Polska

Stopa inflacji w Polsce zbliża się do 6%. Jest najwyższa od 2001 roku

Najnowsze, wstępne odczyty inflacji za wrzesień pokazują, że stopa inflacji w Polsce jest najwyższa od czerwca 2001 roku, czyli od ponad 20 lat.

Ile wynosi stopa inflacji w Polsce?

Z odczytów GUS wynika, że roczna inflacja we wrześniu wyniosła 5,8%. Ostatnio tak wysoko była w czerwcu 2001 roku, czyli trzy lata przed wejściem Polski do UE. Wzrost cen jest także wyższy, niż oczekiwali ekonomiści, którzy spodziewali się inflacji na poziomie 5,6%. Warto dodać, że jest to wynik wyższy od rezultatu odnotowanego w sierpniu, gdy inflacja wyniosła 5,5%. W stosunku do sierpnia, czyli w ujęciu miesięcznym, wzrost cen wyniósł 0,6%.

Co napędza inflację w Polsce?

Ze wstępnych danych wynika, że inflacja w Polsce rośnie przede wszystkim z powodu wzrostu cen surowców na światowych rynkach. Oznacza to, że organy monetarne w Polsce mają ograniczone pole manewru do jej obniżania. Wbrew temu co podają niektóre media, obecny wzrost cen jest głównie efektem rosnących cen na światowych rynkach, a nie niskich stóp procentowych.

Wstępne szacunki GUS pokazują tylko trzy kategorie produktów: żywność i napoje bezalkoholowe, nośniki energii oraz paliwa do prywatnych środków transportu.

W przypadku żywności i napojów bezalkoholowych wzrost roczny wyniósł 5,8%, czyli dokładnie tyle ile wynosi inflacja dla całej gospodarki. O ile ceny żywności często są efektem wewnętrznego popytu, tak w tym przypadku problem jest nieco bardziej globalny.

Zobacz także: Ceny żywności w najbliższych miesiącach wystrzelą w górę

Indeks globalnych cen żywności FAO znajduje się na najwyższych poziomach w tym wieku. Mimo delikatnych spadków w ciągu ostatnich miesięcy, w sierpniu znów zanotowaliśmy wzrost. Tak wysoki odczyt to przede wszystkim zasługa bardzo wysokich cen olejów i zbóż. Światowe realne ceny żywności są obecnie najwyższe od lat 70. ubiegłego wieku. Z naszych analiz wynika także, że ceny te będą w ciągu kilku miesięcy dalej rosnąć, co oznacza że możemy spodziewać się podbijania inflacji właśnie przez ceny żywności na światowych rynkach.

Indeks globalnych cen żywności FAO 1

 

Zobacz także: Inflacja w Unii Europejskiej nabiera rozpędu. Polska z najwyższym odczytem

Nośniki energii, czyli węgiel, gaz, ropa we wrześniu były droższe o 7,2%. To również efekt cen na światowych rynkach. Kryzys energetyczny w Chinach oraz rosnące ceny gazu mogą jeszcze podbić inflację nie tylko w Polsce, ale i w Europie, gdyż nie jest to tylko problem naszego kraju.

Największy wzrost odnotowano w przypadku paliw do prywatnych środków transportu. W tym przypadku należy zaznaczyć jednak relatywnie niską bazę. W zeszłym roku świat odnotował gigantyczny spadek cen ropy na rynkach światowych. Choć było to głównie w kwietniu 2020 roku, to jednak we wrześniu ceny również były stosunkowo niskie, teraz już nie są. Wzrost cen paliw wyniósł aż 28,6%. I to również jest przede wszystkim pokłosie cen na rynkach światowych. Wzrost cen gazu oraz rosnący popyt na ropę w Chinach.

Jakie są perspektywy?

W naszej opinii inflacja na poziomie powyżej 6% jest w tej chwili już pewna. Jeśli odczyty wrześniowe się potwierdzą i inflacja wyniesie 5,8%, to wówczas w kolejnych miesiącach możemy oczekiwać ponad 6%.

Rosnące ceny żywności na światowych rynkach, gigantyczne ożywienie gospodarcze w Chinach (o ile nie zbankrutuje Evergrande) oraz problemy na rynkach gazu prawdopodobnie będą jeszcze podbijać ceny. Zwłaszcza, że ciągle mamy do czynienia ze stosunkowo niską bazą z zeszłego roku na paliwach. Ponadto przestoje w łańcuchach dostaw m.in. dla branży automotive oraz bardzo szybko drożejące materiały budowlane i ceny frachtu, w bliskiej perspektywie nie zwiastują dezinflacji.

Zobacz także: Rekordowe ceny frachtu. Nawet 200 000 USD za dniówkę wynajęcia statku

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Filip Lamański

Dziennikarz, założyciel i redaktor naczelny portalu Obserwator Gospodarczy z wykształcenia ekonomista specjalizujący się w demografii i systemie emerytalnym. W 2020 roku nagrodzony w konkursie NBP na dziennikarza ekonomicznego roku 2020 w kategorii felieton lub analiza.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker