Dwa nowe podatki minimalne mają zapewnić gigantyczne wpływy do budżetu

Wielkimi krokami zbliża się nowy podatek, który ma uratować budżet przed powiększającym się deficytem. Próba realizacji części obietnic wyborczych oraz wydatki na zbrojenia nie tylko zauważalnie zwiększyły nasze wydatki budżetowe, ale także odwróciły trend naszego zadłużenia, które ponownie zaczęło zauważalnie rosnąć. Nowy, spory podatek jest implementacją unijnego prawa. Do walki z rajami podatkowymi zostaną wykorzystane dwa nowe podatki. Globalny podatek minimalny oraz minimalny podatek dochodowy.

Globalny podatek minimalny w fazie projektowania

Niedawno pojawił się projekt ustawy przedstawiający globalny podatek minimalny. Nowa opłata powstała na skutek dyrektywy Rady Unii Europejskiej z dania 14 grudnia 2022 roku. Jej celem jest wprowadzenie globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej. Globalny podatek minimalny ma być obliczany jako różnica pomiędzy efektywnie zapłaconym podatkiem dochodowym w danej jurysdykcji a podatkiem obliczonym przy zastosowaniu stawki 15%.

Zobacz także: Turystyka w UE. Chorwacja na szczycie, a Polska na dnie [RANKING]

Według prognoz Ministerstwa nowy podatek ma objąć około 7 tysięcy podmiotów. Może przynieść przychody do budżetu państwa wynoszące 23,8 mld zł w ciągu dziesięciu lat. Oznacza to, że rocznie budżet może zyskać około 2,38 mld zł. Podatek będzie dotyczył jednostek składowych grupy międzynarodowej lub grupy krajowej, jeżeli w co najmniej dwóch z czterech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy osiągnęły one przychód grupowy na poziomie co najmniej 750 mln euro.

Według specjalistów podatek minimalny to pomysł na ograniczenie przerzucania zysków z jednego państwa do drugiego w celu uniknięcia opodatkowania przez duże transgraniczne koncerny. Według założeń podatek powinien być wprowadzony już w tym roku, jednak według zapowiedzi Ministerstwa Finansów nastąpi to dopiero razem z początkiem 2025 roku. Konsultacje będą trwały do 17 maja. Podatek minimalny ma służyć do walki z rajami podatkowymi.

Minimalny podatek dochodowy obowiązuje już od 2024 roku

Warto także zwrócić uwagę, że od tego roku obowiązuje w Polsce minimalny podatek dochodowy w wysokości 10% podstawy opodatkowania. Jak podaje KPMG: Uzasadnieniem dla wprowadzenia wskazanego podatku miało być ograniczenie zjawiska praktyk optymalizacyjnych, w tym m.in. wieloletniego wykazywania straty podatkowej, która przez swoją powtarzalność mogła nosić cechy sztuczności i pozorności. Ma to dotyczyć:

• podatników, którzy mają siedzibę lub zarząd na terytorium RP, przez co podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
• podatkowe grupy kapitałowe,
• podatników prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład

Zobacz także: CPK wśród priorytetowych inwestycji infrastrukturalnych w UE!

Którzy z działalności operacyjnej za dany rok podatkowy ponieśli stratę albo u których udział dochodu w przychodach nie przekroczył wysokości 2%.

Podatek minimalny w założeniu miał obejmować zastosowaniem podmioty o złożonej strukturze właścicielskiej, korporacje i inne podmioty o znacznym rozmiarze. Dla podatników dopiero rozpoczynających prowadzenie działalności wprowadzenie podatku minimalnego miało pozostać neutralne. Celem jego wprowadzenia jest bowiem uszczelnienie systemu podatkowego oraz ograniczenie chęci przerzucania dochodów z polskich spółek do jurysdykcji o korzystniejszym reżimie opodatkowania.

Według wyliczeń około co czwarty duży podatnik CIT musiałby zapłacić wspomniany na początku globalny podatek minimalny. Jednak w połączeniu z minimalnym podatkiem dochodowym może okazać się, że niektóre podmioty zostałyby objęte dwoma podatkami minimalnymi jednocześnie.

Globalny podatek minimalny a zmiany w systemie

Wprowadzenie dyrektywy w życie wymaga przebudowy dotychczasowego systemu podatkowego. Będzie to także jeden z elementów wymuszający zastanowienie się nad przebudową dotychczasowego modelu wzrostu gospodarczego opartego na niskich kosztach. O jednej z propozycji pisaliśmy w tekście: Konsensus Warszawski – nowy model wzrostu dla Polski i Europy. Podatek minimalny będzie dotyczył największych koncernów międzynarodowych, co mogłoby wpłynąć na napływ Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych do państwa Unii Europejskiej, w tym Polski. Z drugiej strony napięcia geopolityczne na świecie w pewien sposób stawiają UE, na jednym z pierwszych miejsce relokacji zachodniego przemysłu.

Nowy podatek minimalny może zminimalizować efekt dotychczasowych ulg podatkowych oraz zwolnień strefowych, którymi Polska stara się przyciągnąć inwestorów. Według niektórych ekspertów polski system podatkowy z 19% stawką CIT i zwolnieniami strefowymi był atrakcyjny dla wielu firm. Z drugiej strony podatek CIT w Polsce jest jednym z najgorszy pod względem konstrukcji i zastosowania jaki posiadamy w Polsce. Więcej o tym pisał redaktor Obserwatora Gospodarczego Adam Suraj w tekście: CIT – najgorszy podatek ze wszystkich. Czas na jego likwidację [RAPORT OG]

Podatek wyrównawczy może objąć nawet do 7 tysięcy podmiotów, bo dotyczy on również podmiotów powiązanych z innymi podmiotami. Chodzi o podmioty zależne od zagranicznych podmiotów, ale także duże podmioty polskie – wiceminister finansów Jarosław Neneman

Zobacz także: Poziom życia w Wielkiej Brytanii kolejny rok się nie poprawi

Nowy podatek zapłacą spółki, które poniosły stratę z działalności operacyjnej, z wyłączeniem zysków kapitałowych. Opłata obejmie również tych, których dochody stanowią nie więcej niż 2% przychodów, wskazując na ich niską rentowność. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie wiele nowych obowiązków podatkowych dla podmiotów gospodarczych. Chodzi m.in. o wyliczenia i zapłaty podatków wyrównawczych oraz raportowanie związanych z tymi wyliczeniami i podatkami informacji. Według MF podatki wyrównawcze mogą przyczynić się do zneutralizowania skutków ulg podatkowych i innych zwolnień.

Ze względu na innowacyjny charakter regulacji unijnej i standardów OECD, przedsiębiorstwa będą musiały dostosować swoje procedury wewnętrzne, w szczególności dotyczące gromadzenia informacji rachunkowych i podatkowych oraz komunikacji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Wprowadzenie zasad GloBE wpłynie na sposób, w jaki podejmowane są decyzje inwestycyjne – ocena skutków ustawy

Poza walką z rajami podatkowymi oraz zwiększeniem opodatkowania międzynarodowych koncernów, nowe środki w budżecie państwa mogą pomóc nie tylko ograniczyć deficyt państwa, ale także skierować środki do usprawnienia administracji, podniesienia poziomu opieki medycznej, badań i edukacji. Nowe środki są również istotne w kontekście niezbędnych inwestycji w energetykę, infrastrukturę czy wojsko.