Węgry pogrążają się w recesji. PKB spada 3 kwartał z rzędu
Choć większość zespołów analitycznych przewiduje dodatnią dynamikę wzrostu PKB za cały 2023 rok, to ryzyka dla prognoz przechylone są raczej w dół niż w górę.

Od połowy 2022 roku w kraju Madziarów trwa techniczna recesja. Gospodarka Węgier kurczy się już trzeci kwartał z rzędu, a prognozy na kolejne miesiące nie malują się w kolorowych barwach. Czy Węgry pogrążą się w recesji?
Realny PKB w pierwszym kwartale 2023 roku spadł o 0,2 proc. w stosunku do poprzedniego kwartału. To już trzeci z rządu spadek PKB w ujęciu kw/kw. W ostatnich dwóch kwartałach 2022 roku wzrost PKB wynosił odpowiednio -0,8 i -0,6 proc. Według surowych danych, PKB w pierwszym trzech miesiącach br. spadł aż o 0,9 proc. w stosunku do analogicznego okresu rok wcześniej. Dane wyrównane sezonowo wskazują na głębsze załamanie gospodarki o 1,1 proc. Jeżeli taki trend utrzyma się w kolejnych kwartałach, Węgry znajdą się w tym roku w recesji.
Zobacz także: Węgry: inflacja 25% to idealny moment na obniżkę stóp procentowych!
Większość instytucji prognostycznych nie przewiduje jednak recesji na Węgrzech. Międzynarodowy Fundusz Walutowy oczekuje, że gospodarka zwiększy się o 1,8 proc. Ministerstwo Finansów prognozuje wzrost PKB o 1,5 proc., podobnie jak OECD. Bardziej pesymistyczny jest Bank Światowy, który oczekuje wzrostu na poziomie zaledwie 0,5 proc. Komisja Europejska zaś przewiduje, że Węgry otrą się o recesje (0,1 proc.). Jedynie Moody (-0,1 proc.) i GKI Research (-1,3 proc.) prognozują spadek PKB w 2023 roku.
Prognozy gospodarcze dla Węgier
Instytucja prognostyczna | Prognozy wzrostu PKB na 2023 (%) |
MFW | 1,8 |
Bank Światowy | 0,5 |
Ministerstwo Finansów | 1,5 |
OECD | 1,5 |
Bank Centralny Węgier (MNB) | 0,5-1,5 |
Komisja Europejska | 0,1 |
Moody | -0,2 |
GKI Research | -1,3 |
Nie znamy jeszcze szczegółowych danych dotyczących wzrostu PKB w pierwszym kwartale, stąd trudno ocenić, które czynniki w największym stopniu przyczyniają się do słabych wyników gospodarczych. Bazując jednak na wskaźnikach aktywności gospodarczej, najprawdopodobniej konsumpcja krajowa i produkcja przemysłowa pogarszają koniunkturę. Przemysł odnotował bowiem spadek wolumenu produkcji o 10 proc. w pierwszym kwartale, natomiast wolumen sprzedaży detalicznej od początku roku notuje spadek w ujęciu rocznym.
Załamanie popytu jest pochodną spadku siły nabywczej w wyniku rekordowo wysokiej inflacji oscylującej w okolicach 20-25 procent od początku roku. Według danych Węgierskiego Głównego Urzędu Statystycznego płace brutto na początku br. wzrosły o 16,1 proc. w ujęciu rocznym, co oznacza, że realnie spadły o blisko 10 procent. Taka tendencja najprawdopodobniej utrzyma się co najmniej do połowy roku. W trzecim i czwartym kwartale oczekuje się przyspieszenia tempa dezinflacji, co poprawi siłę nabywczą gospodarstw domowych.
Zobacz także: Polityka monetarna na Węgrzech nie działa? Nie działa, bo działać nie może
Przed recesją w tym roku gospodarkę węgierską może ochronić eksport netto, który według wielu zespołów analitycznych będzie głównym motorem wzrostu. Na przykład w czwartym kwartale ubiegłego roku, 0,5-punktowy wkład eksportu netto we wzrost realnego PKB r/r (0,4 proc.) był w stanie podtrzymać dodatnią dynamikę. Eksport w 2022 roku napędzany był w dużym stopniu deprecjacją forinta.
Pozytywnym bodźcem dla gospodarki Węgier byłby napływ funduszy unijnych. Jednak taki scenariusz wydaje się mało prawdopodobny w obliczu napięć na linii Budapeszt-Bruksela. Zespoły analityczne w swoich modelach prognostycznych zakładają, że środki z KPO popłyną do Węgier dopiero w 2024 roku.
Zobacz także: Węgry idą śladami Niemiec. Też wprowadzą tanie bilety
Mimo ryzyka recesji, rekordowych podwyżek stóp procentowych (główna stopa MNB ~ 13 proc.), a także pogorszenia stabilności makroekonomicznej (ponad 20-proc. inflacja, deficyt na rachunku obrotów bieżących, duża deprecjacja forinta, wzrost rentowności obligacji) rynek pracy pozostaje odporny. Stopa bezrobocia ma wzrosnąć do maksymalnie 4,5 proc. w 2023 roku.
Jeżeli płace realne nie odbiją, a wysokie stopy procentowe będą wciąż uniemożliwiać rozpoczęcie nowych projektów inwestycyjnych, wówczas techniczna recesja się przedłuży, a w 2023 roku Węgry mogą pogrążyć się w recesji. Jak wskazuje zagraniczny zespół ekonomistów ING:
Nasza obecna prognoza na rok 2023 sugeruje skromną roczną stopę wzrostu na poziomie 0,2%, a następnie wzrost PKB o około 3% w przyszłym roku. Jeśli jednak recesja techniczna przedłuży się do drugiego kwartału tego roku, obniżenie wskaźnika do zera lub do poziomu ujemnego może być nieuniknione.
Ogromna nierównowaga w Rumunii! Deficyt obrotów bieżących to blisko 10% PKB