Wzrost dochodów rozporządzalnych – Polska liderem wśród państw rozwiniętych!

Czy polska gospodarka radzi sobie dobrze? Dane OECD sugerują, że mimo panującej Europie inflacji, Polska zanotowała wzrost dochodów rozporządzalnych. Co więcej, wzrost ten był w Polsce najwyższy wśród państw zrzeszonych w OECD.

Ceny w Polsce rosły, ale wzrost dochodów rozporządzalnych był większy

Rok 2022 był z pewnością jednym z najtrudniejszych dla gospodarek UE w ciągu ostatnich kilkunastu. Z jednej strony Europa mierzyła się z podwyższoną inflacją, która wynikała z pandemicznych zawirowań. Pakiety stymulujące może i uratowały wzrost gospodarczy, ale przyczyniły się także do pogłębienia skali inflacyjnego przyspieszenia. W zeszłym roku wiele państw Europy odnotowało najwyższe dynamiki cen od kilkudziesięciu lat.

Na początku roku UE otrzymała jeszcze jeden dotkliwy cios — wojnę na Ukrainie. Ta wiązała się z kilkoma negatywnymi dla Europejczyków konsekwencjami. Po pierwsze rosnąć zaczęły ceny żywności. Wschodnia Ukraina oraz część terenów Rosji to kraina czarnoziemów. To bardzo żyzne gleby, które sprawiły, że Ukraina jak i Rosja są bardzo istotnymi eksporterami żywności na świecie. Kraje są m.in. czołowymi producentami pszenicy czy olejów roślinnych. Wskutek blokady czarnomorskich portów ceny żywności wystrzeliły.

Zobacz też: Dochody biednych Polaków są już wyżej niż dochody biednych Hiszpanów i Włoch

Jeszcze bardziej dotkliwe były dla UE konsekwencje polityczne. Bezprecedensowa napaść Rosji wymusiła na UE odcięcie się od surowców energetycznych z Rosji. Europa ograniczyła zakupy gazu oraz ropy od Rosji. Choć proces był stopniowy, to i tak spowodował bardzo dynamiczny wzrost cen paliw na stacjach oraz kosztów ogrzewania mieszkań. Odbiło się to również na przemyśle, który bardzo często korzysta z tych surowców. To z kolei przełożyło się na ceny prądu czy nawozów.

Wszystkie te ciosy uderzyły w zasobność portfeli Europejczyków. Nawet jeśli płace nominalnie rosły, to większość państw rozwiniętych musiała zmierzyć się ze spadkiem dochodów rozporządzalnych. Problem dotyczył nie tylko bogatych państw Zachodu, ale również takich krajów jak Czechy czy Słowenia. Tutaj mamy jednak dobrą wiadomość, ponieważ wzrost dochodów rozporządzalnych w 2022 roku w Polsce był… najwyższy w całym OECD.

Większość państw OECD odnotowała spadek dochodów

Dane OECD mówią o realnych dochodach rozporządzalnych, czyli po uwzględnieniu wzrostu cen w kraju. Realny wzrost dochodów rozporządzalnych wyniósł w zeszłym roku 2,8%. To zdecydowanie najlepszy rezultat spośród 20 notowanych państw. Oprócz Polski jeszcze kilka państw odnotowało wzrost. Były to takie państwa jak: Portugalia (1,5%), Węgry (1,2%), Holandia (1%), oraz Dania (0,2%). Dane pokazują więc, że wzrost w Polsce był blisko dwukrotnie wyższy niż w drugiej w tej stawce Portugalii.

W największych gospodarkach UE, czyli w Niemczech i Francji był on niemal identyczny jak rok wcześniej. Aż 12 państw odnotowało spadek dochodów rozporządzalnych. Rekordzistą pod względem spadku jest Chile. Dochód per capita spadł w tym kraju o więcej niż 15%. Tak duża różnica to głównie wina wygaszenia świadczeń, które rząd Chile wprowadził, aby przeciwdziałać skutkom pandemii COVID-19. Wygaszanie tych programów przyczyniło się również do bardzo głębokiego spadku w Stanach Zjednoczonych.

Z czego wynika wzrost dochodów w Polsce?

Dlaczego ten wzrost w Polsce jest tak wysoki? Odpowiedź na to pytanie nie jest tak łatwa. Wbrew intuicji, płace nie rosły w Polsce szybciej niż ceny. Oznacza to, że Polacy mimo wzrostu realnych dochodów o 2,8%, zarabiali w zeszłym roku realnie mniej niż w 2021 roku (inflacja była wyższa od wzrostu płac). To z kolei sugeruje, że przyczyn należy szukać gdzie indziej.

Eksperci wskazują na kilka możliwości. Po pierwsze są to dochody z JDG. To właśnie wyższe zyski przedsiębiorców są jedną z potencjalnych odpowiedzi na tę zagadkę. Duży mógł być również wpływ bezpośrednich działań państwa. Po pierwsze dochód mógł wzrosnąć za sprawą emerytów, którzy otrzymali 13. i 14. emeryturę. To razem z waloryzacją wysokości wypłacanych świadczeń sprawiło, że realnie dochody były wyższe niż rok wcześniej.

Kolejnym wytłumaczeniem może być wsparcie w postaci różnych zapomóg i dopłat. Chodzić może oczywiście m.in. o dopłaty do węgla. Jest jeszcze jedno wytłumaczenie — obniżki podatków. To właśnie niższe opodatkowanie mogło sprawić, że Polacy stali się w zeszłym roku bogatsi. Wskazać można obniżki podatku dochodowego, ale również opodatkowanie konsumpcji, czyli podatek VAT.

Czym jest dochód rozporządzalny?

Dochód rozporządzalny to kwota pieniędzy, którą osoba lub gospodarstwo domowe ma do dyspozycji po odliczeniu wszystkich podatków, składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych obligatoryjnych opłat. Jest to suma, która pozostaje po odjęciu wszystkich obciążeń finansowych.

Dochód rozporządzalny jest istotnym wskaźnikiem mierzącym realną siłę nabywczą jednostki lub gospodarstwa domowego. Obejmuje on zarobki po opodatkowaniu, dochody z inwestycji, świadczenia społeczne, zasiłki, alimenty oraz inne przychody, które osoba może wykorzystać na własne cele konsumpcyjne lub oszczędnościowe.

Standard życia w Wielkiej Brytanii załamuje się. Realne dochody zaliczą największy spadek w historii