Zegar tyka, czas ucieka. EBC ma coraz więcej powodów, by ciąć stopy!
Wczoraj poznaliśmy dane inflacyjne z Eurozony za styczeń. Inflacja w strefie euro spadła do 2,8% r/r zgodnie z konsensusem rynkowym. Skurczyła się również inflacja bazowa – z 3,4% do 3,3% r/r. Zgłębiliśmy sytuację inflacyjną w Europie i spojrzeliśmy na bardziej wyrafinowane wskaźniki inflacji, na które polityka monetarna ma większy wpływ. Puenta? Naszym zdaniem Europejski Bank Centralny (EBC) ma coraz więcej argumentów, by rozpocząć cykl obniżek stóp procentowych już w marcu.
Indeks płac słabnie, a na to czekała C. Lagarde
Szefowa EBC, Christine Lagarde w ubiegłym miesiącu zakomunikowała, że proces łagodzenia polityki monetarnej rozpocznie się dopiero w połowie roku. Bankierzy centralni chcą mieć bowiem pewność, że inflacja spadnie trwale do celu 2%. Czynnikiem ryzyka dla Rady Prezesów EBC jest przede wszystkim dynamika płac pozostająca powyżej poziomu pozwalającego zejść inflacji w okolice celu, co jest powtarzanie niemal na każdym kroku.
Ale ponieważ ostatnie dane ukazały, że wynegocjowany wzrost płac w strefie euro spadł do 4,5% w czwartym kwartale 2023 r., a wskaźniki wyprzedzające (indeed wage tracker) także się obniżyły, sugerując kontynuowanie procesu normalizacji wzrostu płac w 2024 r., EBC zyskał mocny argument, by stopy zacząć obniżać nieco szybciej. Wczorajsze dane inflacyjne rozszerzają furtkę do obniżek stóp jeszcze bardziej…
🇪🇺 Euro area negotiated wage growth eased to 4.5% in Q4 23. Leading indicators are pointing to further normalisation in 2024. Core inflation is easing too, faster than the ECB expected.
It's about time to stop worrying about backward-looking data. pic.twitter.com/rEKHTd6b6Z— Frederik Ducrozet (@fwred) February 20, 2024
Inflacja w strefie euro coraz bliżej celu
Inflacja HICP w strefie euro obniżyła się do 2,8% r/r w styczniu wobec 2,9% w poprzednim miesiącu. Natomiast inflacja bazowa osiągnęła w styczniu 3,3% r/r w porównaniu do 3,4% w grudniu ub. roku. W tym miejscu przede wszystkim należy zaznaczyć, że inflacja bazowa kurczy się szybciej od oczekiwań EBC, co już jest istotnym argumentem, by poważnie myśleć o obniżkach jeszcze w pierwszym kwartale br. Ale być może nie wystarczającym.
Spójrzmy na inflację superbazową, która wybiera komponenty koszyka HICP zmieniające się wraz z cyklem koniunkturalnym, a ściślej mówiąc, luką popytową. Im silniejszy popyt w gospodarce, tym ceny tych dóbr rosną szybciej, a gdy popyt jest słabszy, presja cenowa spada. Ponieważ stopy procentowe oddziałują właśnie kanałem popytu zagregowanego, EBC szczególnie przygląda się wskaźnikowi inflacji superbazowej, ponieważ tam sięgają macki instrumentarium polityki monetarnej.
Inflacja superbazowa znajduje się w odwrocie. Od kwietnia 2023 roku wskaźnik m/m jest ujemny, co oznacza, że ceny mocno zależne od polityki monetarnej nieprzerwanie spadają. Zauważmy, że gdy strefa euro zmagała się z tendencjami deflacyjnymi w ubiegłej dekadzie, a inflacja znajdowała się w okolicach 0-1%, inflacja superbazowa m/m średnio osiągała około 0,0%. W styczniu br. było to -0,2%, zaś 6-miesięczna średnia krocząca (średnia za ostatnie 6 miesięcy) wynosi obecnie -0,35% (vs -0,1 do 0,2% w ub. dekadzie). Wejdźmy teraz na dynamiki roczne, ponieważ na nich skupia się cel inflacyjny. Zapewniamy, że będzie ciekawie.
