Potrzebna nam Wizja Polski, która będzie drogowskazem dla rozwoju państwa

W 1989 roku, gdy w Polsce upadał komunizm wszyscy mieliśmy jeden cel – wyrwać się z łap Związku Radzieckiego i dołączyć do świata zachodniego. Była na to ogólnonarodowa zgoda. Polacy chcieli dołączyć do Zachodu, taka była wtedy Wizja Polski. A jaką mamy teraz Wizję? Trudno na to pytanie odpowiedzieć. Dlatego potrzebujemy Wizji Polski na kolejne 30 lat, która będzie Wizją całego narodu. Czas rozpocząć debatę o tym jaka będzie Polska przyszłości.

Wizja Polski 30 lat temu była jedna – dołączyć do Zachodu

Ponad 30 lat temu kiedy w Polsce odbyły się pierwsze wolne wybory, było wiadomym, że system komunistyczny w Polsce upadł. System, który był systemem zbrodniczym. System, którego zwolennikami w zasadzie byli tylko jego beneficjenci (aczkolwiek i pewnie wśród nich znaleźliby się tacy, co chcieli jego upadku). Beneficjentami nie było jednak społeczeństwo, które domagało się zmian.

Upadek komunizmu otworzył przed Polską i Polakami nowe perspektywy. Perspektywy dołączenie do Zachodu, który dotychczas był przedstawiany przez propagandę w jak najgorszym świetle. W zasadzie całemu narodowi, a już na pewno elitom politycznym towarzyszyła zgoda co do kierunku, w którym musimy podążać. Mieliśmy wizję państwa, którego celem było dołączenie do struktur NATO oraz Unii Europejskiej. Ta wizja towarzyszyła nam przez cały czas. Niezależnie od tego czy rządziła lewica, czy prawica. Socjaliści czy liberałowie. Wszyscy mieli jeden cel: Polska musi wstąpić do NATO i UE by stać się częścią Zachodu i zapewnić sobie możliwość dalszego rozwoju.

Dzięki ponadpartyjnej zgodzie i ogólnonarodowej mobilizacji cel ten udało się osiągnąć, pomim wielu trudności jakie temu towarzyszyły. W NATO jesteśmy już ćwierć wieku. W UE dwie dekady. Osiągnęliśmy główne założenia, ale nie możemy spoczywać na laurach. Po osiagnięciu jednego celu, musimy sobie stawiać następne. Tylko tak możliwy jest dalszy rozwój naszego państwa.

Niestety brakuje nam kolejnych celów. Owszem, Polska rozwija się dynamicznie, ale ten rozwój jest poniekąd samoistny będący w dużej mierze zasługą globalnej koniunktury i obecności Polski w otwartyn rynku UE.

Po 35 latach suwerenności musimy stworzyć nową Wizję naszego Państwa na kolejne trzy dekady. Zwłaszcza, że czas względnego spokoju na świecie się skończył i szybko nie wróci.

Wizja Polski to wspólne cele jakie musimy sobie postawić

Tak jak ponad trzy dekady temu mieliśmy wspólne cele, tak teraz musimy sobie postawić kolejne. Musimy wspólnymi siłami ustalić Wizję Polski na najbliższe dekady i ją realizować. Ale nie może to być wizja ustalona przez tę czy tamtą partię polityczną. Dotychczas jeśli wygrana partia coś robiła, to argumentowała swoje działania tym, że działa w imieniu narodu, który ją wybrał. Nie, to że ktoś wygrał wybory, nie oznacza, że jest głosem całego narodu.

Dlatego powinniśmy wszyscy usiąść do stołu. Politycy, eksperci, naukowcy, związki zawodowe i zwykli obywatele. Usiąść i zdecydować jak widzimy nasz kraj w roku 2050, czy też w 2060. Przykładów takich działań jest mnóstwo. W amerykańskiej polityce prezydenci się zmieniają, ale cele narodowe zawsze są realizowane, niezależnie kto je wymyślił. W Niemczech przykładem jest Energiewende. Uwarunkowania polityczne się zmieniały, ale Energiewende była realizowana i dalej jest pomimo trudności.

