GUS podał nowe dane dotyczące wzrostu cen w naszym kraju. Inflacja w styczniu wyniosła 9,2%. To najwyższy odczyt od 20 lat.
Inflacja w Europie Środkowej nadal rośnie. Wczoraj dowiedzieliśmy się, że w Czechach wyniosła ona 9,9%. Dzisiejszy odczyt Głównego Urzędu Statystycznego pokazał, że inflacja w styczniu w Polsce osiągnęła 9,2% r/r. W stosunku do grudnia ceny urosły o 1,9%.
Tak wysoki odczyt inflacji będzie kolejnym impulsem do podwyższania stóp procentowych w naszym kraju. Już teraz wielu analityków sugeruje, że stopy mogą osiągnąć finalnie nawet 5%.
Co napędza inflację w kraju?
Jest kilka przyczyn tak wysokiej dynamiki cen w Polsce. Pierwszym są ceny prądu w Polsce. Te są efektem wysokich kosztów CO2 oraz marż polskich elektrowni. Jak zauważają analitycy fundacji Instrat, giełdowa cena energii wystrzeliła z poziomu 200-300 zł/MWh w pierwszym kwartale 2021 r. do 824 zł/MWh w grudniu 2021 r. Oczywiście koszty energii elektrycznej wzrosły, ale wzrost ten nie był tak duży jak wskazywałyby ceny. Clean Dark Spread czyli zysk liczony jako różnica między giełdową ceną energii elektrycznej (TGeBase) a kosztami zmiennymi (koszt paliwa i jego transportu, opłat za emisję) osiągnął w grudniu 2021 r. wartość ok. 340 zł/MWh.
Wykres 1. Marża typowej polskiej elektrowni na węgiel kamienny w latach 2020-2021
Drugim powodem są rosnące ceny paliw. Te mimo grudniowych obniżek podatków nadal rosły. Głównym powodem wzrostu były wysokie globalne ceny ropy. Związane jest to z mniejszym od popytu wydobyciu tego surowca na świecie.
Kolejnym powodem są rekordowe ceny gazu. Te wiążą się ze zmniejszonymi dostawami z Rosji.
Innym powodem są rekordowe ceny żywności. Realne ceny są najwyższe od lat 80′ XX wieku. Wśród powodów tak wysokiej ceny wymienia się słabe plony pszenicy czy braki siły roboczej w Azji. Problemem jest też drożejący gaz, który odbija się na cenach nawozów. Wynika to z potrzeby użycia go do produkcji amoniaku.
Kolejną cegiełkę do inflacji dokładają dalsze zakłócenia w łańcuchach dostaw. Braki układów scalonych nadal ograniczają produkcję samochodów na całym świecie.
