Polskie przedsiębiorstwa zmagały się z ogromem problemów w 2022 r.

Przedsiębiorstwa zmagają się ze znaczącymi problemami w swoim funkcjonowaniu – wynika z badania przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny. Największe problemy polskich przedsiębiorstw w 2022 r. stanowią: wzrost kosztów, wzrost ryzyka prowadzonej działalności, problemy w łańcuchach dostaw czy spadek popytu na produkty. Które przedsiębiorstwa i jakie branże odczuwają najmocniej skutki kryzysów?

PIE zbadało największe problemy polskich przedsiębiorstw w 2022 r.

W opinii polskich przedsiębiorców ich sytuacja znacząco się pogorszyła. To wyniki badania przeprowadzonego metodą CATI na przełomie listopada i grudnia przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Ekonomiczny think tank w swoim Tygodniku Gospodarczym nr 51/2022 analizując odpowiedzi 1000 przebadanych firm, wskazuje kilka największych bolączek polskich przedsiębiorców. 

Polskie firmy dotyka wzrost kosztów i cen

Wśród najpoważniejszych problemów przedsiębiorstw w 2022 r. znalazł się wzrost kosztów, w tym głównie wzrost kosztów zatrudnienia. Wskazało na niego 80 proc. ankietowanych. To znacznie więcej niż w 2021 r., kiedy wynik wyniósł 64 proc. Jak wskazuje PIE, podobna sytuacja miała miejsce ze wzrostem cen dóbr zaopatrzeniowo-inwestycyjnych (71 proc. w 2022 r. wobec 49 proc. w 2021 r.). Największy wzrost wskazań zanotował też wzrost ryzyka działalności gospodarczej (67 proc. w 2022 r. wobec 41 proc. w 2021 r.). 

Zwiększenie kosztów zmusiło w tym roku prawie 3/4 polskich przedsiębiorstw (74 proc.) do podwyższenia cen oferowanych produktów i usług. To aż o 30 pkt proc. więcej niż przed rokiem, kiedy na taki ruch zdecydowało się 44 proc. badanych firm. 

Zobacz też: Wysokie bezrobocie w Polsce nie wystąpi, ale społeczeństwo mocno zubożeje

Kryzys silniej dotyka… większych

Pogarszające się warunki funkcjonowania w większym stopniu odczuły firmy duże. Przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 osób częściej wskazywały na negatywny wpływ: wzrostu cen dóbr zaopatrzeniowo-inwestycyjnych (77 proc. wobec 70. proc wskazań mikrofirm) i spadku sprawności funkcjonowania łańcuchów dostaw (26 proc. wobec 15. proc. w mikro). 

Z badania wynika również, że to właśnie duże firmy mocniej odczuły spadający popyt na produkty i usługi. Na ten problem wskazało 55 proc. dużych firm, a „jedynie” 36-37 proc. mniejszych firm. To one miały także większe trudności ze znalezieniem odpowiedniej kadry. 32 proc. dużych przedsiębiorstw sygnalizowało problem z dostępnością pracowników, podczas gdy w mikrofirmach odsetek ten wyniósł 19 proc.

Warto podkreślić, że badanie pokazuje, w jaki sposób same firmy postrzegają swoją działalność. PIE wskazuje, że gorsza ocena wśród dużych firm może częściowo wynikać z szerszej oferty asortymentowo-usługowej i skali działania. To one znów częściej niż mniejsze firmy wskazywały na podnoszenie cen swoich produktów i usług. Z kolei małe i średnie przedsiębiorstwa odczuwały w większych stopniu problemy z finansowaniem zewnętrznym. Musiały zmagać się z zatorami płatniczymi jako podmioty słabsze wobec większych partnerów biznesowych, jak i gorszą dostępnością kredytów. 

Branże, które ucierpiały najmocniej

Największe problemy polskich przedsiębiorstw różniły się w zależności od branży, do której należały. Wśród największych problemów wzrosty cen dóbr zaopatrzeniowo-inwestycyjnych najbardziej dostrzegły przedsiębiorstwa sekcji M – Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (81 proc. wskazań). Problemy z zatrudnieniem na skutek wzrostu kosztów to największa bolączka firm związanych z kulturą, rozrywką i rekreacją (92 proc.). Niedostępność pracowników dotknęła najsilniej firmy z sekcji Transport i gospodarka magazynowa (39 proc.). PIE wskazuje, że wielu pracowników tych przedsiębiorstw stanowili Ukraińcy, którzy opuścili miejsca pracy po rozpoczęciu wojny na Ukrainie. 

Zobacz też: Ukraińska kolej może zostać odbudowana przez polskie firmy

Z największym ryzykiem działalności muszą radzić sobie firmy związane z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (87 proc.). To one podniosły też ceny najbardziej z wszystkich przedsiębiorstw (88 proc. takich firm – tyle samo co Przetwórstwo przemysłowe). Najbardziej także narzekają na spadek popytu na swoje produkty i usługi. 

Największe problemy polskich przedsiębiorstw nie znikną w 2023 r.

Jak ocenia PIE, powołując się na comiesięczne badania MIK prowadzone wspólnie z BGK, kondycja i nastroje przedsiębiorców są negatywne, szczególnie od połowy 2022 r. Największe problemy polskich przedsiębiorstw w 2022 r. wynikały głównie z odczuwalnego już spowolnienia gospodarczego. Wiele wskazuje na to, że z podobnymi problemami polskie firmy będą się zmagały również na początku 2023 r.

Coraz gorszy nastrój panuje w polskich przedsiębiorstwach. Przed gospodarką trudny moment