W Polsce mamy z tym olbrzymi problem. Owszem, są projekty, które zostały zrealizowane pomimo zmiany władzy, jednak jest też mnóstwo projektów, których nie potrafimy zrealizować, ponieważ planowanie w Polsce w dużej mierze jest na nie dalej niż jedną kadencję. Obecnie przykładem jak nie realizować inwestycji jest CPK.

Jako Polacy musimy skończyć z myśleniem perspektywicznym, które sięga najdalej na 4 lata naprzód. Musimy myśleć długofalowo i realizować interesy naszego państwa. Jesteśmy w zupełnie innej sytuacji niż 30 lat temu. Mamy ciągle duże społeczeństwo i coraz silniejszą gospodarkę. Nasza siła negocjacyjna jest znacznie większa niż trzy dekady temu i musimy to wykorzystać w realizacji własnych interesów.

Polska Przyszłości. Jakie cele Polacy powinniśmy przed sobą postawić?

Wizja Polski powinna się składać maksymalnie z trzech w miarę ogólnych założeń. Jednym z założeń może być Polska jako gwarant regionalnego bezpieczeństwa. Budujemy olbrzymią i nowoczesną armię. Jeśli już wydajemy na to pieniądze, to je wykorzystajmy na cele strategiczne. Jesteśmy zdecydowanie największym i najludniejszym krajem regionu. Mając tak silną armię możemy być „gwarantem bezpieczeństwa” dla Europy Środkowo-Wschodniej. Oczywiście nic za darmo. Gwarancje bezpieczeństwa kosztują i mogą być opcją na realizację własnych interesów w tej części kontynentu. Polska mając silną i nowoczesną armię może być zwornikiem Europy Środkowo-Wschodniej i głosem całego regionu na arenie międzynarodowej.

Kolejne założenie to Wizja dotycząca naszej energetyki. Choć wydaje się, że tutaj jest pewna zgoda co do kierunku działań, to musimy mieć pewność, że zmiany władzy nie zmienią podejścia do transformacji energetycznej, która jest transformacją potrzebną na wczoraj. Powinniśmy dalej realizować inwestycje w energię jądrową oraz OZE, ale również w całą infrastrukturę energetyczną. Może powinniśmy stać się też hubem energetycznym dla EŚW?

A może powinniśmy stać się jednym głównych graczy na rynku AI i nowoczesnych technologii? Dziś brzmi to co najmniej abstrakcyjnie, ale tak naprawdę wszystko jest kwestią priorytetów. Zwiększenie nakładów na naukę, badania i rozwój oraz odpowiedni system zachęcający do innowacji i inwestycji może odmienić naszą sytuację diametralnie. Mamy wielu mądrych ludzi, powinniśmy wykorzystać ich potencjał zamiast wypuszczać ich na Zachód, czy do USA.

Powinniśmy również wykorzystać swoje położenie na mapie świata, które dotychczas nam nie pomagało. Jesteśmy położeniu na przecięciu ważnych szlaków transportowych. Rozwinęliśmy świetnie naszą sieć dróg (właśnie dzięki ogólnonarodowej zgodzie co do kierunku działania), rozwijamy porty morskie i lotniska. Czas skonsolidować transport.

Są również zagrożenia, z którymi musimy sobie poradzić i jednym z największych jest demografia i starzejące się społeczeństwo. Jest to szczególnie palący problem jeśli chcemy powiększać siły zbrojne. I w tym aspekcie powinniśmy mieć pewien plan, do którego powinniśmy dążyć.

Przedstawione powyżej założenia są tylko tymi potencjalnymi, które mogą być częścią Wizji Polski. To tylko luźne pomysły, jednak mające na celu pokazać o co chodzi w Wizji Polski. Musimy tak jak 30 lat temu uzyskać narodowy konsensus, co do kierunku w jakim powinien nasz kraj zmierzać. Już czas zacząć o tym dyskutować, a kiedy jak nie w roku, w którym przypada 20 lat w UE i 25 lat w NATO?

Usiądźmy do stołu, stwórzmy Wizję Państwa, którym powinna być Polska za 30 lat i działajmy w tym kierunku. Raz nam się udało. Uda się i drugi raz. Musimy tylko umieć się dogadać i zacząć działać.

Polska gospodarka stoi przed historyczną szansą. Niestety może jej nie wykorzystać