Przez ostatni rok pandemia zrewolucjonizowała sposób myślenia o pracy oraz, poprzez gwałtowny rozwój home-office, stworzyła zupełnie nowe szanse i zagrożenia dla współczesnego pracownika. Między innymi o tym dyskutować będą prelegenci podczas konferencji Polecon’21 organizowanej 17 i 18 marca przez SKN Ekonomii Politycznej SGH.
Pandemia zrewolucjonizowała sposób myślenia o pracy
Przed wybuchem pandemii COVID-19 praca zdalna powoli zyskiwała popularność, jednak w większości krajów europejskich nie stanowiła rzeczywistej alternatywy dla pracy biurowej. Wprawdzie duże firmy w Polsce miały już za sobą pierwsze eksperymenty z pracą z domu, jednak według Eurostatu zdalnie swoje obowiązki wykonywało zaledwie 4,6 proc. Polaków. Odsetek ten w dodatku praktycznie nie zmieniał się na przestrzeni ostatniej dekady.
Brak rozpowszechnienia pracy zdalnej wynikał m.in. z nieprzystosowania polskich pracodawców i pracowników do takiej formy działalności. Co najmniej podstawowe kompetencje cyfrowe (w zakresie obsługi komputera) w 2019 r. posiadało bowiem tylko 44 proc. Polaków – o 26 pkt proc. mniej niż w Niemczech i prawie dwukrotnie poniżej wyniku Norwegów, posiadających najwyższe umiejętności cyfrowe w Europie (83 proc.). Niskie kompetencje wiązały się również z brakiem wykorzystania komputerów z dostępem do internetu w codziennej pracy. W Polsce korzystało z nich zaledwie 43 proc. zatrudnionych – 8 pkt proc. poniżej średniej unijnej.
Zobacz także: Jaki kraj najgorzej radzi sobie z pandemią? Polska!
Dopiero pandemia zrewolucjonizowała sposób myślenia o pracy. W ciągu zaledwie kilku tygodni odsetek osób pracujących z domu wzrósł nawet kilkukrotnie, w zależności od branży. Zdecydowanym liderem został sektor usług, w którym w kwietniu swoje obowiązki zawodowe zdalnie wykonywało ok. 47 proc. pracowników. Pomimo gwałtownego wzrostu Polska zajęła jednak dopiero 19. miejsce wśród państw UE o najszybszym rozwoju pracy zdalnej podczas pierwszych miesięcy pandemii (Eurofound).
Home-office zatarł granice między życiem osobistym a zawodowym
Mimo licznych przeszkód pracodawcom i pracownikom udało się jednak skutecznie wdrożyć mechanizmy home-office, co doprowadziło do powstania zupełnie nowych problemów. Dla pracodawców największą przeszkodą był brak możliwości bezpośredniego nadzorowania pracy swoich podwładnych. Pracownicy z kolei narzekali na brak odpowiednich warunków, problemy sprzętowe oraz konieczność samodzielnej organizacji zadań. Jak wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie serwisu Gumtree.pl, 42 proc. pracujących zdalnie uważa, że home-office zatarł granicę pomiędzy życiem osobistym a zawodowym, co doprowadziło m.in. do zwiększonego stresu i często pracy w nadgodzinach.
Zobacz także: Pandemia COVID-19 przyspieszyła rozwój logistyki E-commerce
Pomimo tych wad zarówno pracodawcy, jak i pracownicy chcieliby mieć możliwość przynajmniej częściowej kontynuacji pracy na home-office także po zakończeniu pandemii. Według raportu Manpower Group oraz HRLink chęć powrotu do biura w pełnym wymiarze godzin deklarowało zaledwie 12 proc. pracowników, podczas gdy za rozwiązaniem hybrydowym opowiedziało się aż 75 proc. badanych. Pracę w pełni z domu chciałoby kontynuować 13 proc. respondentów. Wśród zwolenników trybu mieszanego 46 proc. osób chciałoby mieć możliwość pracy z domu powyżej 10 dni miesięcznie, z kolei 54 proc. preferowałoby częstsze wizyty w biurze.
Pracownicy i pracodawcy cenią sobie pracę zdalną
Do podobnych wniosków doszli analitycy Grafton Recruitment i CBRE. Ich zdaniem zaledwie co dziesiąty pracownik umysłowy preferuje pełny powrót do pracy w biurze, 64 proc. osób najchętniej pracowałoby w modelu hybrydowym, natomiast 26 proc. nie miałoby nic przeciwko home-office w pełnym wymiarze godzin.
Również pracodawcy są skłonni pozostać przy pracy zdalnej na dłużej. Zdaniem Manpower Group 55 proc. firm zamierza utrzymać home-office w różnym wymiarze godzin, przy czym zaledwie 2 proc. chce umożliwić pracę zdalną w pełnym wymiarze. Przykładem firmy, która już teraz wdraża długoterminowe rozwiązania w zakresie pracy z domu jest Spotify. W połowie lutego szwedzki serwis streamingowy ogłosił, że pozwoli pracownikom wykonywać swoje obowiązki z dowolnego miejsca na Ziemi, zachowując przy tym ich pierwotne płace.
Zobacz także: Praca zdalna zmieniła polskie miasta na lepsze
Praca zdalna będzie tematem pierwszego panelu konferencji Polecon’21 organizowanej 17 i 18 marca przez SKN Ekonomii Politycznej SGH. Pierwszego dnia prelegenci porozmawiają również o przyszłości osób młodych, wchodzących na rynek pracy podczas pandemii oraz zastanowią się, czy w przypadku Polski także będzie można mówić o tzw. straconym pokoleniu. Drugi dzień konferencji poświęcony będzie szansom i zagrożeniom wynikającym z automatyzacji. Zaproszeni eksperci spróbują odpowiedzieć na pytanie, czy człowiek stanie się w przyszłości „ekonomicznie zbędny” oraz co możemy zrobić, aby już teraz przygotować się na zachodzące zmiany. Podczas konferencji głos zabiorą m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich dr hab. Adam Bodnar oraz były członek Rady Polityki Pieniężnej prof. Jerzy Hausner. Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami konferencji na stronie wydarzenia: www.facebook.com/events/1322345484813917/
