Dlaczego Polska jest dobrym krajem do życia?

Często po przeczytaniu w Internecie artykułów o szeroko pojętej tematyce gospodarczej zaglądam do sekcji komentarzy, by dowiedzieć się co osoby korzystające z sieci mają do powiedzenia. Rzadko kiedy jestem zaskoczony. Na ogół spodziewam się narzekania na wszystko co nas otacza, zaczynając od pracy, a na politykach kończąc. I prawie nigdy się nie zawodzę! Z resztą nie tylko w Internecie napotykam tego typu wypowiedzi. Polacy na ogół mają bardzo duże skłonności do narzekania. A to jak źle się żyje w Polsce, a to jak w innych krajach jest dobrze. To trochę nasz narodowy sport – popadanie w skrajności, które nie do końca mają poparcie w rzeczywistym świecie. Dlatego też w tym tekście postaram się udowodnić, że Polacy są przesadnymi malkontentami, a życie w Polsce to jedna z lepszych rzeczy jaka mogła nam się trafić.

To, że w krajach zachodnich żyje się lepiej niż w Polsce, jest jednym z najczęściej podnoszonych argumentów. Faktycznie tak jest, ale przy używaniu tego typu stwierdzeń zapominamy o jednej rzeczy. Społeczeństwa, do których się porównujemy są jednymi z najlepiej rozwiniętych na świecie. Nasz zachodni sąsiad – Niemcy – są światowym potentatem pod względem rozwoju społecznego. Nic więc dziwnego, że na ich tle wypadamy blado. Z resztą nie tylko przy nich. Spośród otaczających nas krajów znaleźlibyśmy wiele wysoko rozwiniętych państw. Dla przykładu posłużę się wskaźnikiem HDI, który określa na jakim poziomie rozwoju społecznego jest dany kraj. W pierwszej piątce tego zestawienia są aż cztery kraje, które są nam stosunkowo bliskie. Są to kolejno: Norwegia, Szwajcaria, Niemcy i Dania. To pokazuje, że nasz benchmark jest naprawdę solidny i dlatego wypadamy przy nim bardzo przeciętnie. To trochę tak jakbyśmy porównywali swoje czasy na 100 m tylko do Usaina Bolta – mało miarodajne. W rzeczywistości sytuacja w naszym kraju jest dużo lepsza, niż wielu z nas się wydaje. Faktem potwierdzającym to, że Polska pod względem rozwoju społecznego plasuje się naprawdę wysoko jest to, że zajmujemy w tym zestawieniu 33. lokatę na świecie, dzięki czemu jesteśmy w tej samej lidze co wspomniane wcześniej kraje – lidze państw wysoko rozwiniętych.  Należy również dodać, że w rankingu jest uwzględnianych 189 krajów, a więc sami sobie odpowiedzcie na pytanie, czy faktycznie w Polsce jest tak źle? Przejdźmy może do trochę bardziej szczegółowej analizy.

Bieda w kraju

Jednym z wyznaczników bogactwa narodu jest PKB per capita mierzone parytetem siły nabywczej. Gdy porównamy ten wskaźnik to okazuje się, że pod koniec 2018 roku znajdowaliśmy się na 43. miejscu na świecie, nieznacznie ustępując pod tym względem Portugalii – wynika z danych MFW. Prawdopodobnie w tym roku wyprzedzimy mieszkańców Półwyspu Iberyjskiego i być może Trynidadu i Tobago. Warto dodać, że w zestawieniu jest ujmowanych blisko 200 krajów.

Co również godne uwagi to fakt, że przed nami znajduje się kilka mniejszych państw jak Malta, Bahrajn, czy Luksemburg, które ze względu na swą wielkość są zdecydowanie łatwiejsze w zarządzaniu. Nie mówiąc już o tym, że niektóre z nich śpią na ropie i gazie, przez co PKB per capita może i jest wysokie, jednak wszelkie korzyści z ich wydobycia spływają do jednostek, w wyniku czego struktura tego zestawienia jest trochę zaburzona. Potwierdzają to choćby Arabia Saudyjska, Oman, czy też Gwinea Równikowa, które w tym zestawieniu są przed nami. W jakości życia wszystkie będą jednak za Polską.  Dlatego za każdym razem, gdy ktoś będzie narzekał na sytuację w naszym kraju, to możecie go uświadomić, że mógł trafić znacznie gorzej. Zawsze mógł urodzić się w ogarniętej kryzysem gospodarczym Wenezueli, czy też w Somalii, która de facto nie ma już własnej państwowości, a od wielu lat panuje tam głód i wojna domowa. 

