Polski Instytut Ekonomiczny postanowił przejrzeć się temu, jak wygląda polityka wobec osób niepełnosprawnych w Polsce i czy nie wymaga ona poprawy. Zdaniem autorów raportu niepełnosprawność jest jednym z największych wyzwań, przed którymi w przyszłości stanie Polska i inne kraje Unii Europejskiej.
Niepełnosprawni w Polsce mają wiele problemów
Według różnych szacunków w Polsce żyje od 3 do 5 milionów osób z niepełnosprawnością. Różnica ta wynika z przyjętej definicji niepełnosprawności. W przypadku osób powyżej 16. roku życia odsetek osób z ograniczeniami w wykonywaniu codziennych obowiązków nie odbiega od średniej UE. W Polsce w 2016 roku takie osoby stanowiły 22,8 proc., natomiast w UE 24,1 proc. PIE zwraca również uwagę, że większość z tych osób to osoby starsze, które niepełnosprawność nabyły w późniejszym wieku.
Z danych opublikowanych przez PIE wynika, że Polska jest nieznacznie poniżej średniej UE w wydatkach na osoby niepełnosprawne. Na świadczenia związane z chorobą i niepełnosprawnością wydajemy około 2,4 proc. PKB wobec 2,7 proc. PKB w UE.
Zobacz także: 500+ dla niepełnosprawnych wg zasady złotówka za złotówkę
Należy zwrócić jednak uwagę, że znacznie gorzej radzimy sobie z aktywizacją osób z niepełnosprawnościami. Wśród osób niepełnosprawnych w wieku 20-64 lata pracowało w Polsce zaledwie 37,8 proc., wobec 47,4 proc. w UE. Co warto zauważyć odsetek osób pełnosprawnych, którzy pracują był podobny zarówno w Polsce jak i w UE (72,6 proc. oraz 73,1 proc.).
Według danych PFRON, na które powołują się analitycy PIE, osoby niepełnosprawne za najważniejsze uznają potrzeby materialno-bytowe, aczkolwiek największy problem napotykają przy zaspokajaniu potrzeb związanych z transportem i komunikacją. To też może być jedna z przyczyn niskiej aktywności zawodowej Polaków z niepełnosprawnościami. Ograniczona mobilność ma duże znaczenie na sytuację materialną.
Co pocieszające to fakt, że 45 proc. osób z niepełnosprawnościami nie dostrzega specjalnych potrzeb związanych z niepełnosprawnością.
Zobacz także: Wizualizacje pociągów Varsovia: Jak będzie wyglądało nowe metro warszawskie?
Polityka wobec osób niepełnosprawnych w Polsce musi ulec poprawie
PIE sugeruje, kluczowe rekomendacje, które mają poprawić sytuację osób niepełnosprawnych w naszym kraju. Przede wszystkim autorzy raportu zwracają uwagę na zmianę systemu orzecznictwa, który wykorzystywałby lepiej dotychczasowe dane. Ponadto zaleca się stworzenie jednego urzędu, który koordynowałby politykę państwa wobec osób niepełnosprawnych.
Analitycy PIE zwracają uwagę również na potrzebę zmian w finansowaniu. Należy stopniowo odchodzić od wspierania finansowo instytucji, a przejść do podejścia indywidualnego, które pozwoli na lepszą alokację środków. Ponadto konieczna jest zmiana systemowa związana z budową infrastruktury i stworzeniu odpowiednich warunków dla niepełnosprawnych, tak by możliwie najmocniej mogli stać się samodzielni.
Młodzież NEET w Polsce: 750 tys. młodych nie uczy się i nie pracuje