Zobacz też: Polityka monetarna nigdy nie była tak nieefektywna jak teraz
Dane wyprzedzające nie pozostawiają złudzeń
Gdy patrzymy na odczyty inflacyjne, musimy spoglądać na nie z pewnym dystansem. Są to bowiem miary wsteczne. Inflacja HICP r/r informuje nas o tym, co działo się z cenami w ostatnich 12 miesiącach. Ponieważ bank centralny nie może – rzecz jasna – wpływać na zjawisko dokonane, analizuje wiele miar wyprzedzających, które konstatują, co może dziać się z presją inflacyjną w najbliższych miesiącach, kwartałach, latach. Właśnie dlatego ekonomiści niektóre wskaźniki inflacyjne annualizują, czyli sprawdzają ile wyniesie inflacja za 12 miesięcy przy założeniu niezmienionej presji cenowej w gospodarce. Ta miara ma jedną istotną zaletę: pokazuje, co TERAZ dzieje się z cenami. Innymi słowy, jest rocznym wskaźnikiem wyprzedzającym.
Zobacz też: Wielki protest rolników a sytuacja na polskich lotniskach: co musisz wiedzieć
Postanowiliśmy zannualizować inflację superbazową m/m przedstawioną jako 6-miesięczną średnią kroczącą (6MMA). Następnie porównaliśmy ten wskaźnik do miar wstecznych: inflacji HICP r/r i inflacji superbazowej r/r. Trzy miary inflacyjne, dwa inne wnioski. Inflacja HICP (2,8% r/r) i inflacja superbazowa (3,5% r/r) są już relatywnie niskie, acz wciąż wyższe od celu EBC, który wynosi 2%. Ale tylko dlatego, że miary te mają w sobie presję cenową, która występowała 12 miesięcy temu. Na przykład w marcu 2023 r. inflacja HICP m/m w Eurozonie wyniosła aż 0,9%. Niemniej, interpretując presję inflacyjną na podstawie miar wstecznych można dojść do wniosku, że z cyklem obniżek stóp procentowych należy się jeszcze wstrzymać. Ale…
Zobacz też: Chiny wydają jak szalone, aby wyrwać gospodarkę z recesji
Zupełnie inny obraz wyłania się z miar wyprzedzających. Zannualizowana inflacja superbazowa 6MMA znajduje się „głęboko pod kreską”. W sty’2024 r. wyniosła -4,2%, a od 6 miesięcy znajduje się na najniższym poziomie w historii funkcjonowania strefy euro. Zauważ, że nawet gdy inflacja headline była rekordowo niska, zannualizowana inflacja superbazowa nigdy nie znajdowała się poniżej -2%. Nie oznacza to oczywiście, że za rok w strefie euro wystąpi deflacja (superbazowa to bardzo wąska miara, która wielu komponentów koszyka konsumenckiego nie zawiera), ale przy założeniu, że szoki podażowe wygasły na jakiś czas, ryzyko powrotu inflacji w sferę 0,5-1,5% jest istotne, co wcale nie będzie dobre dla gospodarki. Być może EBC przycisnął pedał hamulca za mocno i zanim się zreflektuje będzie zbyt późno.
Madame Lagarde, Dear Council, cut rates
Abstrahując od koniunktury będącej w kiepskim stanie, Rada Prezesów EBC już w danych inflacyjnych ma mocne argumenty, aby rozpocząć cykl obniżek stóp procentowych jeszcze w tym kwartale. Zegar tyka, czas ucieka. Zwlekanie z cyklem luzowania do lipca może słono kosztować strefę euro. Z niecierpliwością czekamy na posiedzenie Rady Prezesów EBC, które rozpocznie się 7 marca br.
