Ceny surowców energetycznych według Kazaksa na Łotwie rosną znacznie szybciej niż w pozostałych państwach wspólnoty. Zaznaczał, że wynika to z większego uzależnienia dostaw od Rosji. Niestety szybka dywersyfikacja źródeł dostaw z perspektywy Łotwy jest naprawdę trudnym przedsięwzięciem.
Wzrost cen surowców na rynkach światowych (na Łotwie) bardzo szybko przekłada się na ceny konsumpcyjne z powodu regulowania cen. W pozostałych państwach ten proces zachodzi wolniej – dodaje Martins Kazaks
Dlaczego Łotwa ma takie problemy z inflacją?
Prezes Banku Centralnego wskazał na potrzebę dalszego analizowania przyczyn występowania tak dynamicznego wzrostu cen. Ma to na celu opracowanie lepszej strategii na przyszłe lata oraz ograniczenie ich wpływu na obecną sytuację w kraju. Poza tym wskazał, jego zdanie, kilka najważniejszych przyczyn.
Zobacz także: W ciągu minionej dekady Litwa podniosła wydatki na obronność o 157%, Łotwa – 127%
Łotewskie przedsiębiorstwa nie należą do największych korporacji kontynentu. Z racji ich mniejszego rozmiaru nie są w stanie zrekompensować globalnego wzrostu cen i rozłożyć kosztów w mniej dotkliwy dla konsumentów sposób. Z kolei większe firmy są w stanie to zrobić. Kazaks ponownie zaznaczył występujący na Łotwie problem z konkurencją.
Widzimy, że marże przedsiębiorstw tej jesieni w wielu przypadkach nie zmniejszyły się pomimo bardzo wysokiego wzrostu cen surowców. Oznacza to, że wzrost cen tych surowców może być stosunkowo łatwo przekazany konsumentom. Może to oznaczać, że konkurencja jest niewystarczająca – powiedział Kazaks.
Inflacja jest już poważnym problemem pod względem wzrostu gospodarczego. Spowolnienie gospodarki Łotwy już zaczyna postępować i jak komunikuje Bank Łotwy, utrzyma się jeszcze na początku przyszłego roku, wchodząc nawet ponownie w recesje. Drugi kwartał ma być już lepszy, jednak pozostanie pod znakiem stagnacji gospodarczej i dopiero drugie półrocze powinno przynieść ponowny wzrost łotewskiego PKB.
Zobacz także: Światowe prognozy gospodarcze – zmierzamy do spowolnienia
Podsumowując, spowolnienie gospodarcze ma być raczej krótkie oraz płytkie. Jak zaznacza Kazak jego główną przyczyną jest inflacja, która skutecznie ogranicza konsumpcję wewnętrzną.
To właśnie tak wygląda mechanizm zarządzania walutą euro – Unia kocha biurokrację