W Polsce nie da się prowadzić biznesu

Otóż nic bardziej mylnego. Według najnowszego rankingu Doing Business, przedstawiającego łatwość prowadzenia biznesu, Polska zajmuje bardzo wysokie 33. miejsce na świecie (choć na przestrzeni lat zaliczyła lekki spadek). W zestawieniu zostało ujętych 190 krajów świata. Spośród dziesięciu podkategorii najgorzej wypadamy w przypadku rozpoczęcia działalności. Najlepsze lokatę uzyskaliśmy w handlu transgranicznym. Łatwo również w Polsce otrzymać kredyt na działalność gospodarczą. Gołe fakty niewiele nam mówią w związku z tym wypadałoby się porównać z innymi. Tym oto sposobem, w rankingu łatwości prowadzenia biznesu jesteśmy wyżej niż takie kraje jak Japonia, Holandia, Szwajcaria, Włochy, czy nawet Luksemburg. Po raz kolejny nieadekwatne w stosunku do rzeczywistości są narzekania, że prowadzenie biznesu w naszym kraju to misja niemożliwa. W innych krajach trudności są jeszcze większe. 

Dziurawe polskie drogi

Przyznam się, że po tak istotnych inwestycjach infrastrukturalnych jakie poczyniono w naszym kraju, myślałem, że stwierdzenie o dziurawych polskich drogach odejdzie do lamusa. Niestety, powiedzenie tak solidnie się zakorzeniło w naszej kulturze, że powtarzamy je nawet teraz, kiedy jesteśmy użytkownikami naprawdę solidnej sieci dróg. Obecnie w Polsce jest około 3500 km dróg ekspresowych i autostrad, które są jednymi z najnowszych w Europie. Gdyby było Wam mało, to do wybudowanie pozostało ich jeszcze około 4000 km. Dzięki tego typu inwestycjom Polska umacnia się na pozycji jednego z najważniejszych tranzytów kołowych na świecie. W perspektywie dziesięciu lat w zasadzie wszystkie miasta będą połączone siecią szybkich dróg, które znacznie ułatwią podróż samochodem. Oprócz prac na drogach krajowych i międzynarodowych, remontowanych jest wiele lokalnych szlaków, które poprawiają bezpieczeństwo na naszych drogach. Oczywiście nie jest idealnie i znajdują się jezdnie, które wymagają troski, ale nie o to by było idealnie w tym tekście chodzi. To nie ma być elaborat o tym, że Polska jest krajem bez skaz, bo nie jest. Ma on po prostu zwrócić uwagę na to, że często nie doceniamy tego co mamy. Podzielę się też swoimi doświadczeniami drogowymi. Zjechałem znaczną część Europu Środkowej i Wschodniej. Podróżowałem autostradami w wielu krajach, w znacznej mierze byłych krajach socjalistycznych. Wiecie gdzie napotkałem najgorsze autostrady? W Niemczech. Odstawały one znacznie jakością od dróg w Polsce, czy też w Czechach. Głównie za sprawą ich wieku, a w zasadzie wieku naszych autostrad, które są stosunkowo nowe, a co za tym idzie jakościowo lepsze. 

Z resztą nie tylko jakość dróg się u nas poprawiła. Cała infrastruktura transportowa zaliczyła olbrzymi progres. 

Beznadziejna służba zdrowia

No cóż. Służba zdrowia jest naszą piętą achillesową, co widać porównując się do innych krajów Europy, niekoniecznie Europy Zachodniej. Kolejki są horrendalne, jakość obsługi też nie jest najlepsza. Trochę rozumiem tych co narzekają na jej stan. Sęk w tym, że po raz kolejny porównujemy się do światowej elity. Oczywistym jest, że powinniśmy ją gonić i zmniejszać dystans. Należałoby przy tym jednak zwrócić uwagę, że w skali globalnej nie jest u nas tak źle. Średnia długość życia wynosi ponad 78 lat, a śmiertelność wśród noworodków jest jedna z najniższych na świecie (wyższa jest m.in. w USA, Kanadzie, czy też Nowej Zelandii). Mamy dostęp do powszechnych badań, a sami możemy korzystać z najnowszych zdobyczy technologii. Nie doceniamy tego, bo wydaje nam się to oczywiste. Gdy spojrzymy jednak na kraje Afryki, czy też większość krajów Azji to zauważymy, że nasza opieka zdrowotna w porównaniu do tych państw jest naprawdę dobra. Dlatego nie powinniśmy narzekać na to jak jesteśmy pokrzywdzeni przez los, bo w kolejce do specjalisty musimy czekać pół roku. Niektórzy nie mają nawet dostępu do podstawowej opieki zdrowotnej. W związku z tym musimy zwracać uwagę, że w kwestii zdrowia mamy co nadrabiać i powinniśmy o tym mówić, ale pamiętajmy do kogo mamy nadrabiać ten dystans, a kogo już zdystansowaliśmy. 

