GUS: drożeje niemal wszystko. Co tanieje? Ceny których dóbr rosną najszybciej?

Radosław Ditrich 13 sierpnia, 2022

3 minut temu

Co obecnie drożeje w Polsce? Odpowiedź brzmi: w zasadzie wszystko. Znacznie łatwiej jest powiedzieć, co tanieje. Lista rzeczy, które kosztują mniej niż rok temu, jest bardzo krótka. Zawiera ona tylko 2 kategorie. Co drożeje najszybciej, a co tanieje? Odpowiedź znajdziemy w nowych danych GUS.

Inflacja w Polsce nadal rośnie. Co tanieje w naszym kraju? Ogólnie rzecz biorąc, ceny w Polsce rosną bardzo szybko. Główny Urząd Statystyczny udostępnił najnowsze dane dotyczące cen w naszym kraju. Wynika z nich, że inflacja w Polsce wyniosła w lipcu 15,6% w ujęciu rocznym oraz o 0,5% w ujęciu miesięcznym. To najwyższy poziom w tym wieku. Co napędza wzrost cen w kraju?

Co napędza inflację w Polsce?

Warto w tym miejscu zadać kluczowe pytanie — co napędza wzrost cen w naszym kraju? Inflacja na poziomie 15,6% r/r. nie oznacza, że wszystko drożeje jednakowo. Są towary, które są ponad dwa razy droższe niż rok temu. Są też takie, których ceny spadły. Istotny jest też udział danej kategorii w koszyku. Mała podwyżka cen energii elektrycznej czy żywności podniesie inflację mocniej od większej podwyżki cen telefonów, czy telewizorów.

Zobacz też: Inflacja w lipcu… spadła? Zaskakujące prognozy ekonomistów

Dobrze prezentuje to wykres pokazujący strukturę inflacji w Polsce. Poniższy został sporządzony przez analityków banku Pekao. Wykres wskazuje, że szczególnie duży wpływ mają ceny żywności i nośników energii. Odpowiadają one za połowę inflacji w naszym kraju. Udział paliw jest znacznie mniejszy niż jeszcze kilka miesięcy temu. Około 1/3 wzrostu cen kryje się pod pojęciem inflacji bazowej. Zawiera ona wszystkie inne kategorie.

W nieco inny sposób przedstawili to eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Podzieli oni lipcową inflację na 4 części. Możemy na tej podstawie dokładniej ocenić skład inflacji w Polsce. Za 26% odpowiadają kategorie energia i żywność. 14% wzrostu cen tłumaczone jest przez wyższe ceny paliw. Z kolei 33% to inflacja bazowa.

Inflacja bazowa jest miarą „przegrzania gospodarki”. Ocenia ona wewnętrzną presję inflacyjną w danym kraju. Nie należy jednak przekładać 1:1 poziomu inflacji bazowej na wysokość inflacji wynikającej tylko z czynników wewnętrznych. Takie twierdzenie jest prawdą jedynie w krótkim terminie. Dla zobrazowania posłużę się konkretnymi przykładami, jakim są ceny paliw i prądu (obrazujące czynniki zewnętrzne) oraz ceny usług fryzjerskich i ceny mebli.

Zobacz też: Inflacja w Polsce – mamy dobre wiadomości

Załóżmy, że na skutek decyzji o zmniejszeniu wydobycia przez kraje OPEC+, cena ropy wzrosła. Z kolei niższa podaż gazu z Rosji wpłynęła na wzrost cen energii. Inflacja konsumencka wzrasta. Gdy jednak spojrzymy na bazową, to wpływu na nią te podwyżki mieć nie powinny. W krótkim terminie jest to prawda. Gdy jednak rosną rachunki za prąd, to zakład fryzjerski zmuszony jest do zmiany cennika swoich usług. Wraz z droższymi opłatami za transport, rosnąć mogą także ceny mebli. Dodatkowo wyższe ceny wywierają presję na pracodawcach, aby ci podnieśli swoich pracownikom wynagrodzenia i w ten sposób zrekompensowali spadek siły nabywczej pensji swoich pracowników. Mówimy tutaj, o tzw. efekcie drugiej tury. Inflacja bazowa nie jest więc inflacją oczyszczoną z czynników zewnętrznych.

Co drożeje najmocniej?

Jakie produkty drożeją najszybciej? W ujęciu rocznym jest to z pewnością opał. Jest obecnie o 131,2% droższy niż rok temu. Drugie miejsce zajmuje gwiazda ostatniego odczytu, czyli cukier. W ujęciu rocznym jego cena wzrosła o 47,6%. W ujęciu miesięcznym to właśnie to dobro, drożejąc o 7%, znalazło się na czele rankingu. Trzecie miejsce przypadło tłuszczom roślinnym. Są one o 46,1% droższe niż w lipcu 2021 roku.

Czwartą pozycję zajął gaz. Jego ceny wzrosły w 12 miesięcy o 44,9%. Szybko drożeje także olej napędowy — jest o 40,3% droższy niż rok wcześniej. Następne pozycje zajęły: mąka (38,9%), paliwa do prywatnych środków transportu (36,8%), mięso wołowe (32,8%) czy pieczywo (29,1%).

Co tanieje?

Powstaje ważne pytanie — czy cokolwiek tanieje? A jeżeli tak, to co tanieje? Okazuje się, że w ujęciu rocznym są dwie kategorie, w których odnotowano spadek. Najmocniej staniał sprzęt telekomunikacyjny. Jego ceny spadły aż o 8,2%. Co należy do tej kategorii? Według Głównego Urzędu Statystycznego są to:

urządzenia przeciwwłamaniowe, przeciwpożarowe, oraz inne temu podobne,
urządzenia nadawcze zawierające aparaturę odbiorczą,
urządzenia nadawcze niezawierające aparatury odbiorczej,
kamery telewizyjne,
przewodowe aparaty telefoniczne za słuchawką bezprzewodową (plus części do nich),
telefony sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych (plus części do nich),
pozostałe aparaty telefoniczne i aparatura do transmisji lub odbioru głosu, obrazu lub innych danych, włączając aparaturę do komunikacji w sieci przewodowej lub bezprzewodowej (takiej jak lokalna lub rozległa sieć komputerowa).

Drugą taniejącą kategorią jest sprzęt audiowizualny, fotograficzny i informatyczny. Jego ceny spadły o 0,5% w ujęciu rocznym. W ujęciu miesięcznym spadków jest więcej. W lipcu spadły ceny w kategoriach: mięso drobiowe (0,9%), owoce (1,5%), warzywa (5,1%), odzież (1,9%), obuwie (3,8%), gaz (0,7%), meble (0,8%), wyroby farmaceutyczne (0,1%), benzyna (4%) i gaz ciekły (3,3%), sprzęt telekomunikacyjny (o 0,7%), sprzęt fotograficzny (1%), usługi związane ze sportem i rekreacją (0,1%) oraz artykuły do higieny osobistej i kosmetyki (0,1%).