Pięć państw na świecie odpowiada za 75% produkcji bawełny

Produkcja bawełny na świecie zdominowana jest głównie przez Chiny i Indie. Oprócz ogromnych wpływów finansowych, jakie generuje, pozwala gospodarkom na decydowanie o rozwoju branży tekstylnej, a to istotne narzędzie polityczno-gospodarcze, szczególnie w Azji. 

Produkcja bawełny na świecie

Bawełna to zdecydowanie najczęściej używane w przemyśle włókno naturalne. Od lat cieszy się mianem najważniejszego niespożywczego produktu rolnego. Szacuje się, że obecnie połowa produkowanych tekstyliów na świecie wymaga użycia jej włókien.

Zobacz także: Nowa Zelandia chce opodatkować emisje zwierząt gospodarskich. Rolnicy wyszli na ulice

Poniższe zestawienie powstało na podstawie danych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych. Pokazuje ono, jak wygląda podział, jeśli chodzi o produkcję na świecie. Obecnie każdego roku na świecie produkuje się około 25 milionów ton bawełny, która jest przetwarzana następnie w przędzę.

Globalna produkcja rozłożona jest tak naprawdę na pięć państw, gdzie produkuje się 75% światowego wolumenu. Chińska Republika Ludowa odpowiada za produkcję 23% z ok. 89 mln rolników i pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin przy zbiorach. To główne żródło surowców dla chińskiego przemysłu tekstylnego.

Największy udział w eksporcie mają natomiast Stany Zjednoczone. Raczej niewielka część zbiorów przeznaczana jest na produkcję wewnętrzną, znacznie więcej sprzedaje się za granicę. Największym nabywcom na światowym rynku są Chiny, dynamicznie rozwijające przemysł tekstylny w kraju.

Zobacz także: Rosja chce wzmocnić połączenie intermodalne do Indii

Kontrowersje związane z produkcją bawełny

Sama bawełna, a szczególnie jej uprawa, budzi ogromne kontrowersje. Ze względu na spory pobór wody, plantacje stoją przed poważnymi wyzwaniami w zakresie zrównoważonego rozwoju. To jeden z największych użytkowników wody, spośród produktów rolnych. Globalny średni ślad wodny tkaniny bawełnianej wynosi 10 000 litrów na kilogram (jedna bawełniana koszulka o gramaturze 250 gramów wymaga około 2500 litrów). Ponadto, aby zwiększyć efektywność ekonomiczną produkcji, na szeroką skalę stosuje się pestycydy, które zagrażają jakości gleby i wody. Uprawy bawełny pokrywają ok. 2,5% światowych gruntów rolnych, a mimo to zużywa się do nich ok. 16% światowych środków owadobójczych. W biednych krajach często do pracy przy plantacjach zatrudniane są dzieci. Dane Komisji Europejskiej pokazują, że praca dzieci w łańcuchu dostaw bawełny jest powszechna w Afryce i Azji, gdzie produkt pochodzi od drobnych rolników. Więksi producenci zazwyczaj objęci są kontrolą, aby zapobiegać podobnym praktykom.

Zużycie wody połączone często z wykorzystywaniem dzieci sprawiło, że organizacje Environmental Justice Foundation i Pesticide Action Network uznały bawełnę za „najbrudniejszy” towar rolny na świecie. Departament Pracy USA podaje, że bawełna to towar najczęściej wytwarzany przy użyciu pracy przymusowej.

Produkcja bawełny na świecie a dominacja przemysłu tekstylnego

Pomimo że bawełna często przeznaczana jest na eksport, dominacja danego państwa w jej produkcji pozwala na dyktowanie warunków w polityce regionalnej. Wśród siedmiu największych producentów zestawionych poniżej nie ma choćby Bangladeszu, którego rozwój uwarunkowany jest przez branżę tekstylną (Więcej: Fast-fashion uniemożliwia poprawę warunków pracy w Bangladeszu). Podobnie w przypadku innych państw, które znacząco zyskują na tanich usługach państw takich jak Malezja.

Pozyskiwanie zrównoważonej bawełny stanowi obecnie największe wyzwanie dla branży odzieżowej. Według danych Ethical Consumer 300 milionów rolników w 80 krajach utrzymuje się z bawełny. Ponad 90% tych rolników mieszka w krajach rozwijających się na gospodarstwach o powierzchni poniżej dwóch hektarów.

Nawet pomimo faktu, że obecnie w branży tekstylnej zyskują na znaczeniu sztuczne zamienniki, które są coraz bardziej zbliżone do tkanin naturalnych, a czasem nawet je przerastają pod względem funkcjonalności, bawełna wciąż pełni znaczącą funkcję w przemyśle.

Wiele znanych firm odzieżowych zostało zobowiązanych do pozyskiwania w 100% zrównoważonej bawełny (organicznej, pochodzącej z recyklingu i lepszej bawełny, m.in. w ramach Fairtrade) do 2020 lub 2025 roku. W ostatnich latach powstało wiele inicjatyw i organizacji, które monitorują produkcję bawełny i obrót nią na rynkach. Jedną z nich jest Better Cotton Initiative, która powstała w 2005 roku. Jej celem jest ograniczenie wody i pestycydów przy uprawie bawełny przy kryteriach „godnej pracy”, opartych na standardach pracy Międzynarodowej Organizacji Pracy. Do 2020 roku ma 5 milionów rolników produkujących 30% światowej bawełny.

Wirtualna wspólnica danych – przyszłość polskiego rolnictwa?