Za gorąco…. Za zimno

Co prawda na położenie naszego kraju w strefie klimatycznej nie mamy wpływu, to mimo wszystko powinniśmy się uważać za szczęściarzy. Położenie w strefie klimatu umiarkowanego jest jednym z najlepszych. Nie nawiedzają nas długotrwałe susze, tornada, a powodzie też nie są czymś częstym. Wybuchy wulkanów i trzęsienia ziemi to w zasadzie obce nam zjawiska, a zawdzięczamy to korzystnemu położeniu geologicznemu. Zamiast tego mamy stosunkowo ciepłe, choć nie gorące lata i znośne zimy, co pozytywnie wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. Zawsze moglibyśmy mieszkać na Syberii, w Afryce Subsaharyjskiej, bądź też w okolicach Wyżyny Patagońskiej, gdzie panują skrajnie nieprzyjazne dla człowieka warunki. Jest to kolejny dowód na to, że jednak nam się trochę poszczęściło. 

Bezrobocie

…którego w zasadzie nie ma. Według najnowszych danych Eurostatu wskaźnik ten w Polsce wynosi zaledwie 3,5% i jest jednym z najniższych w Europie. Można powiedzieć, że pierwszy raz w historii mamy rynek pracownika. Z racji tego, że popyt na pracę (popyt wśród przedsiębiorców) przewyższa podaż, możemy swobodnie przebierać w ofertach. Dla porównania kraje południa Europy borykają się ze znacznie większymi problemami. We Włoszech pracy poszukuje co dziesiąta osoba. W Hiszpanii wskaźnik bezrobocia przekracza jest bliski 14 proc, a w Grecji jest to 18 proc. Odnotowuje się coraz więcej młodych ludzi, którzy z tamtych regionów przyjeżdżają do pracy w Polsce. W milionach są liczeni Ukraińcy, którzy przyjechali za chlebem do naszego kraju, ponieważ na Ukrainie nie mają możliwości godnych zarobków. Polska stała się dla Ukraińców, tym czym Niemcy byli dla nas piętnaście lat temu. To również powinno dać nam do myślenia.

Życie w niebezpieczeństwie

O tym, czy kraj jest dobry do życia sugeruje również poziom bezpieczeństwa. Dlatego na tapet wziąłem współczynnik morderstw na 100 tys. mieszkańców. Przeglądając dane okazało się, że Polska pod tym względem jest jednym z najbezpieczniejszych krajów na świecie. W rankingu najbardziej niebezpiecznych pod tym względem państw, zajmujemy odległe 196. miejsce na 219 przebadanych. Jesteśmy więc w ścisłej czołówce, gdy weźmiemy pod uwagę względy bezpieczeństwa. Współczynnik morderstw na 100 tys. mieszkańców wynosi w Polsce 0,74. Dla porównania w liderującym w zestawieniu Salwadorze współczynnik ten wynosi aż 108,64. W komparacji do krajów Europy Zachodniej również wypadamy bardzo dobrze. Większy współczynnik morderstw wystąpił m.in. w Niemczech, Danii, Szwecji, Finlandii czy też we Włoszech. 

Na koniec wracając jeszcze do wskaźnika HDI, który wydaje się najlepszym wskaźnikiem określającym jakość życia w danym kraju. Przeprowadzę małą symulację tego, jakie szanse mielibyśmy trafić do lepszego i gorszego kraju niż Polska, gdybyśmy mieli możliwość losowania gdzie będziemy żyli. Oczywiście w losowaniu będzie uwzględniona liczba mieszkańców danego kraju. Odpowiednio dla Niemiec będzie 80 mln głosów, dla Szwajcarii 8 mln itd. 

W krajach, w których HDI jest wyższe niż w Polsce, mieszka 1,02 mld osób. Na całym świecie w 2017 roku żyło 7,405 mld. Oznacza to, że gdybyśmy losowali sobie miejsce do życia mielibyśmy tylko niespełna 13,8 proc szans na to, że trafimy do kraju, w którym żyje się lepiej niż w Polsce. Szanse, że znów wylosowalibyśmy Polskę wynoszą 0,5 proc. Z kolei szanse na to, że trafimy do kraju gorszego niż Polska, wynosiłyby aż 85,7 proc. 

Z tego i wielu innych powodów powinniśmy się zreflektować i uzmysłowić sobie, że choć wiele musimy poprawić i w żadnym wypadku nie możemy spoczywać na laurach, to i tak jesteśmy wielkimi szczęściarzami, że żyjemy w takim kraju jak Polska. Miliony ludzi na świecie chciałoby mieć takie problemy nad jakimi my debatujemy. Nie musimy się martwić o żywność, kraj nie jest pogrążony w wojnie, ani kryzysie. Miliony osób wiele by oddało, żeby zamieszkać w tej części Europy. Dlatego zamiast narzekać, powinniśmy działać, aby jeszcze lepiej poprawić swoją pozycję na świecie.